وفات‌نامه گونه‌ای ناشناخته در شعر شیعی

Authors

  • اکرم کرمی دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس
Abstract:

شعر شیعی با تنوع مضامین، رویکردها، کارکردها و قالب­های شعری در دوره‌های تاریخیِ مختلف توانسته است به‌صورت جریانی مستمر و پویا تداوم یابد. محبان اهل‌بیت با عشق و شوری خاص، خالصانه­ترین بخش ادبیات تشیع را تا قبل از استقرار حکومت صفویان باوجود موانع و تهدیدات فراوان خلق کردند. هنوز پژوهش­های گسترده در دیوان­ها و جُنگ­های شیعیِ به‌جامانده از گذشته صورت نگرفته است؛ اما همین میزان انجام‌شده نشان می­دهد شعر شیعی و گونه‌های مختلف آن توانسته است هم در حوزه شکلی و هم محتوایی بر تنوع و غنای شعری در ادبیات فارسی بیفزاید. از آن جمله شکل‌گیری گونه­ها و زیرگونه­های جدید است که در این مقاله برآنیم تا نمونه­ای از آن­را معرفــی نماییم که از جُنگ­های خطی استخــراج کرده­ایم. تقسیم‌بندی این‌گونه‌ براساس محتوا و درون‌مایه آن‌ است که به‌صورت عنوان در آغاز اشعار ذکرشده است. عنوانی که بعدها به ‌مرور زمان و در اثر تکرار بیانگر یک نوع و گونه ادبی در ادبیات دینی ما شده است. در این مقاله برای نخستین بار گونۀ «وفات­نامه» مطرح و معرفی می­شود و نمونه­هایی از دیوان­ها و نسخه­های خطی برای شاهد مثال آورده می­شود. بدیهی است با بررسی­های وسیع‌تر  به انواع تازه­تری در اشعار شیعی دست یافت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کارکرد تصویر هنری در شعر شیعی

تصاویر شاعرانه محصول تجربیات عاطفی و فکری شاعر است. نقش تصاویر شاعرانه در انتقال تجربیات (افکار و احساسات) و تأمل در عناصر آن، بازتابی از جهان بینی شاعر محسوب می‌شود؛ چنانکه نمی‌توان از نقش آن در بازنمایی کیفیت اثر ادبی و همچنین میزان و سطح تأثیر آن بر مخاطب غافل ماند. بررسی این خصیصه و کارکرد آن در شعر شاعران شیعی در ادبیات عرب به عنوان شاخه‌ای از ادبیات اسلامی- که دربردارندة بخشی عظیم از اشعا...

full text

کارکرد تصویر هنری در شعر شیعی

تصاویر شاعرانه محصول تجربیات عاطفی و فکری شاعر است. نقش تصاویر شاعرانه در انتقال تجربیات (افکار و احساسات) و تأمل در عناصر آن، بازتابی از جهان بینی شاعر محسوب می‌شود؛ چنانکه نمی‌توان از نقش آن در بازنمایی کیفیت اثر ادبی و همچنین میزان و سطح تأثیر آن بر مخاطب غافل ماند. بررسی این خصیصه و کارکرد آن در شعر شاعران شیعی در ادبیات عرب به عنوان شاخه‌ای از ادبیات اسلامی- که دربردارندة بخشی عظیم از اشعا...

full text

نگاهی به شعر عربی شیعی در خوزستان

در این نگاه‘گذری برگذشته خوزستان و موقعیت حسّاس جغرافیایی آن نمودیم وآن راگذرگاه شرق و غرب امپراتوری عظیم اسلامی در قرون اولیه اسلامی یافتیم ‘این موقعیت پراهمیت بر فرهنگ و ادب خوزستان تأثیر فراوان داشته و شعر عربی شیعی را بسیار غنی ساخته است . علاوه بر این‘گسترش مذهب تشیع در ایران و عراق و در نتیجه در خوزستان‘فضایی مناسب برای شعر عربی شیعی به وجود آورده است و شاعران خوزستانی که غالبأ از طبقه علم...

full text

کارکرد تصویر هنری در شعر شیعی

تصاویر شاعرانه محصول تجربیات عاطفی و فکری شاعر است. نقش تصاویر شاعرانه در انتقال تجربیات (افکار و احساسات) و تأمل در عناصر آن، بازتابی از جهان بینی شاعر محسوب می شود؛ چنانکه نمی توان از نقش آن در بازنمایی کیفیت اثر ادبی و همچنین میزان و سطح تأثیر آن بر مخاطب غافل ماند. بررسی این خصیصه و کارکرد آن در شعر شاعران شیعی در ادبیات عرب به عنوان شاخه ای از ادبیات اسلامی- که دربردارنده بخشی عظیم از اشعا...

full text

نگاهی به شعر عربی شیعی در خوزستان

در این نگاه‘گذری برگذشته خوزستان و موقعیت حسّاس جغرافیایی آن نمودیم وآن راگذرگاه شرق و غرب امپراتوری عظیم اسلامی در قرون اولیه اسلامی یافتیم ‘این موقعیت پراهمیت بر فرهنگ و ادب خوزستان تأثیر فراوان داشته و شعر عربی شیعی را بسیار غنی ساخته است . علاوه بر این‘گسترش مذهب تشیع در ایران و عراق و در نتیجه در خوزستان‘فضایی مناسب برای شعر عربی شیعی به وجود آورده است و شاعران خوزستانی که غالبأ از طبقه علم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 46

pages  205- 224

publication date 2019-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023