چالش های اعمال ضریب بالاسری در مناقصات طرح های عمرانی

بهای ردیف‌های فهرست‌بها، به‌صورت خام و فقط هزینه‌ی اجرای کار از قبیل نیروی انسانی، ماشین‌آلات، مصالح و حمل در آن‌ها دیده شده است و هزینه‌های جانبی از قبیل کسورات، سود، هزینه‌های دفتر مرکزی و هزینه‌های متفرقه باید با عنوان ضریب بالاسری دیده شود. ضریب بالاسری دست‌کم ۳۰ الی ۵۰ درصد از مبلغ نهایی هر قرارداد را به خود اختصاص می‌دهد؛ لذا، کوچک‌ترین اشتباه در نحوه‌ی محاسبه‌ی ضریب مذکور در هنگام مناقصه می‌تواند پروژه را با شکست مواجه کند. با توجه به این مهم، در این نوشتار سعی شده است با مطالعه‌ی موردی رشته‌ی راه و ترابری، کمبودها و کاستی‌های ضریب بالاسری نسبت به جایگاه سیستم فهرست‌بها بررسی شود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ضریب بالاسری با مبلغ پیمان رابطه‌ی عکس دارد و با افزایش مبلغ پیمان، این ضریب کاهش می‌یابد. بر این اساس، معادله‌یی خطی جهت تعیین ضریب بالاسری با توجه به مبلغ قرارداد پیشنهاد شده است.