نگاه ابوعیسی وراق به مسیحیت

author

  • ولی عبدی استادیار گروه ادیان و عرفان، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

در سده سوم هجری نظام کلام اسلامی شکل منسجم­تری به خود گرفت و به ویژه متکلمان معتزلی در این زمینه کوشش­های زیادی به عمل آوردند. یکی از ویژگی­های بارز سده سوم این است که مسلمانان با پیروان سایر ادیان گفت‌وگو و مناظره می­کردند. بررسی آثار بجا مانده از این دوره به خوبی نشان می­دهد که متکلمان مسلمان، ادیان دیگر را بیشتر در چهارچوب عقل و عقلانیت درک می­کردند. ابوعیسی وراق که به احتمال خیلی زیاد متکلم شیعی بوده اما گرایشات اعتزال نیز داشته، یکی از متفکران روشن اندیش این دوره است. نوع نگاه وی به ادیان دیگر، عقل­محور است. وراق آموزه­های مسیحیت به­ویژه مباحث مرتبط با تثلیث را با براهین عقلی بررسی و به چالش کشیده است. بنابراین استدلال­های او نه مبتنی بردلایل نقلی بلکه بیشتر بر اساس براهین عقلی استوار است. از دیگر ویژگی­های بارز رویکرد وراق در مطالعه ادیان این است که از وارد ساختن اتهامات و تهمت­های بی­اساس خودداری می­کند و تعالیم ادیان دیگر را آن‌گونه که هستند و آن‌گونه که وی آن‌ها را فهمیده، نقل و نقد می­کند. در نتیجه وی صرفاً با استفاده از براهین عقلی به نقد مباحث تثلیثی می­پردازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ابو عیسی وراق؛ از اعتزال تا گرایش به مدرسه کوفه

ابو عیسی وراق، از معتزلیان شیعه ‌شده‌ای است که نه‌تنها تغییر نگرش و گرایش او به مذهب حقه امامیه، مناقشه‌برانگیز بوده و حتی اتهام‌ها و اظهارنظرهای تند معتزلیان را در پی داشته، بلکه رویکردها و دیدگاه‌های کلامی او در راستای تبیین آموزه‌های شیعه نیز افزون بر جالب توجه بودن، توجه و حساسیت بسیاری از اندیشمندان شیعی را برانگیخته است. در این مقاله به بررسی برخی  دیدگاه‌ها و رویکردهای وراق و سهم و نقش ا...

full text

تغییر دین تدریجی آگوستین به مسیحیت

برخلاف نظریاتی که در آنها تغییر دین آگوستین به مسیحیت دفعی و اتفاقی تلقی شده است اینتغییر، چهارچوب یک فرآیند را دارد. عوامل زمینهای، مانند سیاست دینیِ وقت خانواده، اقتصاد ونیز تجربیات شخصی خود آگوستین باعث میشد که قویترین مقصد برای تغییر دین او مسیحیتباشد؛ زیرا در اکثر آنها مسیحیت کانون توجه و عنایت بود. عواملی هم چون بحران، جستجو وفعالیت، برخورد با مبلغ، و تعامل با کسانی که یا تجربة مسیحی شدن د...

full text

نقش معتزلیانِ شیعه شده در گرایش کلام امامیه به اعتزال

معتزلیان شیعه شده عنوانی برای برخی از متکلمان شیعی است که سابقۀ تفکر اعتزالی دارند. ابوعیسی وراق، ابن راوندی، ابن قبه رازی، ابن مملک اصفهانی و ابن فسانجس از شخصیت‌های این دسته از متکلمان هستند. اینان با آگاهی از نظام الاهیاتی معتزلیه اندیشه‌های امامی را پذیرفتند و در راه دفاع و تبیین آموزه‌های کلامی امامیه تلاش کردند. این تلاش تغییراتی را در تفکر امامیه و سوق دادن کلام امامیه به اندیشه‌های اعتز...

full text

شورش و قیام علیه حکومت ها از نگاه اسلام و مسیحیت

در نظام سیاسی غرب درباره حکومت  و ارتباط و تعامل مردم با ان دو دیدگاه  و نظریه وجود دارد :نظریه دموکراسی  و نظریه حق الهی مسیحی همچنان که  در اسلام با دو نگاه  اهل سنت  و امامیه مواجهیم طرفداران نظریه دموکراسی یا اصلا به حق شورش علیه حکومت قائل نیستند  و یا انکه چنین حقی را تنها برای مجموع ملت جایز می شمارند در نظریه الهی مسیحی اطاعت از حاکمان  لازم دانسته شده است . در نظریه اسلامی بسیاری از فر...

full text

ابو عیسی وراق؛ از اعتزال تا گرایش به مدرسه کوفه

ابو عیسی وراق، از معتزلیان شیعه  شده ای است که نه تنها تغییر نگرش و گرایش او به مذهب حقه امامیه، مناقشه برانگیز بوده و حتی اتهام ها و اظهارنظرهای تند معتزلیان را در پی داشته، بلکه رویکردها و دیدگاه های کلامی او در راستای تبیین آموزه های شیعه نیز افزون بر جالب توجه بودن، توجه و حساسیت بسیاری از اندیشمندان شیعی را برانگیخته است. در این مقاله به بررسی برخی  دیدگاه ها و رویکردهای وراق و سهم و نقش ا...

full text

ضد مسیح در مسیحیت

ظهور دجال یا ضد مسیح که در همه چیز با مسیح مخالف است، در مسیحیت از نشانه‌های ویژۀ آخرالزمان به شمار می‌آید. باور به دجال در قرون اولیۀ مسیحی با الهام از کتب مکاشفه‌ای عهد عتیق توسط پدران کلیسا مورد توجه قرار گرفت، در قرون وسطی بسط یافت و از قرن شانزدهم میلادی به بعد مصادیق زیادی برای آن در نظر گرفته شد. در کتاب مقدس آیاتی چند به دجال اشاره دارد. حاکمیت او اهریمنی و جهانی است و براساس مکاشفۀ یوح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 1 (23 بهار و تابستان 1397)

pages  121- 145

publication date 2018-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023