پیش‌بینی قصد کاهش وزن در دانشجویان دختر دانشگاه شیراز بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی

سابقه و هدف: مدل اعتقاد بهداشتی یکی از مدل‌هایی شناختی است که رفتارهای مرتبط با سلامتی مانند رفتار کنترل وزن را تبیین می‌کند. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت رفتار کاهش وزن و عوامل مؤثر بر قصد رفتاری کاهش وزن بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی در دانشجویان دختر دانشگاه شیراز انجام شد. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر روی 218 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه شیراز به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انجام شد. جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه تنظیم شده بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی (health belief model) شامل منافع ادراک شده (perceived benefits)، موانع و تهدید ادراک شده (perceived barriers)، راهنماهای عمل (action cues) خودکارآمدی در ورزش کرد exercise self-efficcacy)) و خودکارآمدی رژیم غذایی (diet regimen self-efficacy) و قصد رفتاری کاهش وزن (behavioral intention of weight reduction) صورت گرفت. در تحقیق حاضر پایایی و روایی مقیاس اعتقاد بهداشتی به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با کمک نرم‌افزار SPSS 16 با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی، آلفای کرونباخ و رگرسیون چندگانه همزمان انجام پذیرفت. یافته‌ها‌: 7/14 درصد از دانشجویان در گروه لاغر، 7/58 درصد در گروه نرمال و 6/26 درصد در گروه  دارای اضافه‌وزن و چاق قرار گرفتند. مؤلفه‌های مدل اعتقاد بهداشتی در مجموع توانستند 27 درصد از واریانس کل متغیر وابسته یعنی قصد رفتاری کاهش وزن را تبیین کنند. شاخص توده بدنی، راهنماهای عمل و خودکارآمدی در ورزش کردن توانستند به‌طور معنی‌داری قصد رفتاری کاهش وزن را پیش‌بینی کنند (01/0p<) اما سایر مؤلفه‌های مدل اعتقاد بهداشتی نتوانستند به‌طور معنی‌داری قصد رفتاری کاهش وزن را پیش‌بینی کنند. نتیجه گیری: تحقیق حاضر نشان داد که احتمال کاهش وزن در زنان با شاخص توده بدنی بالاتر، بیشتر است. به‌علاوه، مطالعه حاضر نشان داد که احساس توانمندی در ورزش کردن و همچنین راهنماهایی که افراد از محیط خود دریافت می‌کنند نقش مهمی در قصد رفتاری کاهش وزن آنها دارد. واژگان کلیدی: مدل اعتقاد بهداشتی،  قصد کاهش وزن، دانشجویان دختر