نوسلفی‌گری و روندپژوهی الگوی تهدیدهای امنیت منطقه‌ای ایران

رشد نوسلفی‌گری و ظهور پدیدۀ داعش در خاورمیانه، نشان‌دهندۀ بروز نوعی از تهدیدهای جدید است که نه‌تنها در درون کشوری خاص، بلکه به‌صورت بی‌سابقه‌ای در خاورمیانه گسترش یافته است. هدف نوشتار حاضر روندپژوهی تهدیدهای امنیت منطقه‌ای ایران در اثر پیدایش تهدیدهای نوین امنیتی در سایۀ ظهور و گسترش نوسلفی‌گرایی است. پرسش اصلی آن است که «پیشران‌های اثرگذار بر حیات نوسلفی‌گری و شکل‌گیری روند تهدیدهای امنیت منطقه‌ای ایران کدام‌اند؟» در پاسخ، فرضیۀ اصلی این نوشتار بر این مبنا استوار است که روند مذکور، در سه سطح و تحت تأثیر پیشران‌های بحران شامل «کنش بازیگران بین‌المللی»، «واگرایی در انسجام داخلی ساختار اجتماعی جهان اسلام» و «رقابت ایدئولوژیکی و اختلاف منافع بازیگران رقیب منطقه‌ای» قرار دارد. یافته‌های پژوهش نیز شامل جهانی شدن، افزایش امنیت اسرائیل، دوگانۀ نظم/بی‌نظمی در دورۀ گذار، جنگ‌های نیابتی، نوسلفی‌گری و پیدایش گروه‌های سلفی‌ـ تکفیری، شیعه‌ستیزی و فقه‌التکفیر، شکاف‌های قومی و مذهبی، بحران هویت و دولت‌های فروماندهاست.