چالش های مترتّب بر حقّهای بزه دیده در دیوان جنایی بین المللی

امروزه وضعیت جامعة بین­المللی به‌گونه­ای است که شاهد ارتکاب طیف وسیعی از اعمال غیرانسانی در نقاط مختلف جهان هستیم و ‌برخی از آن‌ها به‌عنوان «جرم بین‌المللی»،انسان‌هایی را ذیل عنوان «بزه‌دیده» متاثر می‌سازد.­ دیوان­جنایی­ بین­المللی به‌صورت همگام با جامعة بین­المللی بر تأمین و حفظ حقّ‌های  بزه­دیدگان تلاش می‌کند؛ اما فعالیت­های دیوان از زمان آغاز‌ به کار و در طی این چند سال حکایت از چالش­هایی دارد که این مرجع بین­المللی در حوزة برآورده‌ساختن حقّ­های بزه­دیدگان با آن روبه­رو است. بنابراین مقالة حاضر می‌کوشدتا ضمن تبیین حقّ‌های بزه­دیدگان در دو قالب ماهوی و شکلی، چالش­ها و ابهام­های مترتب بر این حقّ­ها را تحلیل کند. بررسی عملکرد دیوان جنایی بین­المللی در روند رسیدگی به وضعیت جمهوری دموکراتیک کنگو حکایت از این دارد که بزه­دیدگان در مسیر تحقّق حقّ‌های به‌رسمیت ‌‌شناخته‌شده در اساسنامة دیوان، با چالش­هایی جدی مواجه‌اند که منجر به ارائة تفسیرهایی از سوی دیوان شده است. در نهایت، به نظر می‌رسد که  بهره­گیری از مفاد سایر اسناد بین‌المللی در ارتباط با حقّ‌های بزه‌دیدگان می­تواند در یافتن راه‌حلی برای این چالش­ها مؤثر واقع شود.