پاسخ‌های فیزیولوژیک و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی در ژنوتیپ‌های گندم نان تحت تنش خشکی پس از گرده‌افشانی

این آزمایش به منظور بررسی اثر تنش خشکی پس از گرده‌افشانی بر صفات زراعی، ویژگی‌های بیوشیمیایی و برخی از ویژگی‌های فیزیولوژیک انجام شد. آزمایش در محیط کشت گلدان در سال زراعی 91-1390 در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه به‌صورت آزمایش فاکتوریل و بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. در این آزمایش تنش خشکی در مرحله رشد زایشی (از مرحله گرده‌افشانی تا پایان دوره رشد رطوبت خاک در محدوده 30 درصد وزنی رطوبت مزرعه) مد نظر قرار گرفت و ژنوتیپ‌های مختلف گندم شامل پیشتاز، DN-11، سیوند و مرودشت به‌عنوان فاکتور دوم بررسی شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی پس از گرده‌افشانی از طریق افت وزن هزار دانه، عملکرد دانه را کاهش دادند. در شرایط تنش خشکی پس از گرده‌افشانی ژنوتیپ‌های مرودشت و DN-11 کم‌ترین میزان عملکرد دانه را داشتند. وقوع تنش خشکی سبب شد که محتوای پروتئین محلول به طرز چشم‌گیری کاهش یابد. فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز در شرایط تنش خشکی پس از گرده‌افشانی افزایش یافت. فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز در ژنوتیپ‌های حساس (مرودشت و DN-11) کم‌تر از ژنوتیپ‌های متحمل (پیشتاز و سیوند) بود. می‌توان نتیجه‌گیری نمود که در ژنوتیپ‌های گندم، فعال شدن سیستم دفاع آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز نقش کلیدی در افزایش تحمل به تنش خشکی داشته است.