نکته‌سنجی‌های عرفانی در رساله‌‌ای ناشناخته از سده ششم

از جمله نسخه‌های کتابخانة گرانبهای استاد دکتر اصغر مهدوی، رسالة عرفانی ارزشمندی است به زبان فارسی و به گمان بسیار از آغاز سدة ششم که به دلیل افتادگی‌های آغاز و انجام و به دست نرسیدن نسخه‌ دیگری از آن، نه نام رساله شناخته شده است و نه نام نویسنده‌ آن. بررسی این رساله که به گمان بسیار بازنوشت مجالس پیری عارف است نشان می‌دهد که گوینده عارفی دانشمند از گونه‌ کسانی چون احمد غزالی و عین القضات همدانی بوده که افزون بر آگاهی بسیار از قرآن و حدیث و علوم شریعت با سلوک صوفیانه و تجربه‌های عارفانه نیک آشنا بوده است. معرفی این رساله و بازنمایی پاره‌ای از نکته‌‌سنجی‌های  ناب و نایاب عارفانه‌ آن، موضوع جستار حاضر است. این نکته‌های عارفانه‌ نشان آشکاری هستند بر این‌که آنچه نویسنده ‌گفته از سر تجربه و آزمودگی بوده است و بازگویی سخنان دیگران نیست. این تجربه ها و آزمون‌ها دل و دید نویسنده را فراخی و روشنا بخشیده‌اند و او را با گونه‌‌ دیگری از شور و شعور آشنا ساخته‌اند و ذهن و زبان او را به نکته‌سنجی و نغزگویی توانا کرده‌اند.