هزینه خسارات آلودگی هوا و ضرورت اجرای مالیات سبز

مالیات های زیست محیطی به مثابه یکی از پایه های مهم مالیاتی، بر اساس نظریه پیگو با فرض" آلوده گر بایستی هزینه آلودگی را پرداخت کند" شکل گرفته اند. معرفی این نوع مالیات ها به عنوان یک ابزار سیاست مالی می تواند آثار تخصیصی به دنبال داشته باشد. سهم و نقش این نوع مالیات ها طی مراحل توسعه اقتصادی متفاوت بوده است به‌طوریکه در مرحله ما قبل صنعتی اهمیت آن نا چیزاست و به تدریج در مراحل توسعه صنعتی افزایش می یابد.در این مقاله آثار زیست محیطی آلاینده ها و تخمین هزینه های نهایی آنها مورد مطالعه قرار می گیرد. روش مورد بررسی Cost Control Method (متدولوژی کنترل هزینه) است. در این روش، هزینه نهایی کاهش یک واحد آلودگی به روش اقتصادسنجی و براساس تخمین تابع هزینه مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج حاصله به صورت سه سناریوی کاهش آلودگی هوا و یک سناریوی کاهش آلودگی آب ارائه گردید. سناریوی اول هزینه نهایی کاهش آلودگی هوا با فرض تحقق هدف برنامه سوم، سناریوی دوم با فرض کاهش آلودگی در حد مجاز (استاندارد یورو 2000) و سناریوی سوم با فرض کاهش آلودگی تا حد صفر می باشد. با توجه به تخمین های تابع هزینه کنترل آلودگی، در سناریوی اول هزینه کاهش آلودگی در حد 2/0 درصد GDP برآورد گردید. در سناریوی دوم، هزینه آلودگی در حـــد 8/3 درصد GDP و 8/5 درصد GDP بدون بخش های نفت و کشاورزی برآورد گردید و در سناریوی سوم، نسبت هزینه کاهش آلودگی به GDP معادل 14 درصد می باشد. هزینه کنترل آلودگی(بر اساس قیمت های سال 1381) برای هر لیتر بنزین 1066.45 ریال، برای هر لیتر نفت گاز معادل 1620.42 ریال و برای هر لیتر نفت کوره 1692.75 ریال برآورد گردید. هزینه هر تن کاهش آلاینده های 2SO، 2NO و CO به ترتیب معادل 2/16، 6/42 و 14/3 میلیون ریال تخمین زده شد.آلاینده های 10PM، HC و 2CO نیز به ترتیب از هزینه ای معادل 6/2، 69/2 و 2/0 میلیون ریال برخوردار است. در بررسی اثربخشی افزایش قیمت ناشی از انتقال هزینه آلودگی بر مصرف، از ابزار قیمتی نمی توان به عنوان ابزار اصلی کنترل آلودگی استفاده نمود و در سطوح قیمت های فعلی، کشش پذیری قیمت (بنزین) پایین تر از واحد است.