هنجارگریزی معنایی قرآن در شعر محمد عفیفی‌مطر

Authors

Abstract:

چکیده قرآن کریم و مفاهیم ارزنده و والای آن، همواره حضوری چشمگیر در آثار و نوشته‌های شاعران و ادیبان در هر دوره از زمان داشته است. متن قرآن و زیبایی‌های به­کاررفته در آن به­گونه‌ای است که قرآن را از انحصار به دوره‌ای مشخص، خارج می‌سازد؛ از این‌رو ادیبان و شاعران، پیوسته توجه ویژه‌ای به ساختار بی‌نظیر آیات و نکات بلاغی نهفته در متن آن داشته‌ و کوشیده‌اند تا با پیوند کلام خود به کلام الهی، بر انسجام سخن خویش بیفزایند.  محمد عفیفی­مطر ازجمله شاعران معاصر عرب است که در سروده‌های خویش، متأثر از قرآن کریم و آیات الهی است و در بیشتر موارد، جنبه‌های ادبی آیات را با متون شعری خود درهم آمیخته و تصاویری بدیع، فراروی مخاطب خویش قرار می‌دهد. وی نیز مانند بسیاری از شاعران گذشته و معاصر با الهام‌گیری از ساختار و ظرافت‌های به­کاررفته در بافت روایی آیات و نیز متأثر از حافظه­ی ذهنی خود، در سرودن اشعار خویش در تعامل و ارتباط مستقیم با قرآن کریم است. تأمل در دیوان عفیفی‌مطر، گویای حضور گسترده‌ی آیات و واژگان قرآنی در متن شعری مطر است که در بیشتر نمونه­ها، بلاغت قرآن و آرایه­های به­کاررفته در آن را در کلام خود به تصویر می‌کشد. آنچه در این مقاله بدان پرداخته می‌شود، بررسی نمونه‌های بلاغی قرآن در سروده‌های محمد عفیفی‌مطر از دیدگاه قواعد هنجارگریزی معنایی (استعاره، کنایه، تشبیه و مجاز) است. براین اساس، استفاده­ی شاعر از زیبایی‌های بلاغی آیات قرآن در قالب محورهای جانشینی و هم‌نشینی ارزیابی می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

هنجارگریزی معنایی قرآن در شعر محمد عفیفی مطر

چکیده قرآن کریم و مفاهیم ارزنده و والای آن، همواره حضوری چشمگیر در آثار و نوشته های شاعران و ادیبان در هر دوره از زمان داشته است. متن قرآن و زیبایی های به­کاررفته در آن به­گونه ای است که قرآن را از انحصار به دوره ای مشخص، خارج می سازد؛ از این رو ادیبان و شاعران، پیوسته توجه ویژه ای به ساختار بی نظیر آیات و نکات بلاغی نهفته در متن آن داشته و کوشیده اند تا با پیوند کلام خود به کلام الهی، بر انسج...

full text

هنجارگریزی معنایی قرآن در شعر صلاح عبدالصبور‌

چکیده قرآن کریم به دلیل ساختار و ویژگی‌های منحصر به فرد خود، همواره حضور گسترده و اثرگذاری در شعر شاعران و ادیبان داشته و یکی از متون پرکاربرد در آفرینش‌های ادبی به شمار می‌آید؛ از این‌رو در اغلب متون شعری شاعران- گذشته و معاصر- شاهد حضور آیات الهی و آموزه‌های قرآنی هستیم.صلاح عبدالصبور‌، از جمله شاعران معاصر عرب است که از قرآن کریم در زمینه‌های مختلفی از جمله واژگان زبانی، محتوا، ساختار و درون...

full text

هنجارگریزی معنایی قرآن در شعر صلاح عبدالصبور

چکیده قرآن کریم به دلیل ساختار و ویژگی های منحصر به فرد خود، همواره حضور گسترده و اثرگذاری در شعر شاعران و ادیبان داشته و یکی از متون پرکاربرد در آفرینش های ادبی به شمار می آید؛ از این رو در اغلب متون شعری شاعران- گذشته و معاصر- شاهد حضور آیات الهی و آموزه های قرآنی هستیم.صلاح عبدالصبور ، از جمله شاعران معاصر عرب است که از قرآن کریم در زمینه های مختلفی از جمله واژگان زبانی، محتوا، ساختار و درون...

full text

هنجارگریزی معنایی در شعر قیصر امین‌پور

هنجارگریزی یکی از شیوه‌های آشنایی‌زدایی در مکتب فرمالیسم روس است. در این شگرد قواعدی بر قواعد زبان معیار افزوده می‌شود که موجب برجستگی متن ادبی می‌گردد. قیصر امین‌پور، در اشعار خویش در موارد گوناگون به هنجارگریزی دست زده است و از این رهگذر به غنا و توسعة زبان شعر خود پرداخته است.‌ در این مقاله، اشعار امین‌پور از منظر هنجار‌گریزی معنایی، مورد بررسی قرار گرفته است تا از این رهگذر گوشه‌هایی از زیب...

full text

هنجارگریزی معنایی در شعر مولوی و ابن‌فارض

هنر شاعران در این است که با استفاده از شگرد هنجارگریزی که از جمله وجوه "رستاخیز واژگان" است به کلمات جان بخشیده و علاوه بر ایجاد زیبایی در کلام خود باعث لذت ادبی مخاطب ‌شوند. ماهیت فرامنطقی، عقلی و عرفی معانی و حقایق عرفانی از یک سو و محدودیت حوزه کارآیی زبان از سوی دیگر باعث شده است که عارفانی هم‌چون ابن‌فارض و مولوی از زبان و بیانی هنجارگریخته استفاده نمایند. در این جستار با استفاده از روش تو...

full text

هنجارگریزی معنایی در شعر قیصر امین پور

هنجارگریزی یکی از شیوه های آشنایی زدایی در مکتب فرمالیسم روس است. در این شگرد قواعدی بر قواعد زبان معیار افزوده می شود که موجب برجستگی متن ادبی می گردد. قیصر امین پور، در اشعار خویش در موارد گوناگون به هنجارگریزی دست زده است و از این رهگذر به غنا و توسعه زبان شعر خود پرداخته است. در این مقاله، اشعار امین پور از منظر هنجار گریزی معنایی، مورد بررسی قرار گرفته است تا از این رهگذر گوشه هایی از زیبا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 25

pages  47- 77

publication date 2013-02-12

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023