پدیده هنری و معیار مواجهه فقهی

author

Abstract:

          این مقاله، معیار بحث فقهی را در مواجهه با هنر بررسی کرده است. نویسنده با تفکیک بحث به سه حوزه «هنرمند»، «مخاطب» و «متن اثر» معیار مواجهه فقهی با هر حوزه را به‏طور جداگانه بحث کرده است. ‏وی در بخش مربوط به آفرینشگر اثر هنری، قصد و نیّت هنرمند را معیار بحث می‌داند و در دو شقّ «هم‏راستا بودن قصد با نوع تأثیر» و «هم‏راستا نبودن قصد با نوع تأثیر» پیش می‌رود. بدین ترتیب در شقّ نخست و با استناد به برخی روایات و سیره معصومان، به احکام استحباب و کراهت (در فروض مختلف) رسیده است؛ اما شقّ دوم را ذیل عناوین تجرّی و انقیاد برده و نتیجه را به قول مختار در عنوان‌های مذکور وانهاده است. مقاله در بخش مربوط به مخاطبان آثار هنری، نوع تأثیر محصول را معیار بحث قرار داده است و با توجّه به نصوص دینی، شرایط مرجّحیت و ممنوعیت تخاطب با آثار مختلف را مطرح کرده است. همچنین در مصادیقی که شاهد هیچ‏گونه تأثیر دینی و اخلاقی (مثبت یا منفی) نیستیم، چیستی لهو و عدم مصداقیت آن در مطلق سرگرمی و لذّت زیبایی‏شناختی را پیش کشیده و به اباحه بالمعنی الاخص رسیده است. در انتها و در بخش مربوط به متن اثر هنری نیز مناط حمایت یا ممنوعیت انتشار آثار را با توجّه به تزاحم در شرایط مختلف و زبان خاص هنر (که متفاوت از زبان کتاب و سخنرانی است)، بررسی کرده است و حکم آن را هم مختصّ به حکومت دینی یا اولیاء دین (و نه آحاد مکلّفان) دانسته است.    

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر هنری به‌مثابه کالای هنری در مواجهه با امر تکنولوژیک

در قرون اخیر رشد تکنولوژی به نحوی بوده که بطور پیوسته برای بشر معیشت بهتر را در پی داشته و توانسته خود را در بسیاری از وجوه زندگی ازجمله هنر به منصه ظهور برساند. همچنین در به چالش کشیدن هنر از مفاهیم سنت گرایانه به مفهومی نو تأثیر تأمل‌برانگیزی داشته است. به‌گونه‌ای که به مدد آن آثار هنری قابلیت بازتولید یافته و از این طریق در دسترس توده مردم قرارگرفته است. این مقاله در جهت تبیین مسئله نفوذ تکن...

full text

بررسی مبانی فقهی مشروعیت حقوق ادبی و هنری

پدید آورندة اثر ادبی و هنری که با استفاده از هوش، استعداد و نبوغ خود در محیط فکر واندیشه اش اثری را خلق م ی نماید، از آنجا که او هنوز اثر را در خارج بر روی کاغذ، تابلو نوار و... متجلی نساخته است ، اثر مزبور در ملکیت ذاتی و تکوینی او م ی باشد و هیچ کس نم ی توانداو را وادار به ظاهر ساختن اثر مزبور بر روی اشیا ء خارجی نماید . او حتی پس از آنکه اثر را بااختیار خویش در خارج متجلی ساخت بر آن ملکیت ذا...

full text

رهیافتی فقهی به معیار مشروعیت باروری زوجه توسط گامت بیگانه

Wife fertility by donation sperm or ovum is one of the new methods of laboratory fertility that experts benefit it to treat infertility of one of the spouses. In this technique, by supervision of doctor, wife will be able to fertility by getting donations sperm or ovum. Infertility treatment of wife by foreign gametes causes some reactions and oppositions from Shia and Sunni scholars, especial...

full text

بازی‌ رایانه‌ای در مقام متن هنری بررسی و تحلیل وضعیت مواجهه با بازی‌های رایانه‌ای به مثابه آثار هنری

این مقاله به بررسی علمی بازی‌های رایانه‌ای و حضور این بازی‌ها در فضای روزمره کنونی می‌پردازد و قصد دارد علاوه بر معرفی این رسانه سمعی‌بصری، پیامدها و اثرات ورود آن را به حیطه حیات ذهنی و عملی مخاطب انسانی تحلیل کند. از طرف دیگر، مقاله پیش‌ رو، ریشه‌شناسی را در دستور کار خود قرار می‌دهد، و می‌کوشد از رهگذر بررسی‌های تاریخی فشرده در مقوله بازی‌ها و علوم رایانه، درکی همه‌گستر را در اختیار خواننده ...

full text

بررسی مبانی فقهی مشروعیت حقوق ادبی و هنری

پدید آورندة اثر ادبی و هنری که با استفاده از هوش، استعداد و نبوغ خود در محیط فکر واندیشه اش اثری را خلق م ی نماید، از آنجا که او هنوز اثر را در خارج بر روی کاغذ، تابلو نوار و... متجلی نساخته است ، اثر مزبور در ملکیت ذاتی و تکوینی او م ی باشد و هیچ کس نم ی توانداو را وادار به ظاهر ساختن اثر مزبور بر روی اشیا ء خارجی نماید . او حتی پس از آنکه اثر را بااختیار خویش در خارج متجلی ساخت بر آن ملکیت ذا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1396  issue 10

pages  127- 146

publication date 2018-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023