پرسه‌زنی، جامعه‌شناسی انتقادی و زندگی روزمره (نمونۀ موردی:خیابان گلسار شهر رشت)

Authors

  • بهرنگ صدیقی استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
  • معصومه شفیعی دانشجوی دکتری دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

نوشتار پیش ‌رو تلاشی است در جهت توصیف زندگی روزمرۀ مدرن ایرانی و همچنین نقد آن. در این راستا به مطالعۀ زندگی روزمرۀ نوجوانان و جوانان ایرانی در یکی از شکل‌های معمول و گستردۀ گذران اوقات فراغتشان یعنی پرسه‌زنی در خیابان‌های خرید پرداخته شده است. میدان مورد نظر، خیابان گلسار شهر رشت و نظریۀ مورد استفاده برای مطالعۀ آن، نظریۀ انتقادی زندگی روزمره است. اطلاعات از دو روش مشاهده و همچنین مصاحبۀ عمیق انتقادی با 30 نفر از افراد 44-16 سالۀ ساکن شهر رشت که به شکل هدفمند انتخاب شده‌اند به دست آمده است و یافته‌های حاصل از آن نیز با روش تیپ‌بندی بر اساس رابطۀ اقشار اقتصادی متفاوت با یکدیگر طبقه‌بندی شده است. نتایج حاصل از طبقه‌بندی فوق حاکی از آن است که رگه‌هایی از اندیشۀ انتقادی در میان برخی از نمونه‌ها که از سرمایۀ فرهنگی نسبتا بالایی برخوردار بودند و به لحاظ تعداد اقلیت نمونه‌ها را تشکیل می‌دادند، قابل مشاهده است. همچنین می‌توان گفت که میزان تحصیلات یا جایگاه اقتصادی، تبیین‌کنندۀ نگرش انتقادی موجود در میان نمونه‌ها نسبت به وضعیت زندگی روزمرۀ جاری در خیابان خرید به شمار نمی‌رود. بنابراین با فرض صحت ادعاهای فوق، می‌توان گفت که تنها راه تغییر وضعیت موجود تلاش برای هژمونیک‌شدن نوعی از آگاهی انتقادی است که توأمان هم وجوه سنتی زندگی روزمره هم وجوه شی‌وارۀ روابط انسانی را مورد پرسش و نقد قرار دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دیدمان و بحران دیداری: خوانشی انتقادی از زندگی روزمره

زندگی روزمره به عنوان یکی از مقولات مهم و قابل تأمل در مطالعات فرهنگی، تا کنون در آراء بسیاری از متفکران این حوزه مورد بحث قرار گرفته است. با توسعه روزافزون تصاویر و نقش غالب آن‌ها در فرهنگ و اجتماع کنونی، توجه به وجه دیداری کنش‌ها و فرهنگ روزمره و نیز دیدمان، به مثابه ساختار اجتماعی دیدن، از اهمیت و ضرورت خاصی برخوردار می‌گردد. در این مقاله با اتکا بر نظریه نیکولاس میرزاافُ، یکی از نظریه‌پردازا...

full text

الویت بندی راهبردهای ارتقاء دلبستگی کودکان به محله گلسار شهر رشت با استفاده از QFD

افرادی که در دوره کودکی فرصت ایجاد رابطه دلبستگی با محله را پیدا نکرده باشند در بزرگسالی نیز شانس کمتری برای ایجاد پیوندهای احساسی با محیط زندگی خود خواهند داشت. با توجه به اهمیت دوره کودکی در دلبستگی مکانی، مقاله حاضر به دنبال ساخت و الویت بندی گزینه های راهبردی در جهت افزایش میزان دلبستگی کودکان به محله گلسار شهر رشت است. لحاظ نکردن خواسته های ذینفعان در فرایند ساخت و الویت بندی راهبردها منجر...

full text

دیدمان و بحران دیداری: خوانشی انتقادی از زندگی روزمره

زندگی روزمره به عنوان یکی از مقولات مهم و قابل تأمل در مطالعات فرهنگی، تا کنون در آراء بسیاری از متفکران این حوزه مورد بحث قرار گرفته است. با توسعه روزافزون تصاویر و نقش غالب آن ها در فرهنگ و اجتماع کنونی، توجه به وجه دیداری کنش ها و فرهنگ روزمره و نیز دیدمان، به مثابه ساختار اجتماعی دیدن، از اهمیت و ضرورت خاصی برخوردار می گردد. در این مقاله با اتکا بر نظریه نیکولاس میرزاافُ، یکی از نظریه پردازا...

full text

مترو و زندگی روزمره (مطالعه موردی شهر تهران)

هدف اصلی حمل‌ونقل ایجاد امکان جابه‌جایی و دسترسی برای انسان‌ها و کالاهای ساخته‌شده توسط آنها و همچنین کالاهای مورد نیاز آنها است؛ حمل‌ونقل در جوامع امروزی بیش از اینکه یک مسئله فنی و مهندسی باشد، یک مسئله اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی محسوب می‌شود. مطالعه حاضر به بررسی زندگی روزمره شهروندان تهرانی در مترو به عنوان یک فضای اجتماعی می‌پردازد. روش تحقیق شامل روش اسنادی و روش‌شناسی مردم‌نگارانه و ت...

full text

مخاطره، آسیب‌پذیری و زندگی روزمره

تحولات اجتماعی گستردۀ جهان در دوران کنونی (جهانی‌شدن، تکنولوژی‌های نوین ارتباطی، صنعتی‌شدن جنگ و تروریسم، چیرگی ارزش‌های مصرف‌گرا و...)، علاوه بر ایجاد تغییرات عمده در شیوۀ زندگی شخصی و اجتماعی انسان‌ها، وظایف و کارکردهای علوم اجتماعی به‌طورعام و جامعه‌شناسی به‌طورخاص را نیز کاملاً تحت تأثیر قرار داده‌اند. شیوۀ اثرگذاریِ تحولات نهادی جهانی بر موضوعات و دغدغه‌های علم جامعه‌شناسی و اینکه این علم، ع...

full text

تحلیل رفتارهای زیست محیطی ساکنان شهر رشت با تأکید بر سبک زندگی روزمره

مسائل زیست محیطی را بعنوان یکی از تهدید های عمده برای بشر در قرن بیست و یکم شناخته شده اند. مسائلی مانند تغییر ات آب و هوایی و آلودگی زیست محیطی به موضوعی متداول در عرصه عمومی تبدیل شده اند که بر روی سلامت انسان تأثیرمیگذارند. کشور ایران نیز با چالش های زیست محیطی گوناگونی مواجه شده است. رودخانه ی زرجوب که از وسط کلان شهر رشت می گذرد یکی از آلوده ترین رودخانه های جهان است که روزانه 140هزار مترم...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 41

pages  39- 68

publication date 2016-02-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023