پهنه‌بندی پتانسیل خطر ‌بیابان‌‌زایی با استفاده از مدل مطلوبیت چند شاخصه

author

Abstract:

‌بیابان‌‌زایی یکی از بزرگترین چالش‌‌های محیط‌‌‌زیستی زمان ما به شمار می‌‌رود. این پدیده یک مساله جهانی است و پیامدهای جدی آن بر تنوع‌زیستی، ایمنی محیط‌‌‌زیست، ریشه‌‌کنی فقر، ثبات اجتماعی- اقتصادی و توسعه پایدار در سراسر جهان تاثیرگذار است. در این میان مناسب‌‌ترین روش برای تعیین شدت خطر ‌بیابان‌‌زایی استفاده از مدل‌‌های تجربی است. به منظور بررسی شدت ‌بیابان‌‌زایی در این پژوهش از مدل مطلوبیت چند شاخصه (MAUT)(1) استفاده شد. برای این منظور در این روش لایه‌‌های اطلاعاتی مورد نیاز در نرم‌‌افزار Arc View تهیه شد. سپس اقدام به تفکیک واحدهای کاری از روش ژئومرفولوژی شد. با تعیین شاخص‌‌های موثر، ارزش شاخص‌‌ها در هر واحد کاری تعیین و ارزش شاخص‌‌ها نسبت به هم از روش آنتروپی‌‌شانون برآورد و در ادامه، تابع مطلوبیت چند شاخصه یا ضریب مطلوبیت(2) برآورد و در انتها نتایج به صورت نقشه‌‌ ارزیابی ‌ارایه شد. مطالعه‌های انجام شده نشان داد که 43/0 درصد از کل منطقه مطالعاتی به صورت خیلی شدید و 92/8 درصد به صورت ‌به نسبت شدیدی تحت فرایند ‌بیابان‌‌زایی می‌‌باشد و ‌بیابان‌‌زایی با شدت متوسط (74/81%)، بیشترین سهم را در منطقه مطالعاتی به خود اختصاص داده است. در عین حال ارزش عددی ضریب مطلوبیت ‌بیابان‌‌زایی برای کل منطقه از مجموع عوامل 8677/0 (کلاس متوسط یا V) ‌به دست آمد. نتایج این پژوهش امکان برنامه‌‌ریزی را برای به حداقل رساندن ‌بیابان‌‌زایی در اثر انجام طرح‌‌های توسعه فراهم می‌‌سازد و شرایطی را ایجاد کند که با توجه به اولویت‌‌ها و پهنه‌‌بندی آسیب‌‌پذیری منطقه مطالعاتی، تعادل بین طرح‌‌های توسعه و محیط امکان‌پذیر شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پهنه‌بندی پتانسیل خطر بیابانزایی با استفاده از رویکرد MADM و مدل آنتروپی شانون، مطالعه موردی: منطقه خضرآباد یزد

ارزیابی و تهیه نقشه پتانسیل شدت بیابانزایی همواره به عنوان یکی از ابزارهای برنامه ریزان در عرصه مدیریت مناطق بیابانی مطرح بوده است. با توجه به اهمیت کاربردی این نقشه­ها علیرغم توسعه فنون و روش­های کمی در طی سال­های اخیر، همچنان سعی می­شود که روش­هایی با خطای کمتر و ضریب اطمینان بیشتر ارائه گردد. در این رابطه با بررسی مدل­های پهنه­بندی خطر بیابانزایی ملاحظه شد که نقیصه­ای که در تمامی این مدل­ها ...

full text

ارزیابی خطر بیابانزایی منطقه اینچه برون در استان گلستان با استفاده از مدل ESAs

شناسایی و ارزیابی فرآیندها، عوامل و وضعیت فعلی شدت بیابان‌زایی به منظور تدوین برنامه‌های مشخص و واقع‌گرایانه کنترل بیابان‌زایی از نیازهای اساسی مناطق بیابانی می‌باشد. در این تحقیق به‌منظور ارزیابی بیابانزایی منطقه اینچه برون در استان گلستان، از 3 شاخص کیفیت خاک، کیفیت پوشش‌گیاهی و کیفیت اقلیم مدل ESAs استفاده گردید. بدین منظور، نقشه هر شاخص از میانگین هندسی لایه‌های آن به‌دست آمد و از طریق میان...

full text

پهنه بندی پتانسیل خطر بیابانزایی با استفاده از رویکرد madm و مدل آنتروپی شانون، مطالعه موردی: منطقه خضرآباد یزد

ارزیابی و تهیه نقشه پتانسیل شدت بیابانزایی همواره به عنوان یکی از ابزارهای برنامه ریزان در عرصه مدیریت مناطق بیابانی مطرح بوده است. با توجه به اهمیت کاربردی این نقشه­ها علیرغم توسعه فنون و روش­های کمی در طی سال­های اخیر، همچنان سعی می­شود که روش­هایی با خطای کمتر و ضریب اطمینان بیشتر ارائه گردد. در این رابطه با بررسی مدل­های پهنه­بندی خطر بیابانزایی ملاحظه شد که نقیصه­ای که در تمامی این مدل­ها ...

full text

انتخاب صادر کنندهء نمونه با استفاده از مدل تصمیم گیری چند شاخصه

انتخاب صادر کنندگان نمونه و اهدای جوایز و تسهیلات ویژه به آنان اقدامی است که هر ساله توسط مرکز توسعه صادرات ایران انجام می گیرد. در این مقاله ضمن بررسی شیوه انتخاب صادرکننده در زمان حاضر و انتقادات وارد به آن، روش مناسبی برای گزینش صادر کننده نمونه ارایه خواهد شد. تعیین معیارهای معتبر برای انتخاب با توجه به نوع صنعت، استفاده از منطق فازی در راستای انتخاب معیارها و رتبه بندی آن ها با استفاد...

full text

رتبه‌بندی ریسک پروژه با استفاده از فرآیند تصمیم‌گیری چند شاخصه

مدیریت ریسک یکی از فازهای مدیریت پروژه بوده و رتبه‌بندی ریسک‌های پروژه قسمت کلیدی فاز ارزیابی ریسک در فرایند مدیریت ریسک پروژه است. رتبه‌بندی ریسک‌ها با رویکردهای مختلف کمی و کیفی انجام می‌شوند. در این مقاله روش‌های مختلف تصمیم‌گیری چندشاخصه، به عنوان رویکردی کمی، به منظور امکان استفاده از آنها در مساله رتبه‌بندی ریسک‌های پروژه مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در انتخاب روش‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه تو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 20

pages  177- 194

publication date 2020-02-03

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023