پیاده سازی و ساخت سامانۀ زبان الکترونیک به منظور تشخیص تقلب در زعفران

زعفران به‌دلیل عطر، رنگ، و خواص دارویی آن محصولی شناخته‌شده و به‌عنوان افزودنی مهم خوراکی، شایان توجه است. علاوه بر این، به‌دلیل قیمت بالای زعفران، تقلب در آن در بازارهای جهانی متداول است. در این پژوهش، سامانۀ قابل حمل زبان الکترونیک دارای آرایه‏ای از حسگرهای ولتامتری بر پایۀ الکترودهای صفحۀ چاپی (SPE) به‌منظور تشخیص تقلب در زعفران، شرح‌وبسط یافت. انواع زعفران تقلبی از مخلوط‌کردن زعفران اصلی با خامۀ زعفران، گلرنگ، کلالۀ رنگ‏شدۀ ذرت، و رنگ‌های شیمیایی تارترازین و متیل اورنج، تهیه شده است. شکل و مکان پیک‏های هر ولتاموگرام حاصل از آرایۀ حسگری زبان الکترونیک در محلول‏های متفاوت و ویژۀ همان ماده و پیک‏های هر ولتاموگرام وابسته به اجزای ردوکس در محلول مورد نظر بود. ویژگی‏های استخراج‌شده از سیگنال‏های حاصل از سامانۀ‏ زبان الکترونیک، با روش‏های تحلیل مؤلفه‏های اصلی (PCA)، و تحلیل تفکیک خطی (LDA) پردازش و تمام نمونه‏ها به‌طور کامل از یکدیگر متمایز شدند. نتایج طبقه‏بندی نمونه‏ها، قابلیت بالای سامانۀ‏‏ زبان الکترونیک را در تشخیص و تمایز تقلب در زعفران نشان داد. بنابر قابلیت حسگرهای زبان الکترونیک، این سامانه می‏تواند جایگزین روش‏های زمان‏بر و پیچیدۀ متداول در تشخیص و تعیین ترکیبات زعفران و تعیین درجۀ خلوص زعفران شود.