واکنش رقم ها و کلون های امیدبخش سیب زمینی به تنش اسمزی و دمایی در شرایط درون شیشه ای

به­منظور مطالعه واکنش گیاه سیب­زمینی در شرایط درون­شیشه­ای به تنش اسمزی و دمایی، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اول چهار سطح تنش اسمزی ناشی از پلی­اتیلن­­گلیکول 6000 شامل شاهد، 5/0- ، 1- و 5/1-  مگاپاسکال به­ترتیب معادل صفر، 200 گرم در لیتر، 300 گرم در لیتر و 370 گرم در لیتر از ماده PEG-6000 بود و عامل دوم دما در سه سطح شامل 15، 25 و 35 درجه سانتی­گراد روی گیاهچه­های سه کلون امید­بخش 143، 301 و 306 و دو رقم تجاری پیکاسو و مارفونا در محیط کشت MS اعمال شدند. صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مانند مقدار آب نسبی برگ (RWC)، میزان نشت الکترولیت (EL)، مقدار پرولین و فعالیت آنزیم­های کاتالاز (CAT)، پراکسیداز (POX) و اسکوربات­پراکسیداز (APX) و محتوی پروتئین اندازه­گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده سه عامل و همچنین اثر متقابل عامل­های مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد بر صفات یادشده به‌استثنای محتوی پروتئین، تأثیر معنی­داری داشتند. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که با افزایش دما و مقدار پلی­اتیلن­گلیکول از میزان آب نسبی برگها کاسته شد، اما میزان نشت الکترولیت، مقدار پرولین، فعالیت آنزیم­های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات­پراکسیداز افزایش داشتند. رقم مارفونا نسبت به شرایط تنش متحمل­ترین وکلون306 حساس­ترین بود، گیاهچه­های آن با افزایش شدت تنش از بین رفتند. تلفیق تنش اسمزی با افزایش درجه حرارت برای گیاهچه­های سیب­زمینی در شرایط درون­شیشه­ای قابل­تحمل نبود، به­طوری­که تنش اسمزی 5/0- مگاپاسکال به بالا و 35 درجه سانتی­گراد باعث خشک­شدن گیاهچه­ها گردیدند.