پاسخ‌های بیوشیمیایی به عصاره مخمر و ساکارز در کشت سلولی سیاه‌دانه (Nigella sativa L.)

سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) گیاهی دارویی و متعلق به خانواده آلاله می‌باشد. دانه‌های این گیاه در طب سنتی برای درمان بیماری‌های آسم، التهاب، دیابت و فشار خون بالا استفاده می‌شود. کشت سلولی این گیاه به‌دلیل ترکیب‌های فعال و کاربرد در پزشکی دارای اهمیت است. در این تحقیق، به‌منظور بررسی اثر عصاره مخمر و ساکارز بر ویژگی‌های رشد سلول و صفات بیوشیمیایی کشت سلولی سیاه‌دانه آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول سه غلظت عصاره مخمر (صفر، 0.5 و ۱ میلی‌گرم در لیتر) و فاکتور دوم سه غلظت ساکارز (30، 4۵ و60 گرم در لیتر) انتخاب گردید. پس از گذشت چهار روز از اعمال تیمارها، میزان رشد، آنتوسیانین، مقدار پروتئین محلول، فعالیت آنزیم پراکسیداز، محتوی فنول، غلظت پراکسید هیدروژن و پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی ارزیابی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد عصاره مخمر به تنهایی بر رشد سلول‌ها مؤثر بود و عصاره مخمر و ساکارز باعث افزایش معنی‌دار مقدار آنتوسیانین، مقدار پروتئین محلول، محتوی فنول، غلظت پراکسید هیدروژن و پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی شد. این در حالیست که فعالیت آنزیم پراکسیداز به‌صورت معنی‌داری نسبت به نمونه شاهد کاهش یافت. نتایج نشان داد احتمالاً ساکارز و عصاره مخمر از طریق تأمین منابع غذایی و القاء تنش اکسیداتیو، آثار خود را بر روی سلول‌های سیاه‌دانه نشان دادند