نیاز به تحول فلسفی در پارادایم‌های علوم معاصر و پیشنهاد نظریه‌ی فلسفی امر وجودی

Authors

  • رادمرز حسینی دانشجوی دکتری، دانشگاه شیراز
  • مجتبی محزون دانشیار دانشگاه شیراز
Abstract:

با پیش‌رفت علوم در قرون اخیر، مسایلی در علم مطرح شده است که نیاز به انقلاب در ساختارهای فلسفی علوم را گوشزد می‌کند. در این‌جا به عنوانِ جای‌نشینی برای زیربنای فلسفیِ علوم، نظریه‌ی فلسفی «امر وجودی» پیشنهاد می‌شود که با الهام گرفتن از استعاره‌ی انسان متفکر و بر اساس دیدگاه حکمت متعالیه طراحی گردیده است. این نظریه ‌ایجاد را جای‌نشین وجود می‌کند و با مخروطی دیدن نظام آفرینش، خلقت را عملی در ذات خداوند می‌داند که یک‌سویه است و از وحدت رو به کثرت دارد. این نظریه پدیده‌های عالم را «عمل آفرینش» دانسته، مفهوم موجود را حاصل دخالتِ ذهن انسان می‌انگارد. هم‌‌چنین دیدگاه کلی - جزیی را جای‌نشین دیدگاه کل – جز می‌کند. از دستاوردهای این نظریه، اتحاد بین اشیا مادی با یک‌دیگر و با قوانین حاکم بر آن‌ها و توصیف هماهنگ مفاهیمی چون کمیت، زمان، پیوستگی و ... است.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

Already have an account?login

similar resources

امر تراژیک، شاخصۀ فلسفی تراژدی

از نظر ارسطو اجزای کیفی تراژدی شامل میتوس (پیرنگ)، سیرت، گفتار (بیان)، اندیشه، منظر نمایش و آواز است. او سه جزء میتوسِ هر تراژدی را دگرگونی (peripeteia)، بازشناخت (Angenorsis)و واقعۀ دردانگیز/ فاجعه (catastrophe) برمی‌شمارد که سبب هلاک یا رنج قهرمان تراژدی می‌شود. ارسطو در نگرش منتقدانۀ خود به تراژدی در پی ‌یافتن شاخصه‌های فلسفی آن است. مطالعۀ تراژدی‌های یونان بوستان به ما نشان خواهد داد «امر تر...

full text

تفکر فلسفی در ایران معاصر

پرسش از تفکر فلسفی در ایران معاصر را باید پر اهمیت تلقی کرد از ذهن و روح ایرانی که در طول تاریخ مأنوس با اندیشه حکمی و فلسفی و منشأ پیدایش نظام‌های بزرگ فلسفی بوده است انتظار می‌رود که در طول دوره تلاقی با عالم مدرن نیز از اندیشیدن باز نایستاده باشد. تحقیق در وضع تفکر فلسفی در ایران دوره جدید علاوه بر اهمیت فی‌نفسه، ما را با فضاهای ذهنی که منشأ ماجراها و حوادث پدید آمده در لایه‌های بیرونی‌تر حی...

full text

سیر برهان صدیقین و تحول خداشناسی فلسفی

برهان صدیقین نمونه خوبی است از مباحث فلسفی که سیر تحول آن بیانگر ژرفنگری فیلسوفان مسلمان در ابداع و ارائه ملاک دقیق در نزدیکتر شدن به آموزه دینی « خدا را به خدا شناختن» می باشد. تلاش ابن سینا ارائه برهان مبتنی بر وجودشناسی به هدف بی نیازی از مبادی تصوری جهان شناختی بود. صدرا معتقد است برهان ابن سینا فقط ابتنای بر مبادی وجود شناختی ندارد، زیرا وی از امکان ماهوی نیز بهره برده است. برهان شیخ اشراق...

full text

فقر وجودی انسان در قرآن با رویکردی فلسفی – عرفانی

نظریه ((فقر وجودی)) که در حکمت و عرفان به صورت عین ربط و نیاز بودن معلول به علت و ممکن به واجب یا ((نمود)) بودن ماسوای الهی و ظهور و تجلی ((بود مطلق)) آشکار شد ریشه در معارف و حیانی و قرآن کریم داشته و متعلق به ((قرآن)) است که به تدریج حکیمان الهی و عارفان صمدانی به دلایل آن پی برده اند . مقاله ای که پیش روی اصحاب حکمت و ارباب معرفت نهاده شد درصدد تبیین نظریه یاد شده در افق وحی و با رهیافتی حک...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 38

pages  49- 70

publication date 2013-03-17

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023