واکاوی نشانه های فرهنگ بومی(در افسانۀ سگ پیرزال و پسر پادشاه)

نشانه های و اختصارات

نشانه شناسی مرکززدایی و انزوای سوژه در داستان سگ ولگرد

یکی از مفاهیم مهم پساساختارگرایی، مرکززدایی یا انزوای سوژه است که تأثیر زیادی در جهت گیری مطالعات ادبی داشته است. برخلاف سوژۀ اومانیستی که به ابژه های پیرامون خود معنی می بخشد، سوژۀ پساساختارگرا مرکزیت خود را در جایگاهش از دست داده است و در معرض نوعی انزواست. سگ ولگرد هدایت، شرح انزوا و خاموشی یک سوژه- سگ به نام پات در یک روز پاییزی است، لذا بررسی نشانه شناختی این داستان از این جنبه درخور توجه ...

افسانۀ مرگ یزدگرد بزه‌گر

افسانة مشهور مرگ یزدگرد یکم (399-420 م) آشکارا ساخته‌ و پرداختۀ بزرگان و موبدان زردشتیِ دورۀ ساسانیان بود که با ترجمة خدای‌نامه و با کمک تاریخ‌نویسان عرب و ایرانی روزگار اسلامی بر آن آگاهی یافتند. طبق اجزای داستان مزبور مردم مرگ یزدگرد را خواست خداوند و اسب را فرشتة خداوند برای کشتن یزدگرد و برای رهانیدن آن‌ها از بیدادگری‌های وی دانستند. پرسش این است که چرا در دورۀ ساسانیان چنین داستانی دربارۀ م...

قصه‌شناسی افسانۀ نخودی

چکیده«نخودی» از افسانه‌های معروف سحر و جادو ایرانی است که ده‌ها روایت آن در مناطق مختلف وجود دارد. در این قصّه، موجودی نیمه و کوچک با کمک حیوانات وحشی موفق می‌شود حق خود را از شاه بگیرد. جز روایت‌های ایرانی، ده‌ها روایت در ادبیات کودک جهان از این داستان دیده می‌شود و معادل تیپ 700 و 715 جهانی آرنه تامسون است. تمام روایت‌ها آغازی واحد دارند که تولد قهرمان است و با کنش‌های متفاوت ادامه می‌یابند. د...

افسانۀ ماهیت استدلال

در این مقاله تلاش ‌شده سؤالات ذیل مورد بحث و تأمل قرار گیرد: آیا استدلال‌های اقامه‌شده و اقامه‌نشده دارای ماهیتی، جوهری، و یا ذاتی فراتاریخی و جهانشمول هستند و بر سر آن هم اجماع تام و تمامی همواره وجود داشته و خواهد داشت؟ چرا بسیاری از استدلال‌های تاریخ فلسفه که زمانی متقاعدکننده بودند قدرت خود را از دست داده‌اند؟ هنگامی که ما می‌گوییم «من با این استدلال شما قانع(یا متقاعد) شدم» آیا مراد ا...

از نشانه های شهری تا نشانه های فرهنگی- اجتماعی؛ به سوی رویکرد نشانه شناسی اجتماعی

بناها به عنوان نشانه‌های شهری نقش مهمی در محیط شهری از خلق هویت تا جهت‌یابی ایفا می‌کنند و اگر معنای ثانویه‌ای بر آن ها مترتب گردد تبدیل به نشانه‌های فرهنگی- اجتماعی می‌گردند. بنابر‌این بررسی عواملی که در ارتقای یک اثر معماری به نشانه فرهنگی- اجتماعی موثرند، حائز اهمیت است. هدف نوشتار پاسخگویی به این پرسش است که: چه عواملی و چگونه در ارتقای معنای یک اثر معماری از نشانه شهری به نشانه فرهنگی اجتم...