کاربرد روش ناهمسانگردی قابلیت پذیرفتاری مغناطیسی (AMS) جهت ارزیابی درجه و نوع دگرسانی در توده‌ گرانیتوئیدی چالو (جنوب دامغان)

توده گرانیتوئیدی چالو، در جنوب شرق شهرستان دامغان و در شمالی­ترین بخش پهنه ساختاری ایران مرکزی واقع شده است. تزریق این توده نفوذی به درون سنگ­های آتش‌فشانی و آتش‌فشانی- رسوبی و سیال­های گرمابی حاصل از آن‌ها، باعث ایجاد فرایندهای دگرسانی و کانه‌زایی شده است. در مجموع دو فاز دگرسانی پروپیلیتی و آرژیلیکی در این توده قابل شناسایی است. قابلیت پذیرفتاری مغناطیسی (Km) در نمونه‌های سالم و انواع دگرسان شده توده‌ گرانیتوئیدی چالو با استفاده از روش فابریک مغناطیسی اندازه­گیری شده است. پذیرفتاری مغناطیسی میانگین اندازه­گیری شده برای مونزودیوریت­ها و کوارتز دیوریت­های سالم، به ترتیب SIµ3410 ± 28872 SIµ3916 ±21487 است. گردش سیالات گرمابی از میان توده نفوذی باعث ایجاد تغییرات مهم کانی­شناسی شده و خواص مغناطیسی اصلی توده را تغییر داده است؛ به گونه­ای که میانگین پذیرفتاری مغناطیسی (Km) در نمونه­های دارای دگرسانی پروپیلیتی و آرژیلیتی در دو واحد سنگی سازنده این توده به ترتیب SIµ988 ± 25117 و SIµ 1577 ± 6262 کاهش یافته است. ماهیت انواع کانی‌های کدر موجود در این توده‌ نفوذی نیز بر اساس منحنی­های ترمومغناطیسی (تغییرات پذیرفتاری مغناطیسی با دما) تعیین شده است. این یافته­ها نشان می­دهند که چگونه میزان بزرگای پذیرفتاری مغناطیسی، همگام با پیشرفت مراحل مختلف دگرسانی گرمابی به علت حذف یا کاهش در اندازه منیتیت و یا تبدیل آن به کانی‌های مغناطیسی دیگر نظیر هماتیت (فرومغناطیس) و یا پیریت (پارامغناطیس) کاهش می‌یابد؛ بنابراین به نظر می­رسد روش ناهمسانگردی قابلیت پذیرفتاری مغناطیسی (AMS) علاوه بر آشکارسازی الگوی درونی توده‌های نفوذی و پی بردن به ساز و کار جای­گیری آن‌ها می‌تواند موجب به کمیت در آوردن شدت و نوع دگرسانی­های مختلف در داخل آن‌ها شده و الگوی مناسبی برای اکتشاف و شناسایی مسیر سیالات گرمابی شود.