چالش گروه‌های سلفی جهادی برای هم‌گرایی در خاورمیانه

author

Abstract:

منطقه خاورمیانه طی یک قرن گذشته همواره با انواع بحران‌ها و نزاع‌های فراگیر مواجه بوده است. در خارومیانه جدید یعنی در سال‌های بعد از 2011 در نتیجه خلاء‌های به وجود آمده گروه‌های سلفی جهادی در منطقه رشد پیدا کردند و مخوف‌ترین آن‌ها در قالب خلافت خودخوانده داعش پدیدار شد. در وضعیت پس از ظهور داعش، روندی از تقابل‌ها در خارومیانه شکل گرفت و آینده منطقه به عنوان مساله‌ای مهم مطرح شد. در همین راستا، در پژوهش حاضر این پرسش مطرح شد که «ظهور گروه‌های جهادی، به طور ویژه داعش، چه چالش‌های را برای هم‌گرایی در خاورمیانه ایجاد کرده است؟» بر اساس یافته‌های پژوهش در خاورمیانه بعد از ظهور و قدرت‌گیری گروه‌های سلفی جهادی، گستره‌ای وسیع از تقابل‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شکل گرفته که روند همگرایی را با موانعی بزرگ ایجاد کرده است. یافته‌ها بر اساس چارچوب نظری پژوهش نشان می‌دهند که برای همگرایی در خارومیانه چهار پیش‌شرط شامل خواست دولت‌ها و ملت‌ها، منافع مشترک اقتصادی، خوانش مشترک از منافع و تهدیدات و تجانس و اشتراکات فرهنگی حیاتی به نظر می‌رسند، اما معادلات منطقه پس از ظهور گروه‌های سلفی جهادی نشان می‌دهد که هیچ یک از این شروط برای ایجاد همگرایی در منطقه وجود ندارد. در حقیقت خاورمیانه پس از ظهور و حضور چشم‌گیر گروه‌های سلفی جهادی، به ویژه داعش را می‌توان، مجموعه‌ای از نزاع‌ها و تقابل‌های غیرقابل‌حل ارزیابی کرد

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش و جایگاه رسانه در راهبردهای گروه‌های سلفی جهادی و تأثیر آن بر خاورمیانه

رسانه‌ها در عصر جدید امکانات مثبتی را برای پیشبرد ارزش‌های انسانی و پیشرفت صلح در جامعه جهانی ایجاد کرده‌اند و از سوی دیگر، با توجه به محدودیت در کنترل و گستره بی‌حدوحصر آن به ابزاری در دست گروه‌های رادیکال و جهادی برای تبلیغ ارزش‌ها و گسترش اقدامات ضد انسانی و ضد حقوق بشری آنان تبدیل شده است. در این میان منطقه خاورمیانه کانون اصلی فعالیت و مبارزات منفی این گروه‌ها بوده که در سال‌های بعد از 201...

full text

سلفی گرایی جهادی-تکفیری و آینده ثبات سیاسی در منطقه خاورمیانه

In this study, Islamic Jihadi Salafism, the reasons for its growth and its impact on the future political stability of the Middle East have been studied. Salafism due to Soviet invasion of Afghanistan (in 1979), US invasion of Iraq (in 1991 and 2003) and Afghanistan (in 2001) took military and violent aspects and in recent two decades its activities has increased. But after popular uprisings in...

full text

سلفی گرایی جهادی-تکفیری و آینده ثبات سیاسی در منطقه خاورمیانه

چکیده در این پژوهش سلفی گرایی جهادی اسلامی، دلایل رشد آن و تأثیر آن بر آینده ثبات سیاسی منطقه خاورمیانه بررسی شده است. جریان فکری سلفی در نتیجه مسائلی مانند حمله شوروی به افغانستان (1979)، حمله آمریکا به عراق (1991 و 2003) و افغانستان (2001) جنبه نظامی و خشونت آمیزی به خود گرفت و در دو دهه اخیر فعالیت های آن افزایش پیدا کرده است. اما پس از خیزش های مردمی در جهان عرب که از سال 2010 شروع شد و بی ...

full text

چالش جریان‌های سلفی تکفیری علیه همگرایی اسلامی و ‏راهکارهای مقابله با آن

در طی چند دهه اخیر اسلام‌گرایی به یکی از محوری‌ترین تحولات در جهان امروز تبدیل شده است. از طرفی جریان‌های تکفیری، با توجه به داشتن ویژگی‌هایی نظیر نقل‌گرایی، عقل ستیزی، خشونت گرایی، قشری گری، تکفیر برخی از مسلمانان و ... چالش‌های متعددی را علیه همگرایی اسلامی بوجود آورده است. چالش‌های سیاسی شامل مواردی همچون: فراموشی آرمان و راهبرد وحدت اسلامی،‌ حاشیه رانی مبارزه با اسرائیل و ترویج اسلام هراسی ...

full text

بررسی عقاید جریانات سلفی جهادی بر اساس عامل هویت

سلفیت به‌صورت یک جریان فکری و مذهبی و با رویکردی انتقادی در پهنه جهان اسلام شکل گرفت، اما پس از مدتی از نظر فکری و ایدئولوژیک دچار چنددستگی شد.گروهی از سلفی‌ها تحت تأثیر افکار و عقاید اشخاصی چون سید قطب، به سلفیت جهادی روی‌آورند. جریان سلفی جهادی گونه‌ای از سلفی‌ها هستند که ضمن اعتقاد به لزوم پیروی از اصول اسلام، تأکید ویژه‌ای بر جهاد به‌عنوان یکی از ارکان دین اسلام دارند. سلفی‌های جهادی فقط پی...

full text

گفتمان اسلام سلفی و جهانی‏شدن امنیت خاورمیانه

هدف اصلی این نوشتار، بررسی تأثیر گفتمان سلفی در جهان اسلام بر جهانی‏شدن امنیت خارمیانه است. این پژوهش، طبق رویکرد بابی سعید به مسئله اسلام سیاسی، این مقوله را با پوشش گفتمانی مطالعه می‏کند. اسلام سلفی به مثابه گفتمان، با موضع رادیکال خود در مقابل گفتمان سکولار غرب، تاحد زیادی باعث دل‏مشغولی جامعه بین‏المللی شده است. گفتمان مذکور، به دلیل  به چالش کشیدن نظم بین‏المللی غربی و ارجاع ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 8

pages  131- 158

publication date 2019-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023