نقد کتاب: فواز جرجیس، خاورمیانه جدید، اعتراض و انقلاب در جهان عرب، دانشگاه کمبریج، 2004، 502 ‏ص

بدون تردید تحولات عربی یکی از مهم‏ترین و تأثیرگذارترین تحولاتی است که طی چند دهه گذشته در خاورمیانه روی‌داده است. البته در ارتباط با ماهیت و محتوا و حتی عنوان این تحولات اختلاف‏نظرهای گسترده‏ای وجود دارد. به‌واقع استفاده از عناوینی هم چون بهار عربی، تحولات عربی، انقلاب‌های عربی یا بیداری اسلامی، نشان‏گر نگاه‏های مختلف و متفاوت به ماهیت تحولاتی است که طی چند سال گذشته خاورمیانه را فراگرفته و همچنان در حال تداوم است. در این راستا ضمن اهمیت گسترده‌ی این تحولات، همچنان ابهامات گسترده‏ای در مورد منشا، ماهیت و آینده آن وجود دارد و کارشناسان و استادان و هم‌چنین کشورهای مختلف، دیدگاه‏های متنوعی دراین‌ارتباط دارند. در این راستا برای تبیین این ابهامات و درک دقیق‏تر و عمیق‏تر آن چه در جهان عرب در جریان است، طی چند سال گذشته کتاب‏های مختلفی نوشته‌شده است که هرکدام از چشم‏انداز خود در پی تبیین، تجزیه‌وتحلیل تحولات مذبور بوده‏اند. ازجمله می‏توان به کتاب حاضر اشاره کرد که به همت «فواز جرجیس»[1] استاد علوم سیاسی دانشگاه لندن و از شناخته‌شده‌ترین استادان حوزه‌ی خاورمیانه در همکاری با برخی دیگر از استادان نگاشته شده است. این کتاب تلاش شده است از دیدگاه‏های مختلف تحولات عربی بحث و بررسی شود؛ به همین دلیل در محافل علمی به‌شدت مورد استقبال قرارگرفته و تاکنون توسط برخی از استادان در مورد آن نقدهای مثبتی نوشته‌شده است. از منظر ساختاری، کتاب حاضر مشتمل بر یک مقدمه و چهار بخش است که در ادامه خلاصه‌ی مهم‏ترین محورهای هرکدام از بخش‏ها بحث و درنهایت نقد و نتیجه‏گیری ارائه می‏شود. [1].Fawaz A. Gergis