نگرش جنسیتی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه‌ی تطبیقی میان کشوری)

author

  • حامد شیری دکتری جامعه‌شناسی، استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور ـ ایران
Abstract:

پیوند تنگاتنگ تفاوت­های جنسیتی با مسأله­ی نابرابری و قدرت، جامعه­شناسی جنسیت را به یکی از مهم­ترین حوزه‌های جامعه‌شناختی بدل ساخته است. ازمسائل اصلی این حوزه، سیطره­ی گفتمان­ نابرابرانه­ای است که به جنسیت با معیارهای ایدئولوژیک مردسالارانه می­نگرد. در این چارچوب، مقاله ضمن بررسی مقایسه­ای نگرش جنسیتی، با استناد به ابزارهای نظری ـ مفهومیِ «گفتمان مردسالاری» و «گفتمان مدرن» به تبیین نگرش­های جنسیتی متفاوت می‌پردازد. استدلال مقاله این است که گفتمان فراگیر و تاریخی مردسالاری که مولد نگرش نابرابر جنسیتی است، درتقابل با گفتمان مدرن و دستاوردهای برابری‌خواهانه­ی آن به‌ چالش کشیده شده است. این فرضیه به شیوه­ی تجربی با بررسی رابطه­ی «مدرنیزاسیون» (اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و جنسیتی) و شاخص «نگرش جنسیتی» مورد آزمون قرار گرفته است. از نظر روش‌شناختی، مطالعه با تحلیل ثانویه­ی داده‌هایی از 80 کشور جهان در فاصله­ی سال­های 2005 تا 2014 به اجرا درآمده است. در بخش نتایج توصیفی وضعیت کشورهای جهان به لحاظ نگرش جنسیتی ارزیابی و در طیفی از «نگرش کاملاً برابرخواهانه» تا «نگرش کاملاً مردسالارانه» به پنج خوشه­ی متفاوت تفکیک شده­اند. بررسی رابطه­ی شاخص­های مدرنیزاسیون با شاخص نگرش جنسیتی مؤید مفروضات نظری است. کشورهای با رتبه­ی بالاتر در شاخص­های مدرنیزاسیون، نگرش جنسیتی «برابرخواهانه»­ و بالعکس کشورهای درسطوح پائین­تر، نگرش «مردسالارانه» به جنسیت دارند. از یافته­های دیگر این مطالعه اثر تعیین­کننده­ی متغیر «اسلام» بر نگرش جنسیتی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تفاوتهای جنسیتی در انزوای اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در شهر تهران

هدف از پژوهش حاضر بررسی تفاوت‌های جنسیتی زنان و مردان در انزوای اجتماعی بوده و در پی تبیین عوامل مؤثر بر این تفاوت­هاست. روش پژوهش به کار گرفته شده پیمایشی بوده و نمونه‌ی جامعه‌ی آماری شامل 300 نفر (181 نفر مرد، 119 نفر زن) از ساکن در شهر تهران، که 6 منطقه (مناطق 2، 6، 10، 14، 18، 22) با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی طبقه­ای و از هر منطقه 50 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات د...

full text

تبیین عوامل مؤثر بر نگرش به کامپیوتر در میان دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد

این تحقیق با هدف بررسی رابطه بین طبقه اجتماعی- اقتصادی، داشتن کامپیوتر شخصی و  دسترسی به اینترنت و سابقه شرکت در کلاس‌های آموزش کامپیوتر، با نگرش نسبت به کامپیوتر در دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1390 است. نمونه آماری، شامل 180 نفر (115 دختر و 65 پسر) بود که به روش نمونه‌گیری خوشه...

full text

عوامل اجتماعی‌ ـ‌فرهنگی مؤثر بر نگرش به فساددر میان شهروندان کرمانی

پرسش از چرایی فساد از قدیمی‏ ترین پرسش‌های پیش روی انسان است که در عصر حاضر نه تنها رنگ کهنگی به خود نگرفته بلکه به یکی از اساسی‏ ترین چالش‏ها و پرسش ‏ها بدل گشته است. مشکل این پرسش از آنجا آغاز می ‏شود که آنچه در کانون توجه برداشت‏های تجربی صورت‌گرفته از فساد قرار دارد، پرداختن به فساد اداری و پیامدهای آن است. این نوشتار ضمن تأکید بر چنین تحقیقاتی، حلقه مفقوده آنها را عوامل اجتماعی‌ـ‌فرهنگی مؤ...

full text

تبیین عوامل مؤثر بر نگرش به کامپیوتر در میان دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد

این تحقیق با هدف بررسی رابطه بین طبقه اجتماعی- اقتصادی، داشتن کامپیوتر شخصی و  دسترسی به اینترنت و سابقه شرکت در کلاس‌های آموزش کامپیوتر، با نگرش نسبت به کامپیوتر در دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1390 است. نمونه آماری، شامل 180 نفر (115 دختر و 65 پسر) بود که به روش نمونه‌گیری خوشه...

full text

بررسی عوامل مؤثر بر تبعیض جنسیتی دستمزد در ایران

پژوهشحاضربهبررسی عوامل مؤثر بر شکاف جنسیتی دستمزد در ایران می‌پردازد. پایه نظری اینمطالعهمبتنی بر مدل نیومارک (1988) است که برچارچوبشکافجنسیتیاوزاکاو بلیندر (1973) قرار دارد.این مدل بر روی داده‏های طرح نیروی کار سال 1393 کشور ایران پیاده سازی شدهاست. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که متوسط بالاتر میزان تحصیلات در بین زنان شاغل موجب کاستن از شکاف جنسیتی دستمزد در بین شاغلان کشور شده است. با این حال تبع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 37

pages  237- 262

publication date 2019-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023