نقد و بررسی دلالتِ روایتِ «ضَعوا هذِهِ الآیاتِ...» بر نزول گسسته‌ی سوره‌های قرآن

Authors

Abstract:

طبق روایتی در منابع عامه، عثمان در حاشیه­ی پاسخ به سؤال اعتراضی ابن عباس درباره­ی دلیل حذف بسم الله از ابتدای سوره­ی توبه و اتصال آن به انفال، تأکید می­کند که جایگاه تمامی آیات-جز دو سوره­ی توبه و انفال- توسط پیامبر(ص) تعیین شده ­است. برخی معاصران با تکیه بر این توصیف عثمان، قائل به چینش آیات برخلاف سیر طبیعی نزولشان یا به عبارتی نزول گسسته­ی سوره­های قرآن شده­اند. در حالی که تأمل در اسناد چندگانه­ی این روایت نشانگر ضعف چشمگیر همه­ی آنها به سبب وجود حلقه­های مشترک راویان، مجهول بودن یکی از روات اصلی (یزید فارسی) و در نهایت تفرد عثمان در نقل این سنت وحیانی است. از دیگر سو، متن روایت نیز به سبب وجود نسخ مختلف دچار اضطراب بوده و حتی در برخی نُسخ موضوع روایت به کلی تغییر یافته و هیچ­گونه دلالتی بر کیفیت نزول سوره­ها ندارد. در مقابل، روایت صحیح السندی در منابع فریقین مبنی بر نزول بسمله در ابتدای سوره­ها و اختصاص تمامی آیات میان دو بسمله به یک سوره نقل شده که بر نزول پیوسته­ی سوره­ها و چینش آیات برحسب سیر طبیعی نزولشان در سور دلالت داشته و بیش از پیش دلالتِ روایتِ عثمان بر نزول گسسته­ی سوره­ها را مخدوش ساخته ­است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد و بررسی روایت رؤیا انگاری قرآن

محمد حسن یعقوبیان[1] نظریه رؤیای رسولانه با روشی پدیدار شناختی و روایت شناختی بر آن است که پیامبر نه مخبر و مخاطب که به سان روایت گری است که راوی رؤیاهای خود است و قرآن به عنوان حاصل آن، خواب نامه‌ای است که بیش از تفسیر و مفسر، نیازمند تعبیر و معبر است. و بر این ادعا به برخی از ادله نقلی ...

full text

بررسی و نقد دلالت روایت «فی رجلٍ استأجر أجیراً...» بر قاعدۀ عدم ضمان امین

طبق روایتی در جوامع حدیثی، شخصی برای حفظ کالایش مردی را اجیر می‌کند و او را بر آن می‌گمارد تا نگهداری‌اش کند؛ ولی اجیر کالا را می‌دزدد. امام صادق(ع) در این باره می‌فرمایند: «اجیر مؤتمَن است». این روایت به‌لحاظ سندی معتبر است و از آن به صحیحۀ حلبی یاد می‌شود. برخی فقیهان و محدّثان کوشیده‌اند صحیحه‌ی حلبی را با تقدیر، توجیه و تأویل بر عدم ضمان امین تطبیق کنند؛ ولی تأمل در صحیحه و نقل‌های مشابه آن ن...

full text

نقد و بررسی روایت رؤیا انگاری قرآن

محمد حسن یعقوبیان[1] نظریه رؤیای رسولانه با روشی پدیدار شناختی و روایت شناختی بر آن است که پیامبر نه مخبر و مخاطب که به سان روایت گری است که راوی رؤیاهای خود است و قرآن به عنوان حاصل آن، خواب نامه ای است که بیش از تفسیر و مفسر، نیازمند تعبیر و معبر است. و بر این ادعا به برخی از ادله نقلی در وحیانی بودن رؤیاهای صادقه نبوی، توصیف شناسی روایی از متن قرآن و تشتتات و تناقضات آن استدلال می کند. نقد و...

full text

نقد نظریه نیاز فهم مقاصد قرآن به اسباب نزول

خبرها و احادیثی دربارۀ زمینه­ها و موجبات نزول آیات قرآن نقل شده که اسباب نزول نامیده می‌شوند. بعضی از مفسران و نویسندگان علوم قرآنی از «نقش مؤثر اسباب نزول در تفسیر قرآن» سخن گفته‌اند، ولی برخی کتاب خدا را در تفهیم مقاصد خود بی­نیاز از اسباب نزول دانسته­اند. طرفداران تأثیر، معترفند که بیشتر اخبار اسباب نزول ضعف سندی دارند و تعدد، تعارض و تنافی نیز گریبانگیر آنهاست، ولی تلاش کرده­اند تا ضعف سنده...

full text

نقد و بررسی کتاب‏های اسباب نزول

 بررسى و نقد چهار کتاب »اسباب النزول« واحدى، »لباب النقول« سیوطى، »اسباب النزول القرآنى« غازى عنایة و »اسباب النزول«، سیدّ محمد باقر حجّتى است.  تتبع کامل، نگارش اسباب نزول به صورت مستقل و دورى از تعصبات مذهبى از امتیازات و بى توجهى به شمارى از اسباب نزول، بیان برخى نظریات شخصى به عنوان سبب نزول، نداشتن سند و عدم ذکر منبع، آوردن روایات متناقض براى یک آیه، بى توجهى به نقد روایات اسباب نزول و ذکر ...

full text

بررسی سندی و متنی روایت سبب نزول سُوَر معوذتین

One of the hadith about the occasions of revelation of surat al-Falaq and al-Nas is the saying by the Jewish Labid ibn A'sam about magic of Prophet Muhammad (PBUH). According tothis hadith, a person called Labid ibn A'sam bewitched Prophet Muhammad by blowing into eleven nodes and Prophet was sick because of this magic. Afterwards, God revealed surat al-Falaq and al-Nas to Prophet to heal h...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 2

pages  145- 169

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023