نقش ایده های استعلایی در گذر از مفهوم طبیعی به مفهوم آزادی در اندیشه کانت

Authors

  • رضوان یوسفی فلسفه.دانشکده ادبیات و علوم انسانی.تهران.تهران.ایران
Abstract:

به نظر کانت،انسان برای رسیدن به علمنیازمند سیستمی از دانش عقلانی خود می باشد که تحت یک ایده به وحدت برسد. در این سیستم علمی تمام اجزاء و موقعیتی که هر جزء در نسبت با دیگر اجزاء پیدا می کند به نحو پیشینی تعین مییابد. چنین وحدتی سازمان یافتهاست به نحوی که سیستم علمی در بسط  تدریجی خود از درون فربه و کامل می گردد و هیچ مؤلفه بیرونی نمیپذیرد. تنوع مفهومی در این سیستم که منجر به تعین قلمروهای دوگانۀ قانونگذاری در آن می شود به مفاهیم طبیعی و مفهوم آزادی محدود میگردد. حال اگر دوگانگی برآمده از این تنوع مفهومی، وحدت سازمان یافته سیستم دانش عقلانی بشر را تهدید کند خودِ سیستم برای حفظ خود بایستی بتواند بر آن فائق آید.ایده های استعلایی و نقشی که آنها در ترمیم این دوگانگی ایفا می کنند از جمله خوددرمانی های سیستم علمی است.در این نوشتار سعی برآن است تا بیان کانت از نقش ایده های استعلایی در پیوند مفاهیم را نشان دهیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مفهوم آزادی در فلسفه عملی کانت

یکی از بدیع ترین اندیشه های کانت نظریه ی او درباره آزادی است. پژوهش حاضر به بیان جایگاه این نظریه در اندیشه کانت می پردازد، اگر که کتاب نقادی عقل نظری را در مطالعه بگیریم خواهیم دید که او آزادی سلبی را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. او می کوشد که در حوزه عقل عملی، آزادی، را به عنوان اصول موضوعه ی عقل عملی پیش فرض قرار دهد و از این رهگذر آزادی ایجابی را به بیان در می آورد. وی، آزادی و خودمختاری ...

15 صفحه اول

مفهوم قانون در اندیشه سیاسی یونان باستان گذر از ثِسموس(θεσμός) به نوموس (νόμος)

یکی از اصلی‌ترین مفاهیمِ برسازنده اندیشه‌ سیاسی یونان باستان، مفهوم ِ قانون بوده است. یونانیان از دو اصطلاح حقوقی متفاوت برای مفهوم قانون استفاده می‌کرده‌اند. تا پیش از سقوط حکومت استبدادی پیسیستراتی در پایان سده‌ ششم پ.م اصطلاحِ ثِسموس در معنای قانون نهاده به کار می‌رفته است؛ حال آنکه پس از اصلاحات کلیستنسی در آغاز سده پنجم پ.م و استقرار مردمسالاری در آتن، اصطلاح حقوقی دیگری در معنای قانونِ نهاده ب...

full text

مفهوم تجربه در تفکر کانت

کانت بر اساس تقسیمی که از قضا یا به دست داده است و آنها را به تحلیلی و تالیفی تقسیم نموده و قضایای تالیفی را در دو بخش ما تقدم و ما تاخر تعریف کرده است زمینه مفهوم تازه ای از تجربه را فراهم آورده که پیش از وی سابقه نداشته است کانت ابتدا از امکان ذاتی تجربه پرسش می کند و سپس آن را با امکان تحقق طبیعت پیوند می دهد و در بحث از امکان طبیعت به بحث از متعلق تجربه و نسبت آن با فاعل شناسا می پردازد و ن...

full text

مفهوم آزادی در ادب فارسی‌

آزادی نیازی است فطری که یکی از ویژگیهای آشکار و برجسته انسان محسوب می‌گردد؛ چون او موجودی است که آزاد آفریده شده است؛ آنچنان که در کلام علی (ع‌) نیزآمده است‌: «بنده دیگری مباش که خداوند تو را آزاد آفریده است‌». انعکاس این ویژگی ‌مهم انسانی در متون ادب پارسی از دیرباز سابقه دارد و آثار آن را از ابتدای شکل گرفتن ‌ادبیات پارسی دری به شکلهای گوناگون در آثار بازمانده می‌توان مشاهده ...

full text

مفهوم آزادی در ادب فارسی‌

آزادی نیازی است فطری که یکی از ویژگیهای آشکار و برجسته انسان محسوب می‌گردد؛ چون او موجودی است که آزاد آفریده شده است؛ آنچنان که در کلام علی (ع‌) نیزآمده است‌: «بنده دیگری مباش که خداوند تو را آزاد آفریده است‌». انعکاس این ویژگی ‌مهم انسانی در متون ادب پارسی از دیرباز سابقه دارد و آثار آن را از ابتدای شکل گرفتن ‌ادبیات پارسی دری به شکلهای گوناگون در آثار بازمانده می‌توان مشاهده ...

full text

بررسی مفهوم بهشت در اندیشه های دینی

این مقاله پس از بررسی کوتاه ریشة واژة بهشت و جایگاه آن در ادیان پیش از اسلام، این مفهوم را در فرهنگ اسلامی از جنبه های گوناگون پیگیری می کند و نخست بهشت را در قرآن کریم مورد بررسی قرار می دهد، آنگاه به بهشت در احادیث می پردازد. سپس مسائل فلسفی و کلامی و عرفانی مربوط به بهشت را طرح می کند.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 1

pages  133- 153

publication date 2017-07-11

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023