نگاهی نو به اوزان شعر فارسی از دیدگاه زبانشناسی و ریتم
Authors
Abstract:
این پژوهش، در پی آن است تا بهجای آنکه اوزان شعر فارسی را بر مبنای قواعد عروضی بررسی کند، بر اساس آنچه فارسیزبانان میخوانند و درک میکنند، بسنجد. شناسایی هجاهای تکیهبر، از حوزۀ زبانشناسی و بررسی ریتمیک، از حوزۀ موسیقی، به این پژوهش کمک کرده است. با این فرضیه که میان قواعد عروضی شعر فارسی و نحوۀ خواندن آن توسط فارسیزبانان، تفاوت وجود دارد، تحقیق آغاز گردید. تعداد پنجاه بیت از شاعران سدة سوم تا پانزدهم هجری در پنجاه وزن گوناگون، گزینش شد. سپس به بیست نفر از کسانی که میتوانستند شعر فارسی را درست بخوانند، داده شد و نتیجة خوانش آنان ضبط گردید. از خوانندگان خواسته شد شعر را موزون بخوانند و با زدن ضربههایی روی میز، تأکیدهای وزن را نشان بدهند؛ چیزی شبیه کفزدن متناوب در جشنها. حدود نهصد فایل صوتی مفید بهدستآمده، پیادهسازی و تحلیل شد و محل تکیههای شعر، به زعم خوانندگان مشخص گردید. سپس نتایج در الگوهایی دستهبندی و الگوی غالب مشخص و بر اساس آن، تقطیع پیشنهادی برای هر وزن ارائه شد. مشخص گردید که فارسیزبانان، مقولهای به نام زحاف آغازین را درک میکنند و به کار میبرند، تفکیک افاعیل عروضی را گاهی متفاوت از عروض سنّتی انجام میدهند، اوزان مختلفالارکان را در الگوهایی تکرارشونده میخوانند و در اوزان دوری، سکوت میانۀ مصراع را دقیقاً به اندازۀ نقرات باقیمانده از زحافات، رعایت میکنند.
similar resources
نگاهی نو به ایهام در بدیع فارسی
ایهام یکی از مهمترین صنایع معنوی بدیع در ادبیات فارسی است، اما علی رغم اهمیتش در تعریف و انواع آن در کتب بدیع و بلاغت دقت کافی نشده است. یکی از اهداف مقالۀ حاضر بازتعریف ایهام است. در این مقاله با بررسی تعریف ایهام در کتب گوناگون قدیم و جدید، سعی میشود تعریف دقیقتری از ایهام به دست داده شود. همچنین انواع ایهام در کتابهای قدیم و جدید بلاغی فارسی و عربی- مانند ایهام مجرده، ایهام مرشحه، ...
full textحکومت فقیه از دیدگاه میرزای قمی (نگاهی نو به ارشادنامه)
آیا امکان اثبات حکومت فقیه از دیدگاه میرزای قمی وجود دارد؟ در نوشته پیشرو، با این سؤال اصلی و با روش تحلیل متن، به سراغ نامه میرزای قمی به آقامحمدخان قاجار موسوم به «ارشادنامه» رفته و به تقسیمی ابتکاری از حکومت دست یافتهایم؛ تقسیمی که مکمل تقسیمبندی بسیط میرزا از حکومت است، به دو نوع استحقاقی (حکومت کسانی که مستحق دریافت حاکمیت جامعهاند؛ همچون حکومت پیامبران الهی و اهلبیت) و امتحانی (حک...
full textنگاهی به شعر نو تغزلی و شاعران صاحب سبک آن
بر اثر تحوّلاتی که در در دنیای معاصر روی داد، نگاه شاعران به عشق تغییر یافت و در نتیجه در شعر نو تغزلی دگرگونیهایی به وجود آمد. به طوری که، عشق آن مضمون بزرگ، به دور از مفهوم نازل خود، و به دور از خواهش تن به عشق انسانی و از قلمروی فردی به پهنهی اجتماعی و از زمانه به زمان و تاریخ گسترش یافت. از این رو میبینیم که شعر نو تغزلی در آثار شاعران بزرگ و صاحب سبک معاصر شیوههای مختلفی پیدا کرد. ...
full textشعر «موج نو» و شعر «حجمگرا»ی معاصر فارسی
در دهه چهل قرن شمسی حاضر جریان جدیدی در شعر معاصر فارسی ظهور کرد که به دلیل گسست کامل از جریانهای شعری پیش از خود و به سبب غرابتی که در اندیشهها و اشعار بانیان و شاعران آن وجود داشت، به «موج نو» مشهور شد، و پس از گذشت مدتی کوتاه، با تغییراتی اندک، در هیأت «شعر حجمگرا» نمودار شد. این جریان در مقایسه با جریان شعر «سنتگرا» شعری بود «سنت گریز» یا حتی «سنت ستیز» بود و در مقایسه با جریان «شعر نو ی...
full textنگاهی نو به ایهام در بدیع فارسی
ایهام یکی از مهمترین صنایع معنوی بدیع در ادبیات فارسی است، اما علی رغم اهمیتش در تعریف و انواع آن در کتب بدیع و بلاغت دقت کافی نشده است. یکی از اهداف مقالۀ حاضر بازتعریف ایهام است. در این مقاله با بررسی تعریف ایهام در کتب گوناگون قدیم و جدید، سعی میشود تعریف دقیقتری از ایهام به دست داده شود. همچنین انواع ایهام در کتابهای قدیم و جدید بلاغی فارسی و عربی- مانند ایهام مجرده، ایهام مرشحه، ...
full textMy Resources
Journal title
volume 10 issue 20
pages 417- 448
publication date 2020-02-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023