واکاوی قابلیت‌های رقابتپذیری شهری و منطقه‌ای زمینه‌گرا (نمونة موردی شهر تبریز)
author
Abstract:
طرح مسئله: حیات اقتصادی هر شهر و منطقه‌ای با مفهوم رقابتپذیری پایدار معطوف به هویت و زمینه‌های هویتی آن شهرها و مناطق سنجیده می‌شود. بی‌توجهی به این زمینه‌ها به‌مثابة ظرفیت‌های بومی، پایداری حیات اقتصادی و رقابتپذیری را با مشکل مواجه می‌سازد؛ چنانچه برنامه‌ریزی‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها در بعضی شهرها و مناطق ایران در بلندمدت به تضعیف پایداری اقتصادی آنها منجر می‌شود. بازشناسی ظرفیت‌های بومی در شهر تبریز و آسیب‌شناسی وضعیت موجود با نگرش زمینه‌گرایی، مسئلة اصلی این پژوهش است. هدف: این پژوهش با هدف تبیین ابعاد و راهبردهای ارتقای رقابتپذیری شهری و منطقه‌ای با تمرکز بر ظرفیت‌های زمینه‌ای در نمونة موردی شهر تبریز انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر نخست با روش پژوهش توصیفی و تحلیلی، مبانی نظری و ابعاد رقابتپذیری زمینه‌گرا را استخراج کرده، سپس بخش نمونة موردی با روش پژوهش ترکیبی تحلیلی و پیمایشی راهبردی زمینه‌مدار بررسی شده است. این پیمایش برای سنجش عوامل مؤثر بر رقابتپذیری و برندسازی شهر تبریز با نظرسنجی از متخصصان و مدیران شهری و تکنیک توزیع پرسش‌نامة دلفی بین 30 نفر، انجام و تحلیل شده است. نتایج: نتایج بیان‌کنندة این است کهرقابتی زمینه‌گرا در زمینه‌های طبیعی، جغرافیایی، تاریخی، فضایی‌کالبدی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و ورزشی قابل تعریف است. نتایج پژوهش میدانی و تحلیل آماری دربارة رقابتپذیری شهر تبریز به این شرح است: ازنظر متخصصان و مدیران «اصالت، وجهه و شهرت جهانی» و «خلاقیت و نوآوری» مهم‌ترین عوامل مؤثر بر رقابتپذیری شهر تبریز، «آشنانبودن تصمیم‌گیرندگان با دانش و تجارب رقابتپذیری، نبود نگاه تخصصی و آموزش برندسازی، در اولویت نبودن هویت بومی» و «موانع سیاسی و قانونی» مهم‌ترین موانع رقابتپذیری شهر تبریز، «مکان‌های تاریخی»، «کالاهای اصیل» و «باشگاه تراکتورسازی و ورزشگاه یادگار امام» مهم‌ترین زمینه‌های رقابتپذیری شهر تبریز و «تسهیل فضای سیاسی و قانونی»، «ایجاد صرفة اقتصادی» و «تأمین امکانات گردشگری (دسترسی، رفاهی و خدماتی)»، مهم‌ترین راهبردهای ارتقای رقابتپذیری شهر تبریز محسوب می‌شوند. نوآوری: مهم‌ترین نوآوری‌های پیشنهادی این پژوهش با تأکید بر شرایط شهر تبریز عبارت‌اند از: ارائة فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید و سازگار با شرایط بومی، کارآفرینی در حوزة مشاغل بومی، ایجاد و رشد برندهای باهویت، خلق مزایای رقابتی معطوف به زمینه‌ها و برندسازی آنها، توسعة زیرساخت‌های گردشگری مذهبی، برندسازی و توسعة زیرساخت‌های گردشگری تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، ورزشی، طبیعی و زیست‌محیطی. همچنین از دیدگاه پرسش‌شوندگان، واکاوی مناسب‌ترین زمینة رقابتپذیری زمینه‌گرای تبریز، احیای مکان‌های تاریخی و کالاهای اصیل، برندسازی باشگاه تراکتورسازی و ورزشگاه یادگار امام، از دیگر نوآوری‌های این پژوهش به شمار می‌آید.
