پهنه‏ بندی خطر فرسایش خندقی با استفاده از مدل دمپستر‌ـ شفر در حوضۀ آبخیز قرناوه، استان گلستان

Authors

  • عبدالرضا بهره مند دانشیار گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکدۀ مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • واحد بردی شیخ دانشیار گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکدۀ مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • چوقی بایرام کمکی استادیار گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشکدۀ مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • کاظم صابر چناری دانشجوی دکتری مهندسی آبخیزداری، دانشکدۀ مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
Abstract:

هدف از این تحقیق پهنه‏بندی خطر فرسایش خندقی با استفاده از مدل دمپستر‌ـ شفر در حوضۀ آبخیز قرناوۀ استان گلستان است. بدین‌منظور ابتدا نقشۀ پراکنش پهنه‏ای خندق‏های (متغیر وابسته) حوضۀ آبخیز قرناوه با استفاده از بازدید‏های میدانی و تصاویر ماهواره‏ای با مقیاس 1:200000 در محیط ArcGIS تهیه شد. 70 درصد از کل پهنه‏های خندقی برای تهیۀ نقشۀ پهنه‏بندی خطر و 30 درصد آن برای اعتبارسنجی مدل در نظر گرفته شد. در گام بعدی 7 لایۀ اطلاعاتی درصد شیب، جهت شیب، انحنای سطح، سنگ‌شناسی، کاربری اراضی، فاصله از رودخانه، و فاصله از جاده به‌عنوان عوامل مؤثر (متغیر مستقل) بر ایجاد فرسایش خندقی انتخاب و در نرم‏افزار ArcGIS رقومی شد. از ترکیب متغیرهای مستقل با متغیر وابسته، مقدار تراکم خندق در هر کلاس عامل محاسبه و نرخ‏دهی طبقات براساس روابط موجود در مدل‏ دمپستر‌ـ شفر صورت گرفت. در نهایت، با جمع جبری نقشه‏های وزنی به‌دست‌آمده نقشۀ پهنه‏بندی خطر فرسایش خندقی به‌دست آمد. نتایج طبقه‏بندی مدل نشان داد از کل پهنه‏های خندقی در نظر گرفته‌شده برای مرحلۀ اعتبارسنجی مدل در حوضۀ آبخیز قرناوه 06/68 درصد در طبقۀ خطر زیاد و بسیارزیاد قرار می‏گیرند. همچنین نتایج اعتبارسنجی مدل با استفاده از منحنی مشخصۀ عملکرد نسبی و سطح زیر‌منحنی آن نشان داد مدل دمپستر‌ـ شفر با دقت 1/96 درصد و انحراف معیار 003/0 برای پهنه‏بندی خطر فرسایش خندقی منطقۀ مطالعه‌شده مناسب است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پهنه‌بندی خطر فرسایش خندقی در حوزه آبخیز قرناوه استان گلستان

خندق، به عنوان یک عامل خطر اراضی، یکی از چالش­های آسیب­زای فرسایش آبی به شمار می­رود که تاثیر بسزایی در تخریب اراضی دارد. هدف از این مقاله پهنه­بندی خطر فرسایش خندقی حوزه آبخیز قرناوه استان گلستان با استفاده از مدل­های نسبت فراوانی و روش پیشنهادی گوپتا و جوشی  (GNRF) می­باشد. بدین منظور در ابتدا نقشه پراکنش پهنه­ای خندق­های (متغیر وابسته) حوزه آبخیز قرناوه با استفاده از بازدید­های میدانی و تصاو...

full text

ارزیابی خطر فرسایش خاک با استفاده از یک مدل فازی در آبخیز قرناوه گلستان

آگاهی از میزان خطر فرسایش خاک در آبخیزها، امکان شناسایی نواحی بحرانی و اولویت¬بندی برنامه¬های مدیریتی و حفاظتی را فراهم می¬سازد. هدف از تحقیق حاضر، تهیه و اعتبارسنجی یک مدل فازی برای ارزیابی خطر فرسایش خاک در آبخیز قرناوه گلستان است. تهیه نقشه خطر فرسایش خاک در سه مرحله انجام گرفت: در مرحله اول، نقشه شاخص حفاظت خاک (SPI) با استفاده از دو لایه کاربری اراضی- پوشش اراضی (LU-LC) و شاخص اختلاف نرمال...

full text

ارزیابی خطر فرسایش خاک با استفاده از یک مدل فازی در آبخیز قرناوه گلستان

آگاهی از میزان خطر فرسایش خاک در آبخیزها، امکان شناسایی نواحی بحرانی و اولویت¬بندی برنامه¬های مدیریتی و حفاظتی را فراهم می¬سازد. هدف از تحقیق حاضر، تهیه و اعتبارسنجی یک مدل فازی برای ارزیابی خطر فرسایش خاک در آبخیز قرناوه گلستان است. تهیه نقشه خطر فرسایش خاک در سه مرحله انجام گرفت: در مرحله اول، نقشه شاخص حفاظت خاک (spi) با استفاده از دو لایه کاربری اراضی- پوشش اراضی (lu-lc) و شاخص اختلاف نرمال...

full text

پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش با استفاده از تئوری دمپستر-شفر مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز زیارت، استان گلستان

هدف از این پژوهش ارزیابی خطر زمین‌لغزش حوزۀ آبخیز زیارت استان گلستان با استفاده از تئوری دمپستر-شفر در سیستم اطلاعات جغرافیایی است. در گام اول با استفاده از گزارشات موجود و تفسیر عکس‌های هوایی نقشه پراکنش نقاط لغزشی منطقۀ بررسی شده تهیه شد. از کل نقاط لغزشی (50 نقطه) 35 نقطه آن (70 درصد) برای تهیه نقشه پهنه­بندی خطر و نقاط باقی­مانده (30 درصد) برای ارزیابی مدل در نظر گرفته شد. در گام دوم 12 عام...

full text

ارزیابی خطر فرسایش آبی با استفاده از مدل ICONA (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبخیز تنگ بستانک شیراز)

فرسایش خاک یکی از مهمترین مسائل زیست محیطی، کشاورزی و تولید غذا در جهان محسوب می شود و تاثیرات مخربی به تمام اکوسیستم های طبیعی و تحت مدیریت انسان دارد، لذا یافتن راه حل های سریع و به موقع الزامی به نظر می رسد، از جمله ی این راه حل ها کاربرد مدل ICONA می باشد که توسط انجمن علمی حفاظت ازطبیعت اسپانیا ارائه شده است. درمیان بسیاری از روش ها برای پیش بینی فرسایش با استفاده از GIS وRS ، نتایج شبیه س...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 2

pages  219- 231

publication date 2016-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023