کاربرد تابع‌های مفصل در تعیین حق بیمۀ مبتنی بر شاخص تنش گرمایی گاوهای شیری (بررسی: شهرستان دماوند)

طراحی و اجرای بیمۀ آب و هوایی شاخص دما-رطوبت یک ابزار مناسب مدیریت خطرپذیری است که می‌تواند آسیب و زیان دامداران را در برابر تنش گرمایی کاهش داده و به تثبیت درآمد آن‌ها منجر شود. با توجه به این مهم در این پژوهش، این نظام بیمه‌ای برای فعالیت پرورش گاو شیری در شهرستان دماوند طراحی شده است. داده‌های مورد نیاز به‌صورت ماهانه و از مدیریت جهاد کشاورزی و ایستگاه هواشناسی شهرستان دماوند برای دورۀ 95-1391 گردآوری شد. به دلیل انعطاف‌پذیری رهیافت مفصل و دقت بالا در اندازه‌گیری ساختار وابستگی، از این روش برای تبیین تابع توزیع همزمان و اندازه‌گیری آسیب مورد انتظار استفاده شد. نتایج نشان داد، بین عملکرد گاو شیری (شیر) و شاخص دما-رطوبت همبستگی منفی قوی وجود دارد که توسط مفصل کلایتون چرخشی منفی بهتر از دیگر مفصل‌های تبیین می‌شود. حق بیمۀ شاخص هوایی برای گاو شیری 65/610 هزار ریال در سطح پوشش 100 درصد محاسبه شد. همچنین آسیب مورد انتظار ناشی از تنش گرمایی در سطح پوشش 100 درصد برابر 42 کیلوگرم در ماه برای هر رأس گاو شیری به دست آمد که با توجه به شمار کل گاوهای شیری در شهرستان (2207 رأس) آسیب و زیان کل ناشی از تنش گرمایی برابر با 92694 کیلوگرم در ماه و رقمی بالغ بر 2/1 میلیارد ریال در ماه محاسبه شد. با توجه به بزرگ بودن آسیب و زیان ناشی از تنش گرمایی و اهمیت شیر در سلامت جامعه، توصیه می‌شود مسئولان و سیاست‌گذاران به طراحی این نظام بیمه‌ای در کل کشور توجه خاص و ویژه کنند.