نقش رژیم سایه دامنه در تراکم تاج‌پوشش و ارزیابی توان اکولوژیک جنگل‌های زاگرس (مطالعه موردی: جنگل‌های کبیرکوه شهرستان بدره، استان ایلام)

Authors

  • شعبان شتایی جویباری دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
  • عبدالرسول سلمان‌ماهینی دانشیار، گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
  • علی نجفی‌فر دانشجوی دکتری جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع‌ طبیعی گرگان، گرگان، ایران
  • محمدهادی معیری دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
Abstract:

هدف پژوهش پیش‌رو، بررسی نقش رژیم سایه دامنه در میزان تراکم تاج‌پوشش و امکان جایگزینی آن با معیار جهت دامنه در مطالعات اکولوژیکی و ارزیابی توان اکولوژی جنگل‌های کبیرکوه ایلام در حوزه رویشی زاگرس بود. برای انجام این پژوهش، ابتدا نقشه مدل رقومی ارتفاع تهیه شد و نقشه رژیم سایه دامنه از آن استخراج شد. با توجه به ارتباط مستقیم تاج‌پوشش جنگل با توان اکولوژیک رویشگاه، نقشه‌های رستری سایه دامنه و تاج‌پوشش در هم ضرب شدند و مساحت اشغال‌شده به‌وسیله تاج‌پوشش در مقادیر مختلف رژیم سایه دامنه محاسبه شد. همچنین، نقشه جهت‌های اصلی دامنه تهیه شد و در نقشه تاج‌پوشش جنگل ضرب شد. مساحت اشغال‌شده به‌وسیله تاج‌پوشش در جهت‌های مختلف دامنه نیز محاسبه شد و هیستوگرام آن ترسیم شد. درنهایت، هیستوگرام و مدل‌های رگرسیونی رابطه مقادیر مختلف رژیم سایه دامنه و درصد تاج‌پوشش جنگل تهیه شد. هیستوگرام مذکور بیانگر روند افزایش تاج‌پوشش در قبال کاهش شدت نور (افزایش سایه) بود. ضریب تبیین (R2) مدل رگرسیونی درجه دو و مدل خطی رابطه مذکور برای مقادیر با ارزش سایه بیشتر از 100، به‌ترتیب برابر با 0/58 و 0/56 به‌دست آمد. با توجه به سهولت تهیه نقشه سایه دامنه و نقش آن در پیش‌بینی تاج‌پوشش جنگل و مزیت‌های دیگری که بر نقشه جهت دامنه دارد، توصیه می‌شود که این معیار در جنگل‌های زاگرس و در جنگل‌های خشک و نیمه‌خشک دیگر، به‌عنوان یکی از عامل‌های کلیدی توان اکولوژیکی سرزمین مورد استفاده قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و تعیین نسبت ابتلای درختان بلوط به موخور، Loranthus europaeus، در جنگلهای زاگرس (مطالعه موردی جنگلهای دامنه جنوبی مانشت در استان ایلام)

به منظور تعیین نسبت ابتلا به موخور  Loranthus europaeus Jacq.در جنگلهای بلوط ایرانی، منطقه‌ای به مساحت 700 هکتار از جنگلهای دامنه جنوبی کوه مانشت واقع در شمال استان ایلام انتخاب شد. جهت آماربرداری از روش نمونه‌برداری ترانسکت (خطی) با مسیر ممتد استفاده گردید. با توجه به اینکه بلوط میزبان این گیاه می‌باشد، سعی گردید نمونه‌برداری در دو مرحله انجام شود. در مرحله اول نسبت بلوط به کل توده برآورد شده ...

full text

پیشنهاد یک مدل ارزیابی توان اکولوژیک فیزیکی جنگل در حوزه رویشی زاگرس (مطالعه موردی: منطقه جنگلی سامان عرفی ماسبی، شهرستان آبدانان، استان ایلام)

در این پژوهش یک مدل تجربی برای ارزیابی توان اکولوژیک فیزیکی جنگلهای زاگرس تدوین و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در جنگلهای بلوط غرب و در دامنه‌های جنوبی کبیرکوه در منطقه ماسبی انجیره در استان ایلام اجرا شد. مدل یادشده در پنج طبقه مختلف طراحی شده و فرایند ارزیابی جنگل با استفاده از آن به‌صورت کمّی انجام شده است. مشخصه‌های شیب، جهت دامنه، ارتفاع از سطح ‌دریا، اقلیم، شکل زمین و عمق خا...

full text

تغییرات تنوع گونه ای بعد از آتش سوزی در جنگلهای زاگرس (مطالعه موردی جنگلهای مریوان)

گیاهان در عرصه طبیعت همواره در معرض آسیب­های طبیعی و غیر طبیعی قرار دارند. آتش­سوزی­های طبیعی و ایجاد شده توسط بشر باعث تغییرات منظر و ایجاد یک آشفتگی اکولوژیکی می­شود که بر چرخه طبیعی پوشش گیاهی و ساختار اکوسیستم تأثیر می­گذارد. در این مطالعه یک شبکه آماربرداری 50* 50 متر طراحی و تعداد 30 قطعه نمونه 10 آری به شکل دایره برای گونه­های چوبی و تعداد 30 قطعه نمونه 4 متر مربعی برای گونه­های علفی در ...

full text

مدلسازی تخریب در جنگلهای زاگرس با استفاده از فن آوریهای rs و gis (مطالعه موردی: جنگلهای شهرستان ایلام)

در این تحقیق مدلسازی مکانی تغییرات جنگل، با هدف پیش بینی پراکنش مکانی تخریب در بخشی از جنگلهای شهرستان ایلام به مساحت 15373 هکتار با استفاده از فنآوریهای سنجش از دور و gis مورد بررسی قرار گرفت.ابتدا نقشه تخریب در بین سالهای 1344 تا 1387 برآورد شد و سپس نقشه های عوامل موثر بر تخریب بدست آمد و در نهایت از مدل لجستیک برای پیش بینی پراکنش تخریب در اینده استفاده شد.

مطالعه تاکسونومیکی بلوط‌های لوب دار جنگلهای زاگرس

جنس بلوط دارای حدود 500 گونه در سراسر جهان می‌باشد. گروه بلوط‌های با برگ لوب‌دار دارای بیشترین گونه نسبت به سایر گروهها ی این جنس می باشد. در این پروژه پراکنش گونه‌های بلوط با برگ لوب‌دار در رشته کوه زاگرس مورد مطالعه قرار گرفته است. جوانشیر 6 گونه و مینسکی 2 گونه از این گروه را برای زاگرس بیان کرده اند. نمونه‌ها بر اساس کارهای قبلی صورت گرفته، فلور سایر کشورها، عکس های دیجیتال از هرباریومهای ب...

full text

تغییرات تنوع گونه ای بعد از آتش سوزی در جنگلهای زاگرس (مطالعه موردی جنگلهای مریوان)

گیاهان در عرصه طبیعت همواره در معرض آسیب­های طبیعی و غیر طبیعی قرار دارند. آتش­سوزی­های طبیعی و ایجاد شده توسط بشر باعث تغییرات منظر و ایجاد یک آشفتگی اکولوژیکی می­شود که بر چرخه طبیعی پوشش گیاهی و ساختار اکوسیستم تأثیر می­گذارد. در این مطالعه یک شبکه آماربرداری 50* 50 متر طراحی و تعداد 30 قطعه نمونه 10 آری به شکل دایره برای گونه­های چوبی و تعداد 30 قطعه نمونه 4 متر مربعی برای گونه­های علفی در ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 1

pages  34- 23

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023