وارون‌سازی توأمان دو بعدی‌ زمان ‌سیرهای موج لرزه‌ای S و مقاومت ویژه الکتریکی برای آشکارسازی ناهمگنی‌های نزدیک سطح

Authors

  • لقمان نمکی استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، کردستان، ایران
  • مصطفی یاری دانشجوی دکتری، گروه فیزیک زمین، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، ایران
Abstract:

در این مقاله برای تصویرسازی هم‌زمان مجموعه داده­های لرزه شکست مرزی و مقاومت ویژه الکتریکی روش وارون­سازی توأمان دو بعدی تکرار شونده انتخاب شده است. در این الگوریتم، تابع گرادیان­های متقاطع به‌عنوان عامل پیونده دهنده ساختاری به مسئله وارون اضافه شده است. نتایج حاصل از وارون­سازی توأمان داده­های زمان سیر موج  S (برشی) و مقاومت ویژه که در امتداد یک پروفیل برداشت شده­اند، تشخیص دقیق مرز لایه­های تشکیل شده از مواد نرم و سخت را برای ما آسان­تر می­کند و علاوه بر آن ارتباط ضعیف ساختاری که بین مدل­های سرعت موج برشی و مقاومت ویژه وجود دارد را تقویت خواهد کرد. در مدل­های بازسازی شده از الگوریتم توأمان می­توان بسیاری از ناهمگنی­های نزدیک سطح (از جمله زون­های پر سرعت و کم‌سرعت) را که در مدل سرعتی حاصل از وارون‌سازی منفرد پدیدار نمی­شوند آشکار کرد. این تکنیک جدید به­طور موفقیت‌آمیزی بر روی داده­های مصنوعی (به­عنوان آزمون اعتبارسنجی) و همچنین بر روی داده­های صحرایی که در سواحل جنوبی ایران اندازه­گیری شده­، اعمال شده است. با مقایسه نتایج حاصل از هر دو الگوریتم، مشاهده شد که مدل­های به‌دست‌آمده از روش وارون­سازی توأمان نسبت به مدل­های حاصل از روش وارون­سازی منفرد دارای تشابه ساختاری بهتری هستند؛ بنابراین، این انطباق ساختاری قابل ملاحظه، شناسایی ناهمگنی­های کم­سرعت و یا پرسرعت را راحت­­تر می­کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روش تصویرسازی سریع مقاومت ویژه پس‌بینی برای داده‌های دو بعدی مقاومت ویژه الکتریکی

در این مقاله به­منظور به دست آوردن سریع یک تصویر مقاومت ویژه زیرسطحی تقریبی از منطقه تحت مطالعه و به­عنوان یک مدل اولیه در روش وارون‌سازی جهت کاهش ابهامات، روش تصویرسازی مقاومت ویژه پس‌بینی به‌عنوان یک روش وارون‌سازی سریع داده­های دو بعدی بررسی می‌شود. ابتدا وارون‌سازی خطی ماتریس مقادیر مقاومت ویژه ظاهری با حل حداقل مربعات با یک‌بار تکرار حاصل می‌شود. سپس، بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، یک فیلتر هم...

full text

ردیابی موج با استفاده از اصل زمان همرسی و معکوس زمان سیرهای باقی مانده

در سال های اخیر روش های مختلفی برای محاسبهء زمان سیر امواج لرزه ای در محیط های پیچیدهء سرعتی ارائه شده است (موزر، 1989،ویدال، 1988). در این میان ردیابی موج با روش تفاضل متناهی (finite difference) نتا یج قابل قبولی داشته است. در این مطالعه برای محاسبهء زمان سیر امواج لرزه ای دریک مدل سلولی، از تقریب تفاضل که ویدال (1988) ان را ارائه کرده برای حل معادله آیکونال استفاده شده است. به منظور ارزیابی ک...

full text

بررسی رفتار نمونه‌های بتن درزه‌دار با استفاده از روش‌های سرعت موج تراکمی و مقاومت ویژه الکتریکی

بررسی درز‌‌‌ها و ناپیوستگی‌ها بر خواص فیزیکی سنگ، برای درک بسیاری از مشکلات کلیدی در زلزله‌شناسی، آتشفشان‌شناسی و ژئوتکنیک ضروری است. در سال‌های اخیر استفاده از روش‌های ژئوفیزیکی برای برآورد ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی سنگ‌ها، به‌‌دلیل مزایای آن گسترش یافته است. در تحقیقات گذشته، میزان تخلخل سنگ را با استفاده از سرعت موج تراکمی با روابط تجربی برآورد کرده‌اند. همچنین روابط بسیاری برای ارتباط میان...

full text

ردیابی موج با استفاده از اصل زمان همرسی و معکوس زمان سیرهای باقی مانده

در سال های اخیر روش های مختلفی برای محاسبهء زمان سیر امواج لرزه ای در محیط های پیچیدهء سرعتی ارائه شده است (موزر، 1989،ویدال، 1988). در این میان ردیابی موج با روش تفاضل متناهی (finite difference) نتا یج قابل قبولی داشته است. در این مطالعه برای محاسبهء زمان سیر امواج لرزه ای دریک مدل سلولی، از تقریب تفاضل که ویدال (1988) ان را ارائه کرده برای حل معادله آیکونال استفاده شده است. به منظور ارزیابی ک...

full text

وارون‌سازی داده‌های دو بعدی مقاومت ویژه‌ی الکتریکی لوله‌های زیرسطحی به روش شبکه‌ی عصبی مصنوعی

وارون‌سازی داده‌های ژئوفیزیکی به علت غیرخطی بودن داده‌ها، فرآیندی بسیار پیچیده است، بخصوص در حالتی که قدرت تفکیک بسیار بالا در عمق نفوذ کم نیز مد نظر باشد. در دو دهه‌ی اخیر الگوریتم‌های وارون‌سازی غیرخطی نظیر شبکه‌های عصبی و الگوریتم‌های ژنتیک با رشد قابل‌توجهی برای تفسیر داده‌های ژئوفیزیکی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در این مطالعه وارون‌سازی داده‌های ژئوالکتریکخط لوله‌ی زیرسطحی با قدرت تفکیک ...

full text

اثر عمق سطح ایستابی روی آبدهی ویژه خاک در جریان یک بعدی و دو بعدی هنگام زهکشی

بمنظور بررسی اثر عمق سطح ایستایی روی آبدهی ویژه نیمرخ خاک‘ آزمایشی روی یک خاک لومی شنی هنگام زهکشی در جریان یک بعدی و دو بعدی در آزمایشگاه انجام پذیرفت و روش محاسبه این پارامتر با کمک آزمایش تجربی مورد آزمایش قرار گرفت. برای جریان یک بعدی از یک استوانه فلزی بقطر 45 و ارتفاع 100 سانتی متر محتوی خاک مورد نظر که در کف آن یک زهکش تعبیه شده بود استفاده بعمل آمد. در جریان دو بعدی یک مدل آزمایشگاهی م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 44  issue 1

pages  53- 69

publication date 2018-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023