چارچوبی نظری برای داوری در باب اخذ در شعر بر مبنای نظریۀ نظمِ عبدالقاهر جرجانی و نظریۀ فرمالیسم روسی
Authors
Abstract:
این مطالعه میکوشد چارچوبی نظری برای داوری در باب وقوع اخذ در شعر طرح کند. پرسش این است که با چه معیاری میتوان حکم به وقوع اخذ در شعر متأخر از شعر متقدّم داد و با چه روشی میتوان نحوۀ این اخذ را ارزیابی کرد؟ روش مطالعه تحلیلی – تطبیقی است. ابتدا با نگاهی انتقادی روند مطالعات سرقت شعری در سنت بلاغت عربی بازخوانی میشود. در این بازخوانی تأکید میشود که عبدالقاهر جرجانی در ضمن مباحث مربوط به نظریۀ نظم، در موارد پراکندهای به قضیۀ اخذ در شعر پرداخته و برای تحلیل وقوع اخذ در اشعار متأخر از اشعار متقدم، روشی نظاممند را به کار بسته که پس از وی نادیده گرفته شده است. بر این مبنا، نخست روش وی در این تحلیل تبیین میشود. سپس روش تحلیل او با روش فرمالیستهای روس برای تحلیل رابطۀ تاریخیِ اشعار مقایسه میشود. این مقایسه نشان میدهد نظریۀ فرمالیسم در قرن بیستم برای این تحلیل روشی مشابه با روش عبدالقاهر ارائه کرده است. سپس بر اساس مبانی مشترک میان این دو نظریه، چارچوبی نظری برای داوری در باب اخذ در شعر طرح میشود. در این چارچوب تأکید میشود که معیار صدور حکم در باب وقوع اخذ، فقط اشتراک دو شعر در کاربست هنرسازههای نو است. نحوۀ وقوع اخذ نیز با این روش ارزیابی میشود که تحلیل شود هنرسازههای مشترک چه کارکردی در ساخت هر یک از دو شعر داشتهاند. مقایسۀ میان نحوۀ کارکرد هنرسازههای مشترک میتواند نحوۀ اخذ شعر متأخر از شعر متقدم را نشان دهد. سرانجام در یک مطالعۀ تطبیقی بر اساس معیار و روش مذکور، چند نوع متفاوت از نحوۀ وقوع اخذ میان اشعار عملاً تحلیل میشود.
similar resources
بازخوانی نظریۀ نظم عبدالقاهر جرجانی
قبل از عبدالقاهر جرجانی تلاشهایی پبرامون نظم قرآن صورت گرفت از جملۀ این دانشمندان میتوان به جاحظ، ابن قتیبه، مبرّد، واسطی، احمد بن سهل، رمانی وابو هلال عسکری اشاره کرد. جرجانی از آراء ونظرات سایر علما به ویژه ابوهلال عسکری استفاده کرد وتوانست نظریۀ نظم را ابداع کند. وی در تعریف این نظریه میگوید: نظم عبارتند از ایجاد بهترین ارتباط نحوی در بین کلماتی که برای ادای مقصود یا معنی، به کار گرفته میش...
full textبازخوانی نظریۀ نظم عبدالقاهر جرجانی
قبل از عبدالقاهر جرجانی تلاشهایی پبرامون نظم قرآن صورت گرفت از جملۀ این دانشمندان می توان به جاحظ، ابن قتیبه، مبرّد، واسطی، احمد بن سهل، رمانی وابو هلال عسکری اشاره کرد. جرجانی از آراء ونظرات سایر علما به ویژه ابوهلال عسکری استفاده کرد وتوانست نظریۀ نظم را ابداع کند. وی در تعریف این نظریه می گوید: نظم عبارتند از ایجاد بهترین ارتباط نحوی در بین کلماتی که برای ادای مقصود یا معنی، به کار گرفته می ش...
full textتحلیل و واکاوی نظریۀ نظم عبدالقاهر جرجانی در غزلی از حافظ (با تکیه بر نظریات هلیدی و گرایس)
عبدالقاهر جرجانی از بلاغیون معروف ایرانی است که براساس نظریهاش، برتری یا ارزش حقیقی یک اثر ادبی را برخاسته از «نظم» موجود در آن میداند. نظم از دید او، کل ساختار یک متن را در بر میگیرد و سبب ایجاد انسجام لفظی و معنایی در متن و اثر میشود. برتری سخن از دید وی، به زیبایی نظم و حسن همجواری کلمات در شبکهای منسجم از روابط نحوی و آگاهی گوینده از جایگاه صحیح کلمات در ترکیب مربوط است. با بررسی و ...
full textچارچوبی زبانشناختی برای تحلیل ترجمه شعر از عربی به فارسی: بر مبنای نظریه فرمالیسم
این پژوهش از دیدگاه زبانشناختی به این مسأله میپردازد که ترجمهی شعر چگونه ماهیت زبانیِ شعر عربی و مؤلفههای سازندهی آن را به زبان فارسی منتقل میکند؟ روش پژوهش تحلیلی- تطبیقی است. در بخش تحلیلی، ابتدا برمبنای نظریهی فرمالیسم ماهیت شعر و چهار مؤلفهی سازندهی آن (هنرسازهها، نظام، ریتم، و درونمایه) تبیین میشوند. سپس با مطالعهی نمونههایی از ترجمهی شعر از عربی به فارسی، چارچوبی زبانشناختی...
full textچارچوبی زبانشناختی برای تحلیل ترجمه شعر از عربی به فارسی: بر مبنای نظریه فرمالیسم
این پژوهش از دیدگاه زبانشناختی به این مسأله میپردازد که ترجمهی شعر چگونه ماهیت زبانیِ شعر عربی و مؤلفههای سازندهی آن را به زبان فارسی منتقل میکند؟ روش پژوهش تحلیلی- تطبیقی است. در بخش تحلیلی، ابتدا برمبنای نظریهی فرمالیسم ماهیت شعر و چهار مؤلفهی سازندهی آن (هنرسازهها، نظام، ریتم، و درونمایه) تبیین میشوند. سپس با مطالعهی نمونههایی از ترجمهی شعر از عربی به فارسی، چارچوبی زبانشناختی...
full textنظریۀ کوانتوم و برهان نظم
یکی از چالشهای جدید در برابر برهان نظم، نظریه کوانتوم است. فیزیک کوانتوم که بر پایه عدم قطعیت، احتمال و آمار بنا شده، در تفکرات فلسفی انسان تأثیر بهسزایی داشته است. نظم در طبیعت از جمله مفاهیمی است که در پرتو این نظریه با تغییر معنایی شگرفی روبهرو است. در فیزیک جدید، امکان رسمخط قاطعی بین عین معلوم و ذهن عالم وجود ندارد و برخی حتی معتقدند «شیئیت» یک ذره کوانتومی در گرو مشاهده ناظر است. با ...
full textMy Resources
Journal title
volume 10 issue 2
pages 61- 80
publication date 2018-12-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023