پایداری و سازگاری عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم نان با استفاده از معیارهای مختلف پایداری در شرایط تنش شوری

  به منظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، با هدف تعیین سازگاری و پایداری عملکرد دانه لاین‌های جدید گندم نان در مناطق دارای آب و خاک شور معتدل کشور ، تعداد هفده لاین جدید پیشرفته گندم نان به همراه ارقام روشن،کویر و بم، به عنوان ارقام شاهد متحمل به تنش شوری ، درقالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه‌های یزد ، بیرجند و اصفهان در شرایط تنش شوری ( EcSoil =8-14 ds/m و EcWater =8-12 ds/m ) به مدت دو سال زراعی (83-1381) ارزیابی شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب دو ساله اثرهای مربوط به ژنوتیپ، سال× مکان، ژنوتیپ× سال و اثر متقابل سه جانبه ژنوتیپ × سال × مکان معنی‌دار بود. با توجه به نتایج بررسی پایداری و سازگاری با روش‌ها ومعیارهای مختلف پایداری ، لاین‌هایMS-81-14 ، MS-81-4 ، MS-81-3 و MS-81-5 به عنوان لاین‌های پرمحصول و پایدار شناسائی شدند. لاین MS-81-14 با شجره 1-66-22/Inia با داشتن بیشترین عملکرد دانه (470/5تن درهکتار)، بالاترین مقدار معیار گزینش همزمان برای عملکرد و پایداری (23= YS )، بیشترین مقدار ضریب تبیین (%4/97 R2 = )، کمترین میانگین رتبه (42/3 R= )، انحراف معیار رتبه پایین ( 609 / 4 = SDR ) ، واریانس پایداری ( σ i 2 ) غیرمعنی دار و اکووالانس ریک ( Wi )پایین به عنوان لاین با عملکرد بالاو پایدار و سازگار با مناطق معتدل دارای آب و خاک شور شناسایی وانتخاب شد.