واکاوی وجه ارتباط هدایت به متّقین در نظر مفسّران

Authors

  • علیرضا قایمی‌نیا دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی
  • محمّدحسین شیرافکن دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه علوم و معارف قرآن قم
Abstract:

از جمله مسائلی که از دیرباز در همة انحای نگرش تفسیری و در همة اعصار تا امروز، معرکة آرای مفسّران قرار گرفته است، وجه ارتباط هدایت قرآن کریم به متّقین می‌باشد. قرآنی که حکمت نزول آن هدایت عالمیان معرّفی شده، به چه علّت در آیة دوم سورة بقره هدایت آن به متّقین نسبت داده شده است؟ منظور از هدایت و متّقین در این آیه چیست؟ آیا این نسبت دالّ بر انحصار هدایت قرآن به متّقین است؟ نظرات مختلف مفسّران را به دو بخش اصلی تقسیم کردیم. در مجموع، پنج نظر را در این دو بخش گنجاندیم و به بررسی اجمالی آنان پرداختیم. در این جستار، این نکته حاصل می‌گردد که نسبت هدایت به متّقین دوسویه می‌باشد؛ یعنی چنان‌که هدایت بر متّقین مؤثّر است، تقوا نیز در کسب هدایت تأثیر بسزایی دارد و این نسبت بیانگر هدایتی خاص است. در هندسة معرفتی قرآن، هدایت نسبت به تقوا، سه موضع دارد. این سه ساحت باعث شده است که در ایجاد و شدّت تقوا تأثیر بسزایی داشته باشد. با تدبّر در مسائل بیان شده از ارتباط و هم‌آیی هدایت و تقوا نتایج متعدّدی حاصل می‌شود. می‌توان بیان داشت که متّقین در مرحلة ابتدا و استدامه نیاز به هدایت الهی دارد و از آن بهره جسته، در پرتو دو هدایت الهی قرار گرفته‌اند که از آن به هدایت اوّلیّه و ثانویّه یاد شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و نقد نظریات مفسران در بیان وجه ارتباط شرط و جزایِ آیه سوم سوره نساء

پر بحث و نقاش‌ترین شرط و جزا در قرآن کریم و واقع در آیه سوم سوره نساء است. "وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِی الْیَتامى‏ فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنى‏ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ ذلِکَ أَدْنى‏ أَلاَّ تَعُولُوا". و اگر بیم دارید که درباره یتیمان دادگری نکنید، هر چه از زنان که پسندید، دودو، سه‌سه، چهارچهار، به همسرى گیرید. پس اگر بیم دارید که دادگری نکنید، پ...

full text

واکاوی شروط ابتدایی وتبانی بارویکردی به نظر امام خمینی(س)

شرط که در لغت به معنای الزام و التزام به کار رفته در اصطلاح فقها به معانی مختلفی آمده است. مقصود از شرط در اینجا آن است که متعاملین یا یکی از آن دو خارج از عقد یا ضمن آن به چیزی ملتزم ­شوند. شرط به این اصطلاح بر سه نوع است: الف- شرط ابتدایی که مانند وعده است و صرفاً یک تعهد و التزام پیش از عقد است. ب- شرط تبانی آن است که قبل از عقد، دوطرف معامله به آن توافق کرده وعقد بر اساس آن واقع می‌شود، ...

full text

واکاوی مفهوم شعر با نظر به دیدگاه حازم القرطاجنی

تعریف دقیق شعر و بیان چیستی و ماهیت آن با وجود تمام تلاش هایی که تا کنون در این باره صورت گرفته، هنوز به نتیجه ای قطعی و مسلّم نرسیده است؛ از افلاطون و ارسطو گرفته تا فلاسفه، ناقدان و ادیبان پس از آنان هر یک به نحوی کوشیده اند تا تعریفی جامع از شعر به دست دهند؛ شاعران، ادیبان و ناقدان گوناگون، درباره خاستگاه شعر و ماهیت آن، هدف شعر، زبان و تصویر شعر، کارکرد شعر و عوامل مؤثر در سرودن آن، خیال انگ...

full text

تحلیل پایداری و طراحی قانون هدایت پایدار در زمان محدود با در نظر گرفتن نویز اندازه گیری در حلقه هدایت

در این مقاله با در نظر گرفتن نویز در سنسورهای اندازه گیری، یک قانون هدایت پایدار در زمان محدود، پیشنهاد شده است. نویز اندازه گیری در یک حلقه هدایت می تواند بر عملکرد و پایداری آن سیستم هدایت تاثیر بگذارد. بنابراین نیاز است قانون هدایت به طریق مناسبی اصلاح گردد تا بتواند در حضور نویز اندازه گیری، عمکرد قابل قبولی داشته باشد. با استفاده از تئوری های سیستم های دینامیکی تصادفی، یک قانون هدایت وابست...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 25

pages  109- 132

publication date 2016-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023