نگرش جامعه‌شناختی- ادبی بر غزل سیاسی در شعر فارسی

Authors

عبدالله حسن زاده میرعلی عضو هیات علمی دانشگاه سمنان

فاطمه ابراهیمی توچایی کارشناس ارشد ادبیات مقاومت

Abstract:

جامعه‌شناسی ادبیات، به عنوان یکی از جدیدترین حیطه‌ها در جامعه‌شناسی، سعی دارد تمامی موارد و عوامل تأثیرگذار در شکل‌گیری و دگرگونی آثار ادبی را بررسی کند. در این نظریه، واقعیت‌های اجتماعی و رویدادهای مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و روابط طبقات و گروهها که بیشترین تأثیر را در جریانات سیاسی دارند، به نمایش در می‌آید. در واقع نگاه جامعه‌شناختی به ادبیات می‌تواند وضعیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره را تا حدودی نمایان سازد. شعر به دلیل همراهی دیرینه‌اش با جامعه و حیات اجتماعی، به عنوان مناسبترین محمل تاریخی و اجتماعی، آثار و نشانه-های بیرونی جامعه را در خود به همراه دارد و مطالعه آن از دیدگاه جامعه شناسی ادبی، پاسخ بسیاری از واقعیت‌های ناگفته و دور از دسترس مورخان و جامعه‌شناسان را در اختیار ما قرار می‌دهد. غزل به عنوان یک قالب شعری پیشرو، قابلیت عرضه مسائل سیاسی و اجتماعی را دارد. در اشعار بسیاری از شاعران متقدم و معاصر نمونه‌های فراوانی را می‌توان یافت، که در آن به تعریض یا به صورت مستقیم اشاراتی به مسائل اجتماعی و سیاسی شده است، از جمله انتقاد از امیران و زمامداران، انتقاد از اوضاع نابسامان جامعه و بی‌توجهی به طبقات محروم، انتقاد از وابستگی به بیگانگان و... که در لابه‌لای سروده‌های شاعران شعر فارسی دیده می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

نگرش جامعه شناختی- ادبی بر غزل سیاسی در شعر فارسی

جامعه شناسی ادبیات، به عنوان یکی از جدیدترین حیطه ها در جامعه شناسی، سعی دارد تمامی موارد و عوامل تأثیرگذار در شکل گیری و دگرگونی آثار ادبی را بررسی کند. در این نظریه، واقعیت های اجتماعی و رویدادهای مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و روابط طبقات و گروهها که بیشترین تأثیر را در جریانات سیاسی دارند، به نمایش در می آید. در واقع نگاه جامعه شناختی به ادبیات می تواند وضعیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دور...

full text

انواع ادبی در شعر فارسی

full text

بازگشت ادبی در شعر فارسی افغانستان

نهضت بازگشت ادبی در نیمه دوم قرن دوازدهم به همّت و اشارت شاعرانی از قبیل مشتاق (ف 1165ق) و شعله اصفهانی (ف1160ق) پدید آمد. انگیزه بنیانگذاران نهضت بازگشت، احیای شعر فارسی و نجات دادن آن از انحطاط و ابتذال سبک هندی بود . با این همه، پیشنهاد سخنوران اصفهان تنها در ایران مورد استقبال واقع شد و در سایر حوزههای زبان و ادبیات فارسی نظیر هند، افغانستان و سرزمینهای فرارود اقبالی نیافت؛ امّا حرکتی شبیه ...

full text

مادر یا معشوق اُدیپی درسنت های ادبی غزل فارسی

معشوق غزل فارسی باچهره مبهم و مه‌آلود، یکی از موضوعاتی است که به سختی می‌توان نظری جامع وشامل را در باره آن بیان کرد. در این نوشتار از زاویه روانکاوی فروید به تحلیل و بررسی این مخاطب یا معشوق پرداخته می‌شود تا همزمان با آوردن نمونه‌های شعری و بیان سنت‌های غزل فارسی مطرح شود که مخاطب اصلی وبنیادی در غزل عاشقانه فارسی در واقع مادر یا شخصیتی با ویژگی‌های مادر گونه است. مادری که از دیدگاه کودک تثبی...

full text