نقش مدیریت چرای دام بر خصوصیات پوشش گیاهی در مراتع ییلاقی چهار باغ استان گلستان

Authors

اسماعیل شیدای کرکج فارغ التحصیل دکترای علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.

جواد معتمدی استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ایران.

حمید سیروسی دانشجوی دکترای علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.

فاطمه علیلو دانشجوی دکترای علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.

Abstract:

مدیریت چرا یکی از موارد اساسی در مدیریت اکوسیستمهای مرتعی بوده و هدف از آن استفاده بهینه از مناطق تحت چرا به‌منظور دستیابی به بازده مطلوب و حفظ پایداری اکوسیستمهای مرتعی است. برای ارزیابی پاسخ پوشش گیاهی به چرا در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان در پنج منطقه مختلف چرایی، تراکم گیاهی، درصد تاج پوشش گیاهی و خصوصیات عملکردی اندازهگیری شد. به‌این‌ترتیب با استفاده از روش آماری و با توجه به اندازه تاج پوشش گیاهان غالب منطقه، در حدود 20 پلات با اندازه یک مترمربعی و بهرهگیری از روش سیستماتیک- تصادفی جهت نمونهبرداری برای هر سایت در نظر گرفته شد و میزان درصد تاج پوشش گونهها و تراکم گیاهی (تعداد در واحد سطح) در داخل هر پلات یادداشت گردید. با استفاده از تجزیه واریانس و آزمون دانکن میانگین پارامترهای مورد بررسی تجزیه و تحلیل شد و با استفاده از روش آنالیز خوشهای و ضریب جاکارد ترکیب پوشش گیاهی از نظر شباهت در شدتهای مختلف چرا مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که شدت چرا تأثیر معنیداری روی پوشش گیاهی منطقه دارد. به‌طوری‌که با افزایش شدت چرا از تراکم گونههای مطلوب کاسته و بر تراکم گونههای نامطلوب افزوده میشود. منطقه قرق دارای بیشترین مقدار تراکم گونه‌های مطلوب مرتعی است. برخی خصوصیات عملکردی نظیر چندسالهها، همی کریپتوفیتها، کاموفیتها، گندمیان و گیاهان کم‌شونده به‌طور معنیداری با افزایش چرا کاهش پیدا کردند. بیشترین افزایش مربوط به فرم رویشی گندمیان با میزان تراکم 8/9 و کلاس خوشخوراکی I با میزان تراکم 8/22 بوده که مربوط به منطقه قرق است. در مورد گروههای عملکردی نیز فرم رویشی گندمیان با میانگین تاج پوشش 65/19 درصد بیشترین افزایش را در منطقه قرق داراست. سایتهای آبشخور و حریم آغل، قرق و کلید از نظر ترکیب پوشش گیاهی به هم مشابهاند. به‌طورکلی میتوان نتیجهگیری نمود که افزایش شدت چرا در منطقه مورد مطالعه باعث ایجاد تغییرات منفی در پوشش گیاهی گردیده و این تغییرات در مناطق چرایی آبشخور، حریم آغل و روستا کاملاً مشهود است. لذا استفاده از روشهای مدیریت چرا در منطقه جهت بهبود شاخصهای پوشش گیاهی و سوق دادن پوشش گیاهی به سمت تعادل توصیه میگردد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

تغییرات پوشش گیاهی در شرایط قرق و چرای دام در مراتع چهارباغ استان گلستان

چرای دام بهطور مستقیم یا غیرمستقیم بر ساختار و پویایی پوشش گیاهی مراتع تأثیر دارد. این اثرها را میتوان با انجام قرق در سطح مرتع مورد ارزیابی قرار داد. در این تحقیق تغییرات ترکیب گونهای و برخی شاخصهای پوشش گیاهی مرتع (گروههای گیاهی، تولید، تنوع و غنا گونهای) در دو سطح قرق (حدوداً به مدت دهسال) و خارج قرق در بخشی از مراتع چهارباغ در استان گرگان مورد مقایسه قرار گرفتند. درصد پوشش تاجی، درصد س...

full text

اثرات چرای دام بر خصوصیات پوشش گیاهی در مراتع شور و قلیا

باتوجه به حساسیت اراضی شور و قلیا و محدودیت رشد گیاهان مرتعی در شرایط شوری و قلیائیت خاک، لازم است که نسبت به حفاظت گیاهان مرتعی که منجر به حفاظت خاک آن اراضی از فرسایش به خصوص فرسایش بادی می‌شود مدیریت کرد. در دامداری‌هایی که در این اراضی مشاهده گردید، اثرات شدت‌های مختلف چرای دام با توجه به نزدیکی و دوری دام از آغل مشهود است. در این تحقیق نقش دام در چرای گونه‌های مرتعی شور محدوده چرایی 3 آغل ...

full text

تاثیر چرای دام بر خصوصیات زایشی جوامع گیاهی مراتع استپی

full text

تغییرات پوشش گیاهی در شرایط قرق و چرای دام در مراتع چهارباغ استان گلستان

full text

تاثیر چرای دام بر خصوصیات زایشی جوامع گیاهی مراتع استپی

full text

اثرات چرای دام بر خصوصیات پوشش گیاهی در مراتع شور و قلیا

باتوجه به حساسیت اراضی شور و قلیا و محدودیت رشد گیاهان مرتعی در شرایط شوری و قلیائیت خاک، لازم است که نسبت به حفاظت گیاهان مرتعی که منجر به حفاظت خاک آن اراضی از فرسایش به خصوص فرسایش بادی می شود مدیریت کرد. در دامداری هایی که در این اراضی مشاهده گردید، اثرات شدت های مختلف چرای دام با توجه به نزدیکی و دوری دام از آغل مشهود است. در این تحقیق نقش دام در چرای گونه های مرتعی شور محدوده چرایی 3 آغل ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

مرتع و آبخیزداری

volume 69 issue 4

pages 949- 961

publication date 2017-02-19

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

مدیریت چرا تراکم درصد تاج پوشش گیاهی مراتع ییلاقی چهارباغ

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com