نقدنظریه انتخاب عقلانی درتصمیم گیری سیاست های راهبردی

تصمیم‌گیری یکی از مهم‌ترین مباحث در عرصه‌های مختلف سیاست‌گذاری است. اگرچه ریشه‌های اصلی تئوری‌های مربوطه در علم مدیریت بسط و گسترش ‌یافته‌اند اما دامنه این تئوری‌ها به مهم‌ترین عرصه تصمیم‌گیری یعنی حوزه امنیت هم کشیده شده است. از این منظر در این پژوهش قصد بر این است با بررسی الگوی عقلایی تصمیم‌گیری، به نقد این نظریه و نارسایی‌های آن در تصمیم‌گیری امنیتی پرداخته شود. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که نظریه انتخاب عقلایی در تصمیم‌گیری امنیتی با مشکلات و نارسایی‌هایی روبروست. چراکه به پشتوانه مباحث نظری، داعیه بر آن است که مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده‌ نظریه انتخاب عقلایی، برخورداری «اطلاعات جامع و کامل»، «اطمینان کامل از شرایط و اهداف»، «محاسبه سود و ارزشمندی اقتصادی» است؛ حال‌آنکه نظر به ماهیت پیچیده مقوله امنیت و شرایط پراهمیت تصمیم‌گیری امنیتی در شرایط مختلف عادی و بحرانی همیشه این مؤلفه‌ها مقدور و میسور نبوده و توجه به سودمحوری در این نظریه؛ «نارسایی‌های تصمیم‌گیرندگان» شامل بی‌توجهی به ارزش‌ها و احساسات، «اشکالات در فرآیند تصمیم‌گیری» شامل ناتوانی در تعیین شرایط واقعی اهداف، «پایین بودن کیفیت اطلاعات» شامل ضعف در بررسی اطلاعات را به دنبال داشته است. اطلاعات موردنظر برای انجام این پژوهش به شیوه اسنادی- کتابخانه‌ای گردآوری ‌شده است. با توجه به ماهیت موضوع و مؤلفه‌های مورد بررسی، رویکرد حاکم بر این پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است.