واژه‌بست در گویش تنگستانی

Authors

  • حیدر یزدان‌شناس دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر
  • محمدحسین شرف‌زاده دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
Abstract:

واژه‌بست‌ها واحدهایی زبانی هستند که برخی از ویژگی‌های واژه و برخی از ویژگی‌های تکواژهای وابسته را در خود دارند، از این‌رو مطالعۀ آنها به دو حوزۀ نحو و صرف مرتبط می‌شود. زبان‌شناسان، برای تمایز واژه‌بست‌ها از دیگر واحدهای زبانی، پارامترهایی معرفی کرده‌اند که می‌تواند پایه و اساس شناسایی واژه‌بست‌ها در زبان‌ها و گویش‌ها باشد. بر این اساس، به‌دلیلِ اهمیت واژه‌بست‌ها و نیز اهمیت حفظ و مطالعۀ گویش‌ها، در این پژوهش تلاش شد تا واژه‌بست‌ها در گویش تنگستانی و برپایۀ پارامترهای آیخن‌والد (2003) شناسایی شوند. گویش تنگستانی یکی از گویش‌های ایرانی دستۀ غربی، گروه گویش‌های جنوب غربی رایج در استان فارس است. داده‌های این پژوهش کیفی- توصیفی ازطریقِ گفتگو با افراد سالخوردۀ روستای جمالی، یکی از روستاهای شهرستان تنگستان در استان بوشهر جمع‌آوری شده است. نتایج به‌دست‌آمده از بررسی‌ها نشان می‌دهد که گویش تنگستانی دارای 8 واژه‌بست است که عبارت‌اند از: پی‌بست‌های ضمیری، کسرۀ اضافه، یای نکره، یای تخصیص نکره، پی‌بست معرفه‌ساز (که به‌صورت‌های /u=/، /ku=/ و /oku=/ نمود می‌یابد)، /o=/ مخفف «وُ» /vo/ همپایگی، /ɑ=/ مخفف «ها» تأکید، و /=am,=i,…/ معادل «هستم، هستی و...». همچنین نتایج نشان می‌دهد با توجه به اینکه گویش تنگستانی یک گویش ارگتیو است، پی‌بست‌های ضمیریِ آن با کارکردهای مختلفی چون فاعل، مفعول صریح، مفعول غیرصریح و ملکی ظاهر می‌شوند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فعل در گویش شهمیرزادی

شهمیرزاد یکی از شهرهای  استان سمنان است. گویش مردمان این شهر با زبان فارسی قدیم و گویش مازندرانی آمیخته­است. بعضی فعل‌ها در گویش شهمیرزادی بازماندۀ شکل کهن افعال در زبان فارسی دری، فارسی میانه و ایرانی باستان است. امروزه کاربرد بسیاری از افعال با آنچه در ادوار آغازین به کار می‌‌رفته، تفاوت‌های زیادی یافته است؛ اما هنوز بازماندۀ افعال کهن را در بعضی گویش‌ها می‌توان یافت؛ از جمله  شباهت‌های زیادی...

full text

فعل در گویش دالینی

گویش دالینی یکی از گویش­ های جنوب غربی ایران است که امروزه گویش رایج مردم روستای دالین است. این روستا در استان فارس، حد فاصل شیراز و اردکان قرار­دارد.گویش دالینی زیر­شاخۀ گویش اردکانی از گویش‌های شاخهٔ ایرانی نو غربی است. این مقاله به بررسی ساختار فعل در گویش دالینی می­ پردازد. مواد زبانی این تحقیق در تابستان 1391 از میان مردم این روستا و بخصوص خاندان رئیسی و اسدی دالینی جمع‌آوری شده ­است. در ای...

full text

غلت‌سازی در گویش کلهری

در این مقاله تلاش بر آن است تا با استفاده از نظریۀ بهینگی با رویکردی هم‌زمانی به تحلیل و توصیف فرایند غلت‌سازی در زبان کردی (گویش کلهری) پرداخته شود. در این مقاله نشان داده می‌شود که محدودیت [REL-const] که در بسیاری از زبان‌های دنیا (همانند زبان‌های نیجرـ‌کنگو) از رتبۀ بالایی در چینش محدودیت‌ها برخوردار است، در گویش کلهری رتبۀ پایینی را به خود اختصاص می‌دهد. در این مقاله همچنین، استدلال می‌شود ...

full text

فعل در گویش کلاسوری

دستگاه فعل در گویش کلاسوری مختصات و ویژگی­هایی دارد که آن را در تقابل با زبان فارسی و دیگر گویش­های جنوب غربی ایران قرار می­دهد. حتی در مواردی آن را از برخی از گویش­های هم‌خانوادۀ خود، نظیر هرزنی، تالشی، تاکستانی، چالی، اشتهاردی، سگزاری، خیارجی و ... که گروه زبان­های شمال غربی ایران را تشکیل می­دهند و احتمالاً جملگی از آذری باستان منشعب شده­اند، متمایز می­کند. برخی از این ویژگی­ها که در بررسی­ها...

full text

تکرار در گویش تالشی

فرایند تکرار نوعی واژه‌سازی است که در آن عنصری به پایه اضافه می‌شود، این عنصر که جزءِ مکرر نامیده می‌شود، گاه خود پایه و گاهی بخشی از آن است که در چپ، راست و یا میان پایه تکرار می‌شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی انواع تکرار براساس نظر کافمن (2015) در تالشی است. همچنین به بررسی کاربرد دستوری و معنایی انواع تکرار و تحلیل آوایی هجاهای شرکت­کننده در این فرایند در واژه‎های مکرر تالشی جنوبی پرداخته‌ایم. ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 29

pages  181- 206

publication date 2019-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023