هستی زن میوه گان واق و نیستی مادر(ان)، تضاد یا تطبیق؟ (خوانشی زنانه نگر از رسالۀ حیّ بن یقظان)

author

Abstract:

جستار پیشرو بر آن است تا با واکاوی چگونگی و چرایی حذف مؤنث از رسالۀ فلسفی - ادبی حیّ بنیقظان نشان دهد که اندیشۀ مذکر، در ساحت فلسفه، چگونه فرودستی اجتماعی زن را در متون تمثیلیخود بازتولید میکند. افزون بر این با وارسی زنانی که میوۀ درختاند انگارۀ نامآشنای واق در خیال –جغرافیایی شرح میدهد که جغرافیای اسلامی از رهگذر گیاهانگاری زن بر این برساختۀ اجتماعی –تأکید میورزد که زن، در قیاس با مرد، به طبیعت نزدیکتر است تا فرهنگ و اینگونه فرودستی او رابازمینمایاند. پس حضور زنمیوهگان واق در متن رسالۀ مذکور با حذف مؤنث از آن، نه در تضاد، کهسراسر سازگار است؛ چرا که این هردو یک واقعیت همسان را هویدا میسازند و آن فرودستی زن است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

«بکش زنت را»؛ خوانشی زنانه‌نگر از رساله‌های فلسفی- تمثیلی حی بن یقظان و قصه غربت غربی

در این مقاله کوشیده‌ام با سه پرسش زنانه‌نگر، به بررسی سه رساله تمثیلی-فلسفی در سنت حکمی نزد مسلمانان بپردازم. رساله حی بن یقظان ابن سینا و دو رساله‌ای که مستقیماً متأثر از آن و در شرح «فلسفه مشرقی» نوشته شده‌اند؛ یعنی قصه غربت غربی سهروردی و حی بن یقظان به قلم ابن طفیل موضوع بررسی این مقاله‌ هستند. این رساله‌ها که هدف از نگارش آنها نشان دادن راه سعادت است، در مقابل سه مسئله زنانه‌نگر در فلسفه قر...

full text

التحلیل المضمونی لقصة حی بن یقظان لابن سینا وابن طفیل

لقد کتب ابن سینا بدءاً قصةَ حی بن یقظان باللغة العربیة ثم کتبها فیما بعد علماء آخرون باللغة ذاتها؛ منهم ابن طفیل. لقد سعى کتّاب هذه القصة، کلٌّ بأسلوبه الموقوف علیه، إلى أن یجعلوا من هذه القصة مطیّةً لمعرفة الله معرفةً عقلیة. صحیح أن بنیة القصة الآنفة الذکر لابن سینا تتباین عن القصة التی کتبها ابن طفیل تبایناً واضحاً، إلا أن مضمونهما ینبنی على محور واحد، أیْ إدراک وجود الله تعالى. والآن أمامنا مسألة ما هی...

full text

«حی بن یقظان» و استلزامات فردی و جمعی آن

داستان رمزی حی بن یقظان («حی»، رمزی از عقل و «یقظان»، رمزی از خداوند) به گونه‌ای روایت شده است که می‌توان آن را به وجوه مختلف و حتی متفاوت تفسیر نمود. می‌توان برخی از این تفاسیر را چنین خلاصه کرد: الف) اثبات جاودانگی نفس ناطقه انسان؛ ب) نظریه‌پردازی دوگانه در باب ابتدای خلقت انسان؛ ج) بررسی رابطه میان فرد و اجتماع و ارائه این نظریه که منشأ جامعه فرد است؛ د) شرح غربت و تنهایی انسان. این دو تفسیر...

full text

خوانش تطبیقی "حی بن یقظان" و "رابینسون کروزوئه"

این نوشتار به مقایسه داستان‌های «حی بن یقظان» و «رابینسون کروزوئه» می‌پردازد تا از این طریق تأثیر یا عدم تأثیر دفو از داستان ابن طفیل مشخص شود، از این رو ابتدا جنبه محتوایی آن بر اساس بررسی موضوع و درونمایه تحلیل می‌شود؛ سپس جنبه ساختاری آن با تکیه بر پی‌رنگ، شخصیت، زاویه دید، صحنه(زمان و مکان) و پایان‌بندی مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ و در نهایت شباهت‌ها و تفاوت‌های ساختاری و محت...

full text

خوانش تطبیقی "حی بن یقظان" و "رابینسون کروزوئه"

این نوشتار به مقایسه داستان‌های «حی بن یقظان» و «رابینسون کروزوئه» می‌پردازد تا از این طریق تأثیر یا عدم تأثیر دفو از داستان ابن طفیل مشخص شود، از این رو ابتدا جنبه محتوایی آن بر اساس بررسی موضوع و درونمایه تحلیل می‌شود؛ سپس جنبه ساختاری آن با تکیه بر پی‌رنگ، شخصیت، زاویه دید، صحنه(زمان و مکان) و پایان‌بندی مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ و در نهایت شباهت‌ها و تفاوت‌های ساختاری و محت...

full text

خوانش و تحلیل لاکانی حکایت " حی بن یقظان " از ابن طفیل

افسانه‌ها و حکایت‌های قدیمی، روایتگر سرشت فطری و بداهت بشری، با کمترین آغشتگی و دست خوردگی، تصویر واضح و روشنی از روحیات و دغدغه‌های انسانی ارائه می‌دهد. روانکاوان با تعمق فراوان و با ارائه نظریات جامع و عمیق، زمینه را برای شناخت ماورای رفتارهای انسانی فراهم کرده‌اند و در آثارادبی، افسانه‌ها و حکایت‌های فولکلور، بررسی روانکاوی آنها ما را به شناخت دقیق و قابل تعمیم از ماهیت انسان می‌رساند. از جم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 1

pages  69- 90

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023