similar resources
تأثیر اقلیم بر طرح‌واره‌های ذهنی شهروندان در ادراک فضای شهری نمونة موردی: پارک ائل‌گلی تبریز
ادراک، مجموعه‌ای از پردازش‌های محرک‌های خارجی است که با طرح‌واره‌ها هدایت می‌شوند. محرک‌های خارجی گستره‌ای وسیع را شامل می‌شوند که یکی از مهم‌ترین عناصر آن، اقلیم است. هدف این پژوهش، پرسش از چگونگی پیوند خرداقلیم و مکان در ذهن انسان‌ها و بررسی چگونگی تأثیر اقلیم بر ادراک فضای شهری است. بستر مطالعة این پژوهش، پارک ائل‌گلی تبریز بوده است. علت انتخاب این پارک به‌منزلة نمونة موردی پژوهش حاضر در وهل...
full textجایگاه، ابعاد و تحقق رقابتپذیری شهری در مدیریت شهری
هدف مفهوم رقابت پذیری تا حدودی مشخص و قابلیت برتری یافتن بر سایر رقبا می‌باشد. با توجه به پدیده‌های معاصر جهانی شدن و اطلاعات و ارتباطات، اهمیت توجه به بحث رقابت پذیری شهری آشکار می‌شود. رقابت پذیری مولفه‌ها مختلفی دارد. هدف پژوهش حاضرتوجه بر مولفه‌های مکانی رقابت پذیری شهری جهت ارائه به مدیران شهری می‌باشد. پس از تعیین فرضیه‌ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری، با رویکرد حداقل مربعات جزئی به ...
full textبررسی ارتباط مفهومی سرمایة اجتماعی و کیفیت زندگی در محیط شهری (نمونة موردی: شهر جدید پردیس)
سرمایة اجتماعی مفهومی نسبتاً جدید در حوزة علوم اجتماعی است که به‌سرعت جایگاه خود را در حوزه‌های دیگری چون پزشکی، روان‌شناسی، اقتصاد، سیاست، برنامه‌‌ریزی شهری، و ... پیدا کرده است. این مفهوم، به‌خصوص، در ارتباط تنگاتنگی با کیفیت زندگی قرار دارد. این ارتباط میتواند دروازة ورود مفهوم سرمایة اجتماعی به برنامه‌‌ریزی شهری باشد. موضوع اساسی، در این زمینه، نحوة سنجش سرمایة اجتماعی و کیفیت زندگی در ش...
full textارزیابی کالبد محلههای قدیمی شهری در پاسخ‌دهی به احساس امنیت (نمونة موردی: محلة ملک‌آباد شهر قزوین)
احساس امنیت، یکی از نیازهای روحی انسان و از مهم‌ترین ویژگی‌های کیفیت فضاست. در جوامع شهری امروز، عوامل گوناگون محیطی سبب بروز انواع بزهکاریها و بی‌قانونیها و ناامنی در شهر شدهاند. این در حالی است که بافتهای شهری و محلههای قدیمی ایران، از بعد امنیت و آرامش، شهرة شهرها بودهاند. این مسئله، اگرچه متأثر از ساختار اجتماعی و فرهنگی نیز بوده است، نباید از طراحی هوشمندانة کالبد این‌گونه محله‌ها غا...
full textتحلیل فضایی توزیع خدمات شهری و تأثیر آن بر قیمت زمین شهری نمونة موردی: محلّات شهر مهریز
برقراری عدالت در توزیع خدمات شهری در محلّات شهری میتواند نقشی مؤثّر در توسعة پایدار محلّه‌ای داشته باشد. بهعبارتی دیگر، توزیع خدمات باید به گونه‌ای باشد که محلّات کمتر توسعه یافته با خطر از دست دادن جمعیّت و نابودی محلّه مواجه نشوند. چرا که توزیع عادلانة خدمات شهری، نقش مهمی در توزیع فضایی جمعیّت و ارزش زمین شهری خواهد داشت. در این پژوهش به صورت موردی، محلّات دوازده‌گانة شهر مهریز در ارتباط با 16...
full textتحلیل نابرابری فضایی در برخورداری از کاربری‌های خدمات شهری؛ نمونة موردی: شهر یزد
از مهم‌ترین دغدغه‌های برنامه‌ریزان و مدیران شهری، نحوة توزیع، تخصیص منابع و خدمات شهری به‌صورت عادلانه در مناطق مختلف شهر برحسب نیازهای جامعة شهری است. توزیع‌نشدن بهینة خدمات میان مناطق و محلات مختلف شهر زمینة بروز مسائل ناشی از بی‌عدالتی‌ها و نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی را فراهم می‌آورد. این پژوهش با هدف بررسی و تعیین نحوة تخصیص و تمرکز منابع و خدمات شهری با تأکید بر رویکرد نابرابری فضایی د...
full textMy Resources
Journal title
volume 9 issue 4
pages 109- 138
publication date 2019-12-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023