هستی‌شناسی نظریۀ تکامل: رویکردی تحلیلی-تاریخی به مدل‌های انتزاعی تکامل؛ موردکاوی تکامل فرهنگی

طرفداران مدل‌های انتزاعی تکامل بر این باورند که مدل واحدی در تغییر تکاملی پدیده‌های گوناگون، چه در سطوح مختلف انتخاب در زیست‌شناسی و چه در پدیده‌های تکاملی مطرح در حوزه‌های دیگر، در کار است. اگر چنین مدل‌هایی در عمل بتوانند بر پدیده‌هایی که نوعاً تکاملی دانسته می‌شوند منطبق شوند یا تقریب خوبی از آنها باشند، آن‌گاه توانسته‌اند طیف گوناگونی از پدیده‌ها را تبیین کرده و احتمالاً در پیش‌بینی برخی پدیده‌ها ایفای نقش کنند. اما بر این مدل‌ها انتقادات مهمی وارد شده است. مهم‌ترین انتقاد هم، عدم کفایت تجربی این مدل‌ها است که به درجات مختلف در آنها نشان داده شده است. اما برخی در انتقاد از این مدل‌ها تا آنجا پیش رفته‌اند که تلاش برای به دست دادن مدل انتزاعی تکامل را یکسره بیهوده و ناموجه دانسته‌اند. در این مقاله، با بررسی اجمالی سه گونه مدل انتزاعی تکامل تلاش می‌شود تا نشان داده شود که هرچند ممکن است مدل‌های موجود مبتلا به عدم کفایت تجربی باشند، کل پروژۀ ارایۀ مدل واحد تکاملی قابل دفاع است. برای نشان دادن این مطلب، تکامل فرهنگی به عنوان یکی از دستاوردهای توجه به مدل انتزاعی تکامل، به عنوان مورد مطالعاتی بررسی می‌شود