کاربرد روش‌های آماری چند‌متغیره و شاخص‌های زیست‌محیطی در ارزیابی توزیع فلزات سنگین

Authors

  • اعظم جعفری استادیار؛ گروه علوم و مهندسی خاک؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهید باهنرکرمان؛ کرمان؛ ایران
  • هاشم شمس‌الدین دانشجوی سابق کارشناسی ارشد؛ گروه علوم و مهندسی خاک؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهید باهنرکرمان؛ کرمان؛ ایران
  • وحیدرضا جلالی استادیار؛ گروه علوم و مهندسی خاک؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهید باهنرکرمان؛ کرمان؛ ایران
Abstract:

تکنیک‌های آماری چند‌متغیره مانند تجزیه ضریب همبستگی، تجزیه مولفه­های اصلی و تجزیه خوشه­ای برای غلظت کل فلزات سنگین در خاک­های اطراف مجتمع مس سرچشمه که یکی از بزرگترین معادن مس میوسن جهان می­باشد به کار گرفته شد. تعداد 100 نمونه خاک سطحی از خاک‌های اطراف معدن و مجتمع فرآوری، برداشت و با استفاده از روش هضم چهار اسید و به کمک دستگاه (ICP-OES) غلظت کل فلزات سنگین اندازه­گیری گردید. شاخص­های زمین­انباشتگی و فاکتور غنی‌شدگی جهت تعیین میزان آلودگی منطقه مورد مطالعه، بکار برده شد. شاخص زمین­انباشتگی، خطرناک­ترین عنصر را کادمیوم و کم­خطرترین عنصر را روی نشان داد. فاکتور آلودگی برای کادمیوم، بیشترین آلودگی و برای کبالت، کمترین آلودگی را در منطقه نشان داد. نتایج تجزیه چندمتغیره نشان داد که همبستگی معنی­داری بین سرب، روی، کادمیوم، مس، کبالت، آهن و منگنز وجود دارد. این عناصر رابطه قوی در PCA و CA با هم داشتند. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کاربرد روش های آماری چند متغیره و شاخص های زیست محیطی در ارزیابی توزیع فلزات سنگین

تکنیک های آماری چند متغیره مانند تجزیه ضریب همبستگی، تجزیه مولفه­های اصلی و تجزیه خوشه­ای برای غلظت کل فلزات سنگین در خاک­های اطراف مجتمع مس سرچشمه که یکی از بزرگترین معادن مس میوسن جهان می­باشد به کار گرفته شد. تعداد 100 نمونه خاک سطحی از خاک های اطراف معدن و مجتمع فرآوری، برداشت و با استفاده از روش هضم چهار اسید و به کمک دستگاه (icp-oes) غلظت کل فلزات سنگین اندازه­گیری گردید. شاخص­های زمین­ان...

full text

ارزیابی شاخص‌های آلودگی فلزات سنگین در آب‌های سطحی معدن مس سرچشمه با روش‌های آماری چندمتغیره و GIS

معدن مس سرچشمه دومین معدن روباز مس بزرگ جهان است که فعالیت­های معدنی، عملیات آبگیری و سدسازی آن می­تواند سبب آلودگی منابع آب سطحی و زیرسطحی منطقه شود. در این مطالعه به منظور ارزیابی غلظت فلزات سنگین در 82 نمونه آب­ سطحی (924 پارامتر کیفی) از شاخص­ آلودگی فلزات سنگین (HPI)، شاخص ارزیابی فلزات سنگین (HEI) و درجه آلودگی (Cd) استفاده شده است. همچنین متغیرهای اصلی مؤثر بر شاخص­های آلودگی با استفاده ...

full text

کاربرد روش‌های آماری چندمتغیره در ارزیابی شاخص‌های کیفیت خاک در منطقه نیمه‌خشک لردگان

کیفیت خاک تحت تاثیر نوع کاربری و مدیریت زمین است. ارزیابی وضعیت کیفی خاک، راهنمای مناسبی برای اتخاذ روش-های مدیریت پایدار و پیش‌گیری از تخریب این ماده حیاتی می‌باشد. هدف این پژوهش تبیین تغییرات ویژگی‌های خاک در کاربری‌های مختلف و تعیین مهم‌ترین شاخص‌های ارزیابی کیفیت خاک بود. بدین منظور در مجموع 50 نمونه خاک از چهار کاربری جنگل، مرتع، دیم‌زار و کشت آبی از حوضه آبخیز لردگان جمع‌آوری شد. سپس ویژگ...

full text

ارزیابی فلزات سنگین در گوشت مرغ توزیع شده در شهر سنندج و محاسبه ریسک مصرف غذایی

Background and purpose: With increase in human population the demand for meat products has raised. One of such products is poultry meat which could be contaminated by heavy metals in production process. The purpose of this study was to estimate the concentration levels of cadmium, lead, and zinc in chicken tissues consumed in Sanandaj, Iran, 2016. Materials and methods: In this cross-section...

full text

توزیع مکانی برخی فلزات سنگین در خاک‌های منطقه صنعتی زنجان

آلودگی ناشی از فلزات سنگین در خاک نه تنها به‏طور مستقیم بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تأثیر می­گذارد، بلکه گزندی جدی برای سلامتی انسان با ورود به زنجیره غذایی و همچنین امنیت زیست محیطی و نفوذ در آب­های زیرزمینی بشمار می­رود. منطقه زنجان به‌واسطه دارا بودن معادن فلزات سنگین، یکی از شهر­های صنعتی ایران محسوب می­شود. هدف از این پژوهش، بررسی پراکنش غلظت برخی عناصر سنگین و تهیه نقشه آنها به­منظور ...

full text

ارزیابی میزان آلودگی و توزیع فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه با استفاده از داده های ژئوشیمیایی و تحلیل های آماری

سد باطله معدن مس سرچشمه حاوی فلزات سنگین زیادی است. به این منظور،  رسوبات مجتمع مس سرچشمه، برای تعیین غلظت فلزات سنگین و شدت آلودگی، آنالیز شیمیایی شدند. در واقع، هدف این پژوهش، ارزیابی میزان آلودگی فلزات سنگین (Co، Cu، Mo، Zn، Cr، Mn، Ni، Pb، Ti و Fe) در رسوبات معدن مس سرچشمه منتهی به سد باطله است. در این پژوهش، شاخص‌های آلودگی نظیر ضریب آلودگی، شاخص بار آلودگی، فاکتور غنی‌شدگی و شاخص زمین‌انب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 3

pages  65- 76

publication date 2015-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023