نقش آفرینی تفکر روایت محور و فرصت‌های آن در کارگاههای آموزش طراحی معماری

توجه به زندگی انسان و نحوه‌ی حضور و رفتار او در فضا، از دغدغه‌های اصلی در طراحی معماری است. از رویکردهای مطرح در این خصوص، تفکر روایت‌محور در معماری و آموزش آن است. این جستار به بررسی رویکردهای ورود و حضور روایت در ‌‌فرآیند طراحی و فرصت‌ها، قابلیت‌ها و راهکارهای عملی آن در ارتقای آموزش طراحی معماری مبتنی بر زندگی پرداخته است. این بررسی با استفاده از روش اقدام‌پژوهی؛ از یک سو با مطالعهی تجربیات موجود و ادبیات نظری مرتبط، و از سوی دیگر با پایش نقش و جایگاه تفکر روایت‌محور در پیش‌برد طراحی دانشجویان کارگاه طرح یک دانشگاه فردوسی انجام گرفته و از طریق مقایسه‌ی این دو، به دنبال آشکارسازی و سنجش میزان پاسخ‌دهی عرصه‌های نقش‌آفرینی روایت در فرآیند طراحی برآمده است. نتایج تحلیل‌ها حاکی از آن است که تفکر روایت‌محور و تمرین‌های مرتبط، بازخورد مثبتی در پیش‌برد و تسهیل ‌‌فرآیند طراحی دارد و ‌می‌تواند متناسب با موضوع کارگاه، سطح آموزشی، مراحل مختلف فرآیند و ویژگی دانشجویان، کاربردهای متفاوتی در تمامی مراحل ‌‌فرآیند طراحی داشته باشد. از سوی دیگر، برخی بازخوردهای منفی دانشجویان و تحلیل‌ مربیان از روند کارگاه، زمینه‌هایی برای بازبینی و یا ارتقای این رویکرد را آشکار ساخت که در بین آنها می‌توان به لزوم پرهیز از قرار گرفتن روایت‌ها در مسیر تخیل غیرواقع‌بینانه اشاره کرد.