وارسی استحکام سامانه‌های اعتماد

اعتماد و شهرت، مفاهیمی شناخته‌شده در علوم اجتماعی هستند که امروزه در قالب سامانه‌های اعتماد، کاربردهای روزافزونی در علوم رایانه و ارتباطات پیدا کرده‌‌اند. این سامانه‌ها با ارائۀ مدلی محاسباتی و بر پایه مجموعه‌ای از تجربیات و توصیه‌ها، مقادیر اعتماد (یا شهرت که نوع خاصی از اعتماد است) را محاسبه می‌‌کنند. این مقادیر به موجودیت‌ها در شناسایی و سپس منزوی ساختن موجودیت‌های غیردرست‌کار جامعه یاری می‌رساند. انتظار بر آن است که مقادیر اعتماد، میزان درست‌کاری هر موجودیت را نمایش دهد که درنتیجه یک موجودیت با اعتماد پایین با احتمال بالایی یک موجودیت بدخواه یا خودخواه خواهد بود. از سامانه‌های اعتماد به‌عنوان مهم‌ترین ابزار در نسل جدید روش‌های امنیتی به نام امنیت نرم نام‌ برده‌اند. باوجود کاربرد‌های گسترده، این سامانه‌ها در مقابل برخی حملات آسیب‌پذیر هستند. این حملات دنباله‌ای از رفتار‌های گمراه‌کننده و ریاکارانه توسط موجودیت‌های بدخواه هستند که قادر به فریب مدل محاسبه اعتماد و درنتیجه افزایش یا کاهش مقادیر اعتماد به نفع حمله‌کنندگان خواهد بود. یک سامانه اعتماد آسیب‌پذیر، نه تنها ابزار تصمیم‌یار مناسبی برای موجودیت‌ها نیست؛ بلکه ممکن است به ابزاری در دست حمله‌کنندگان جهت افزایش قدرت حملاتشان تبدیل شود، از این رو لازم است پیش از استفاده از یک سامانه، استحکام آن در‌برابر حملات ارزیابی گردد. این مقاله به مرور و بررسی حملات اعتماد و روش‌های موجود در ارزیابی استحکام سامانه‌های اعتماد در برابر آنها می‌پردازد. شبیه‌سازی و وارسی صوری، دو بستر اصلی جهت ارزیابی استحکام سامانه‌های اعتماد است. شبیه‌سازی که روش غالب در اکثر پژوهش‌هاست، روش تخمینی است که در هر بار تنها قادر است چند مسیر اجرا را از سامانه‌ بررسی کند. در مقابل در روش‌های وارسی صوری، کل فضای حالت اجرای مدل جهت بررسی دارا بودن ویژگی‌های امنیتی مورد نظر پوشش داده می‌شود؛ از این رو نتایج به‌دست آمده با این روش‌ها دقیق و قابل اثبات است. با وجود مزیت‌های فراوان روش‌های صوری بر روش‌های شبیه‌سازی، پژوهش‌های مرتبط با وارسی استحکام سامانه‌های اعتماد هنوز ناقص و در مراحل نخستین پژوهش هستند، هرچند این پژوهش‌ها در سال‌های اخیر رشد خوبی داشته‌اند. در این مقاله این پژوهش‌ها در کنار روش‌های مبتنی بر شبیه‌سازی مرور و معایب و مزایای هر یک بررسی می‌شود.