ژنو تا سانرمو: تحولات حقوق بین‌الملل بشردوستانه در مخاصمات مسلحانة دریایی

Authors

  • سید علی حسینی آزاد دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
  • مهشید آجلی لاهیجی دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی و مدرس دانشگاه، تهران، ایران
Abstract:

حقوق بشردوستانه در مخاصمات مسلحانة دریایی پس از انعقاد کنوانسیون دوم ژنو در 12 اوت 1949 برخلاف حقوق مخاصمات در خشکی، از بعد معاهده‌ای هیچ تحولی را تجربه نکرده است. هرچند بخشی از مقررات پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون‌های 1949 ژنو و از جمله کل بخش چهارم آن پروتکل قابل اعمال در مخاصمات مسلحانة دریایی نیز است. حقوق بشردوستانة حاکم بر مخاصمات مسلحانة دریایی، از آنجا که بیشتر منابع آن، محصول سال‌های ابتدایی قرن بیستم بود، با پیدایش ابزارها و شیوه‌های نوین جنگ دریایی دیگر نمی‌توانست همپای پیشرفت فناوری در وسایل و ابزارهای جنگ دریایی پیش برود و به همین دلیل نیازمند توسعه و تدوین مقررات جدید است. با بررسی قواعد عرفی و بخشی از حقوق بین‌الملل نرم مشاهده می‌شود که به‌رغم نبود هنجارهای نوظهور معاهده‌ای در این زمینه، حقوق بشردوستانة حاکم بر مخاصمات مسلحانة دریایی تحولات و توسعه‌هایی را از سر گذرانده است. عمدة چنین تحولاتی نیز در خصوص اقدامات احتیاطی پیش از حمله، مفهوم و مصداق هدف نظامی، نبرد در مناطق مختلف دریایی، هواپیماها و حمایت از محیط زیست دریایی دیده می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مخاصمة مسلحانة عراق؛ تحلیل اقدامات ارتکابی داعش از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حقوق بین‌الملل کیفری

در سال‌های اخیر جامعة بین‌الملل شاهد ظهور بازیگری غیردولتی به نام «داعش» بوده‌ که با اقدامات خود تهدیدی جهانی و بی‌سابقه برای صلح و امنیت بین‌المللی ایجاد کرده است. تصرف مناطق عمدتاً شمالی عراق، داعش را وارد مخاصمة مسلحانه با ارتش عراق کرد. محور اصلی و اساسی در مخاصمة مسلحانه –خواه بین‌المللی یا غیربین‌المللی- رعایت مقررات حقوق بین‌الملل بشردوستانه از جمله اصول بنیادینی همچون تفکیک و تن...

full text

تحولات غزه از دیدگاه حقوق بین‌الملل بشردوستانه

مقاله ذیل ضمن نگاهی گذرا به سابقه اشغال غزه از سال 1948 تا 1967 و اشغال این بخش از سرزمین فلسطین توسط اسرائیل، تحولات اخیر غزه را نیز مطالعه می‌کند. خروج یک‌جانبه رژیم صهیونیستی از غزه در سال 2005 و سپس توافقنامه گذرگاه‌ها، انتخابات شورای قانون‌گذاری، پیروزی حماس، اختلافات فتح و حماس، توافق مکه، تشکیل دولت وحدت ملی، اختلافات مجدد و حاکمیت یکپارچه حماس بر غزه، بسته‌شدن گذرگاه‌ها و محاصره این منط...

full text

تعامل میان حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری و حقوق بین‌الملل بشردوستانه در دعاوی سرمایه‌گذاری ناشی از مخاصمات مسلحانه

در وضعیتی که سرمایه‌گذار خارجی بر اثر مخاصمات مسلحانه دچار آسیب شده است، قواعد حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری در خصوص حفاظت از سرمایه‌گذاران خارجی و قواعد حقوق بین‌الملل بشردوستانه در خصوص حفاظت از غیرنظامیان که شامل سرمایه‌گذاران خارجی نیز خواهد شد، هر دو معتبر هستند و از آنجا که رویه خاصی در این زمینه موجود نیست، دیوان‌های داوری می‌توانند به اختیار خود در هر پرونده، یکی از آن‌ها را به‌عنوان قانو...

full text

حقوق بشردوستانه در مخاصمات مسلحانه ‏بین‌المللی و غیربین‌المللی: تفاوت‌ها و اشتراکات

هرچند رویکرد کلی جامعه بشری بویژه در سال‌های پس از جنگ جهانی اول، همواره محدودسازی توسل به جنگ در روابط بین‌الملل بوده است لیکن حقیقت زنده و موجود در این عرصه، ادامه استفاده از عنصر زور در کنش‌ها و واکنش‌های روابط بین‌المللی است و همین امر سبب شده است تا نویسندگان و محققان حقوق بین‌الملل همچنان به اهمیت حقوق جنگ و لزوم تدوین و توسعه آن همت گمارند. با این هدف که در ایام جنگ و در درون آتش این پدی...

full text

حقوق بین الملل بشردوستانه و حقوق مخاصمات مسلحانه

هرچند پس از جنگ جهانی اول رویکرد عمومی جامعه بشری همواره محدود سازی توسل به جنگ در روابط بین المللی بوده است، اما حقیقت آن است که استفاده از زور در فعل و انفعالات روابط بین المللی ادامه دارد و همین امر موجب گردیده که محققان و نظریه پردازان حقوق بین الملل همواره به فکر تدوین و توسعه حقوق جنگ باشند تا بتوان در ایام جنگ آسیبها را به حداقل رساند. حقوق بین الملل بشردوستانه و حقوق جنگ یا حقوق مخاصمات...

تأملی بر مشروعیت کاربرد هواپیماهای بدون سرنشین در مخاصمات مسلحانه از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه

پیشرفت فناوری در قرن 21 در حال رونمایی از شکل دیگری از سلاح‌‌های پرندۀ نظامی است که هواپیماهای بدون سرنشین مصداق بارز آن‌ها به شمار می‌روند. نظر به اینکه کاربرد این نوع از سیستم‌‌های هوابرد چالش‌‌های جدی را از منظر حقوق بین‌‌الملل بشردوستانه موجب شده است، ارزیابی مستقل حقوقی در این خصوص ضروری است. پیش از بررسی دقیق این مسئله شناخت این سیستم‌‌ها و بررسی چالش‌‌های ناشی از به‌کارگیری آن‌ها در مخاص...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 50  issue 4

pages  1379- 1399

publication date 2020-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023