«چپ اسلامی» و «توسعۀ لیبرالی» در ایران (مورد مطالعه: سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی)

Authors

Abstract:

هدف این پژوهش تأملی جامعه‌شناختی در رویکرد جناح «چپ سنتی» به «توسعه» در سال‌های پس از جنگ (1376- 1384) است. توسعه در این پژوهش به تغییر اجتماعی سازمان‌یافته تعبیر شده است. در این پژوهش، در قالب مطالعه‌ای موردی بر سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی- به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و منسجم‌ترین و «ایدئولوژیک‌ترین» تشکل‌های این جناح- تمرکز شده است. سپس نقد آنان بر سیاست تعدیل اقتصادی و واکنش آنان به نسخه‌ای از همین سیاست و مشارکت آن‌ها در «پروژة توسعة سیاسی» در عصر اصلاحات در چارچوب تغییر مناسبات سیاسی و ایدئولوژیک پی گرفته شده است. این تشکل پیش از دوم خرداد منتقد جدی سیاست تعدیل اقتصادی بود و آن را «پروستاریکای نظام جمهوری» اسلامی می‌شمرد. قرارگرفتن در جایگاه اپوزیسیون قانونی، فروپاشی شوروی و «بحران» در ایدئولوژی چپ، تغییرات اجتماعی و فرهنگی و برآمدن ارزش‌ها و خواست‌ها و نیروهای اجتماعی جدید در کشور و مواجهه با بحث‌های تازة فکری، سازمان را در مدار تحول قرار داده است، اما آنچه معنا و مسیر و نمای بیرونی این تغییر را تعیین می‌کند، رخدادی پیشامدی و حادث است: دوم خرداد. پس از دوم خرداد سازمان هویتی اصلاح‌طلبانه می‌یابد و بازسازی نظم سیاسی را در صدر اهداف خود می‌نشاند، اما به‌عنوان عضوی مهم از ائتلاف اصلاح‌طلبی و با منطق اولویت‌دادن به بازسازی نظم سیاسی، لاجرم از بخشی از اهداف خویش، به‌طور عمده در حیطة اقتصاد، پس می‌نشیند و بر این انگاره تکیه می‌کند که هر تحولی از مسیر توسعة سیاسی و اصلاح ساخت قدرت می‌گذرد. این رویکرد پیامدهای متنوعی چه در عرصة نظر و چه در حیطة پرکتیس‌های سیاسی و اجتماعی دارد. در پژوهش حاضر، سویه‌های مختلف این رویکرد و ناسازه‌های مضمر در آن نشان داده می‌شود.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جریان چپ و انقلاب اسلامی ایران

جریان چپ از دوران مشروطه تا انقلاب اسلامی به عنوان جریانی عمده در عرصه¬ی سیاسی اجتماعی ایران مطرح بوده است. این جریان همواره در طول مبارزاتش با ناکامی مواجه شده است. در زمان حکومت پهلوی¬ها که به عنوان دگر محسوب می¬شد تحت سرکوب و فشار شدید نظام سیاسی حاکم بود و نتوانست خود را به گفتمان غالب تبدیل نماید. در سال¬های منتهی به انقلاب 1357 نیز علیرغم پیشینه¬ی طولانی مبارزاتی نتوانست خود را به گفتمان ...

15 صفحه اول

سیر تحول سیاسی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران از 1370 ـ 1382

موضوع این پایان نامه تغییر مواضع سیاسی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران است. این سازمان که شاکله اصلی آن همان جناح چپ سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی است در موارد اصلی و مهمی تغییر نگرش داده است. اعضای این سازمان در ابتدا قائل به نظریه ولایت فقیه بودند و معتقد بودند مردم نمی توانند فقیه زمان را نصب کنند و نمی توانند او را عزل کنند چراکه او نماینده امام زمان است و همان اختیاراتی را داراست که امام...

15 صفحه اول

روابط ایران و سازمان ملل پس از پیروزی انقلاب اسلامی

چکیده کارنامه رابطه ایران و سازمان ملل متحد پس از پیروزی انقلاب اسلامی نشان می دهد که ایران در آستانه دهه چهارم انقلاب اسلامی، از نقش آفرینی فعال و موثر متناسب با شان و جایگاه ایران در این سازمان برخوردار نیست. این مسئله اگر چه تا حدودی متاثر از نگرش نخبگان اجرایی به سازمان ملل و مخالفت قدرت های بزرگ با افزایش نقش ایران در نظام بین الملل است، اما عدم وجود راهبردی منسجم، هدفمند و بلند مدت برای ا...

full text

علل تداوم احزاب چپ در قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران

     همواره در پژوهش­های مربوط به تاریخ تحولات معاصر ایران از انقلاب اسلامی 1357 به عنوان نقطه عطفی در بررسی رخدادهای تاریخی و اجتماعی یاد می­شود. آنچنان که با شکل­ گیری زمینه­ های انقلاب در سال­ های دهه 1340 و 1350 نیروها و احزاب سیاسی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 1

pages  41- 66

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023