نمره‌دهی به آزمون‌های تشریحی: روش‌ها، چالش‌ها و راهکارها

تاریخ دریافت 03/05/1394 تاریخ پذیرش 26/07/1394 چکیده پیش‌زمینه و هدف: تحقیقات نشان داده است که یادگیری دانشجویان تحت تأثیر مستقیم روش‌های ارزشیابی است. به اعتقاد بسیاری از پژوهشگران سؤال‌های تشریحی روش‌های برتر یادگیری را برمی‌انگیزند، اما دراین‌بین نحوه نمره‌دهی آزمون‌های تشریحی چالش بزرگی است که در بسیاری از موارد سبب بی‌اعتباری نمرات حاصل از آزمون می‌شود. برخلاف آزمون‌های عینی که اندازه‌گیری توانایی آزمون‌شوندگان مستقل ازنظر شخصی تصحیح کنندگان است در آزمون‌های تشریحی اندازه‌گیری توانایی موردسنجش به شخصی که پاسخ‌های سؤال‌ها را می‌خواند وابسته است بنابراین، دقت روش نمره‌دهی به آزمون‌های تشریحی به میزان زیادی به نحوه تصحیح اوراق و دقت عمل مصححان مربوط است. در این مقاله به بررسی شیوه‌های مختلف نمره‌دهی آزمون‌های تشریحی در مقالات مختلف می‌پردازیم و سعی داریم با بررسی عمیق متون، به روش استاندارد نمره‌دهی به آزمون‌های تشریحی بپردازیم. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مروری ابتدا پایگاه‌های مختلف داده‌ای Pubmed, Scopus,Proquest و مقالات منتشرشده در مجلات معتبر آموزش پزشکی شامل Academic medicine, British medical journal, teaching & learning in medicine, medical teacher, medical education و مجلات معتبر داخلی در زمینه آموزش پزشکی شامل مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی و گام‌های توسعه آموزش پزشکی با استفاده از کلیدواژه‌های آزمون تشریحی، نمره‌دهی، روش تحلیلی نمره‌دهی، روش کلی نمره‌دهی، روش ویژگی‌های اصلی و روش نمره‌دهی و معادل انگلیسی آن‌ها، مورد جستجو قرار گرفت و مقالات مرتبط انتخاب شدند. یافته‌ها: در جستجوی منابع ابتدا تعداد 240 مقاله و کتاب بدون محدودیت زمانی از جستجوی منابع اینترنتی به دست آمد که تعداد 163 مطالعه به دلیل عدم ارتباط با موضوع از بررسی حذف گردید. تعداد 23 مطالعه هم به دلیل وجود عنوان و نبود خلاصه از مطالعه خارج گردید. نهایتاً تعداد 54 مطالعه جهت بررسی انتخاب گردید. بر اساس نتایج حاصل از جستجو، مطالب در چهار دسته زیر دسته‌بندی شدند:1-تقسیم‌بندی‌های مختلف نمره‌دهی به سؤالات تشریحی 2-انتخاب روش مناسب برای نمره‌دهی به سؤالات تشریحی 3- چالش‌های نمره‌دهی به سؤالات تشریحی 4-روش‌های جدید نمره‌دهی به سؤالات تشریحی بحث و نتیجه‌گیری: ارتقای ارزیابی و نمره‌دهی به آزمون‌های تشریحی نیاز به استفاده از روش‌های مختلف و ترکیب روش‌های چندگانه و سطح بالا دارد. به‌هرحال اگر این اطمینان وجود دارد که استفاده از این آزمون‌ها، روش‌های برتر یادگیری در دانشجویان را ارتقا می‌دهد، هزینه‌های مربوط به نمره‌دهی و افزایش اعتبار نمرات آن را نیز باید بپردازیم. کلیدواژه‌ها: آزمون‌های تشریحی، نمره‌دهی، ارزیابی دانشجو، چالش‌ها، راهکار مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره سیزدهم، شماره هشتم، پی‌درپی 73، آبان 1394، ص 698-692 آدرس مکاتبه: گروه آموزش پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران  ، تلفن: 09354012414 Email: [email protected]