نقش عناصر منظر (آب و بستر جغرافیایی) در شکل‌گیری باغ بحرالارم بابل

author

Abstract:

باغ‌های کرانه جنوبی دریای خزر از نمونه‌های برجسته باغ‌سازی ایرانی است که بر خلاف باغ‌های کویری ایران تضاد چندانی با محیط اطراف ندارد. مسئله پیش رو در تحقیق حاضر عدم شناخت و معرفی باغ‌های کرانه جنوبی دریای خزر و عوامل تأثیرگذار در شکل و هندسه آنان است که به دلیل آثار اندک به‌جا مانده از این باغ‌های تاریخی، مطالعه و پژوهش چندانی در این خصوص صورت نگرفته ‌است و تنها می‌توان به توصیفات پراکنده تاریخی و سفرنامه‌های سیاحان اروپایی و تصاویر اندک از آنها اشاره کرد. بسیاری از باغ‌های دوره صفوی با الگوی هندسی و فضایی منطبق بر الگوی باغ ایرانی در این ناحیه احداث شده است و تفاوت آنها با باغ‌های نواحی مرکزی و جنوب ایران تنها در جزییات و نحوه استفاده از عناصر طبیعی است. لذا شناخت این باغ‌ها به عنوان گونه‌ای ویژه از باغ ایرانی در کنار سایر گونه‌های کالبدی ضروری به نظر می‌رسد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به استناد کتب و تصاویر تاریخی در ترکیب با روش نمونه موردی به صورت برداشت میدانی و با هدف شناسایی خصوصیات باغ بحرالارم بابل انجام می‌‌شود و نقش عناصر طبیعی را در این باغ با اصول باغ ایرانی مقایسه می‌کند. مقاله حاضر در پی پاسخ به این ‌سؤال است که نقش عناصر منظر از جمله آب در شکل باغ بحرالارم به چه صورت بوده است؟ در پاسخ فرضیه پژوهش بر این ‌تأکید دارد که حضور گسترده آب در منطقه و تعامل کامل باغ با بستر، سبب ایجاد گونه‌ای از باغ به نام باغ-جزیره شده است. بازشناسی تصویری با توجه به شواهد تاریخی، نقل قول‌های مورخین و سیاحان و وضع موجود باغ حاکی از این است که باغ بحرالارم باغی جزیره‌ای است که با توجه به شرایط مناسب اقلیمی و فراوانی آب در منطقه احداث شده است. پهنه وسیع آبی و تعبیه کل باغ در جزیره مرکزی از نمونه‌های ویژه در باغ‌های ایرانی است. احترام به آب و ارزش آن در نزد ایرانیان علی‌رغم عدم توجیه اقلیمی، سبب شد که موقعیت فوق به صورت یک باغ و اقامتگاه و ‌تفریح‌گاه سلطنتی درآید، وجود این باغ دال بر تنوع کالبدی باغ ایرانی با حفظ اصول اصلی آن است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی نقش آب و منظر در باغ عباس‌آباد

باغ ایرانی محصول نظم تحمیلی از سوی تفکر ایرانی بر طبیعت و عناصر طبیعی از جمله آب و گیاه است. در این بین آب و عناصر آبی از اهمیت بسزایی برخوردار است و باغ ایرانی بدون حضور آب قابل تصور نیست به طوری که نقش اساسی در طراحی و ساماندهی فضای باغ دارد. از طرفی منظر عمیق به واسطه ایجاد محور مستقیم رکن اصلی در فضاسازی باغ ایرانی است. وجود آب در محور اصلی باغ و تلاقی دید با پهنه‌های آبی در انتهای مسیر از ...

full text

بررسی نقش آب و منظر در باغ عباس‌آباد

باغ ایرانی محصول نظم تحمیلی از سوی تفکر ایرانی بر طبیعت و عناصر طبیعی از جمله آب و گیاه است. در این بین آب و عناصر آبی از اهمیت بسزایی برخوردار است و باغ ایرانی بدون حضور آب قابل تصور نیست به طوری که نقش اساسی در طراحی و ساماندهی فضای باغ دارد. از طرفی منظر عمیق به واسطه ایجاد محور مستقیم رکن اصلی در فضاسازی باغ ایرانی است. وجود آب در محور اصلی باغ و تلاقی دید با پهنه‌های آبی در انتهای مسیر از ...

full text

بررسی نقش آب و منظر در باغ عبّاس آباد

باغ ایرانی، محصول نظم تحمیلی از سوی تفکّر ایرانی بر طبیعت و عناصر طبیعی، از جمله آب و گیاه است. در این بین، آب و عناصر آبی، از اهمیت بسزایی برخوردار است و باغ ایرانی، بدون حضور آب قابل تصوّر نیست؛ به­طوری که نقش اساسی در طرّاحی و ساماندهی فضای باغ دارد. از طرفی، منظر عمیق به­واسطه­ی ایجاد محور مستقیم، رکن اصلی در فضاسازی باغ ایرانی است. وجود آب در محور اصلی باغ و تلاقی دید با پهنه­های آبی در انتها...

full text

اهمیت آب و عناصر آبی در باغ ایرانی

موضوع این پژوهش بررسی نقش آب در شکل‌گیری عناصر معماری، به ویژه فضاهای مرتبط با آب در باغ‌ها است. هدف این تحقیق از یک‌سو طبقه‌بندی و تعریف انواع عناصر و فضاهای مرتبط با آب و به ویژه حوض در باغ‌ها و از سوی دیگر بررسی اشکال مختلف ‌آنها است. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی است، داده‌ها نخست طبقه‌بندی و مقایسه و سپس تحلیل شده‌اند. مبانی نظری تحقیق بر این نکته استوار است که از یک‌سو پدیده‌های محیطی و اقلی...

full text

جریان شکلگیری محیطهای کهن شهری در ایران در بستر تاریخ

شهرهای ایران و فضاهای آن سابقه ای طولانی و شکوفا دارند –فضاهای شهری همیشه به عنوان یک عامل پیونددهنده در سازماندهی کالبدی شهرها به حساب می آیند. محقق است که یک سو نگری درباره شهرهای ازایران‘ در بهترین شرایط ممکن کار پر مخاطه ای است. زیرا طیف وسیعی از نیروهای تاریخی و طبیعی در سراسر کشور نقش خود را باز ی کرده اند و شرایط کالبدی مخصوصی را در هر الگوی سکونتی بوجود آورده اند. اما درکنار این حقیقت...

full text

طرح کاشت، نقش آفرین منظر باغ

باغ در فرهنگ و هنر ایرانی، بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت و شیوه تعامل ایرانیان با طبیعت است. طرح کاشت و پوشش گیاهی، بخش مهمی از موجودیت یک باغ است؛ اما از آنجایی که پوشش گیاهی باغ عنصری است زوال‌پذیر و جایگزینی و مرمت آن به مانند آثار معماری، به سهولت امکان‌پذیر نیست، لزوم بررسی گذشته گیاهی باغ به عنوان عنصر تاریخی زنده باغ، در کنار بررسی اولیه الگو آن، اهمیت ویژه‌ای دارد. لذا هدف کلی این پژوهش، بر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 54

pages  5- 20

publication date 2017-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023