نگرشی نو به حکم فقهی ربا در بیع معاطاتی
Authors
Abstract:
مسئلۀ جریان ربا در بیع معاطاتی نیازمند بررسی اختلاف اقوال بین فقیهان است. مفاد قول برخی از فقیهان گویای آن است که ربا صرفاً در بیع بالصیغه جریان مییابد نه بیع معاطاتی. در مقابل، گروهی دیگر، جریان ربا را در مطلق معاوضات اعم از بیع، صلح و ... برگزیدهاند. پاسخ به این پرسشِ اصلیِ پژوهش پیشِرو، در گرو واکاوی ماهیت بیع در برابر معاوضه است. در این پژوهش که با روش توصیفی ـ تحلیلی صورت پذیرفته، به آرای مطرحشده در این باره پرداخته شده و ادله ارزیابی شدهاند. در نتیجۀ این ارزیابی، اینچنین میتوان قائل به تفکیک شد: اگر در جریان معامله، قصد طرفین بر این باشد که یکی از دو کالا، ثمن کالای دیگر واقع شود، این قسم از معاوضه را میتوان مشمول عنوان بیع تلقی کرد: خواه به لفظ باشد یا غیر آن، که صورت دوم عنوان بیع معاطاتی را خواهد داشت و در غیر این صورت، بر معاملۀ مزبور عنوان معاوضه صدق میکند. بنابراین، ادلۀ مورد استناد طرفداران جریان ربا در مطلق معاوضات (اعم از آیۀ 275 سورۀ بقره و روایات دلالتکننده بر حرمت ربا و ...) به اطلاق خود، علاوه بر بیع بالصیغه، بیع معاطاتی را نیز دربر میگیرد. ضمن اینکه، در معاوضاتی که شرایط ربا جریان داشته باشد نیز ربا محقق میگردد.
similar resources
نگاهی نو به حکم فقهی «جهاد زن»
پیچیدگی دنیای امروز و گوناگونی عرصۀ جنگها سبب شده است که موضوع جهاد زن در معرض مناقشههای علمی و فقهی واقع شود. برابر آموزههای فقهی، جهادی که از زن برداشته شده، جهاد ابتدایی بوده نه جهاد دفاعی و در خصوص جهاد ابتدایی، یکی از مسائل مطرح جامعۀ امروزی، وجوب حضور زن در گسترش دین و ارزشهای اسلامی و دست یافتن به فضایلی است که میتواند در این عرصه بهدست آورد. از اینرو جهاد ابتدایی یا جهاد دعوت به ...
full textنگرشی نو بر مبانی فقهی حکم کالبد شکافی بر اساس آرای امام خمینی(س)
: از مسائل نوین علوم پزشکی، مسألۀ کالبد شکافی است که هر چند با اهداف اولیۀ متفاوتی مثل نجات جان فرزند زنده در شکم مادری که از دنیا رفته یا آموزش دانشجویان رشتۀ علوم پزشکی و... صورت می پذیرد، اما هدف نهایی تأمین سلامت بهتر و بیشتر انسان است. از آنجا که این مسئله سابقة طولانی ندارد، فقهای گذشته دربارة حکم شرعی آن بهطور خاص بحث نکردهاند. نوشتار حاضر در صد...
full textپژوهشی در ماهیت فقهی حکم بیع مجهول بالاستقلال
علم متعاقدین به مقدار و کیفیت عوضین، شرط صحّت بیع است. یعنی عوض- اعم از مبیع و ثمن- باید از نظر مقدار، جنس و اوصاف تأثیرگذار در قیمت معلوم باشند و مجهولبودن عوض در هریک از ابعاد یاد شده موجب عدم انعقاد بیع میشود. ادلّهای که برای آن ذکر شده عبارتند از؛ حدیث نفی غرر، روایات، اجماع که در اجماع مناقشه کبروی شده است، یعنی هر چند وجود اجماع در این مسأله مسلّم است، اما مدرک حکم ...
full text«بررسی حکم فقهی حیل شرعیه ربا»
چکیده در فقه اسلامی هر نوع سودجویی در قرض دادن و همچنین در معاملات ربوی یعنی خرید و فروش در تمامی اشیایی که به وزن و یا کیل سنجش می شود در صورتی که عوضین معامله از یک جنس بوده باشد، کم و بیش بودن عوض مقابل ممنوع و حرام شده است. حیله های ربا به کار بستن راه هایی است که شخص برای فرار از حرمت ربا می کوشد تا از طریق بعضی از معاملات و عقود که ظاهری شرعی دارند به هدف اصلی خود که دریافت «زیادی» و ...
15 صفحه اولپژوهشی در ماهیت فقهی حکم بیع مجهول بالاستقلال
علم متعاقدین به مقدار و کیفیت عوضین، شرط صحّت بیع است. یعنی عوض- اعم از مبیع و ثمن- باید از نظر مقدار، جنس و اوصاف تأثیرگذار در قیمت معلوم باشند و مجهولبودن عوض در هریک از ابعاد یاد شده موجب عدم انعقاد بیع می شود. ادلّه ای که برای آن ذکر شده عبارتند از؛ حدیث نفی غرر، روایات، اجماع که در اجماع مناقشه کبروی شده است، یعنی هر چند وجود اجماع در این مسأله مسلّم است، اما مدرک حکم حدیث نبوی مشهور بین فری...
full textنگرشی نو به میقات
آنانکه از غیر مکه و از راه دور (1) به قصد زیارت بیتاللَّهالحرام و انجام مناسک، به سوی مکه عزیمت میکنند، یا ناوی «حج تمتع» هستند که سر آغاز اعمالشان «عمره تمتع» است. ویا قصد انجام «عمره مفرده» را دارند. و آنانکه اهل مکهاند و مقیم این دیار مقدس، یاناوی «حج قران» اند (2) و یا قاصد «حج افراد» (3) که در این دو حج نیز باید پس از اتمام مناسک حج، برای انجا...
full textMy Resources
Journal title
volume 25 issue 94
pages 63- 78
publication date 2018-06-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023