«نظریة انبساط» از دیدگاه «جان بوریدان»

خطاهای نظریة خطای جان مکی

این مقاله می‌کوشد آرای فرااخلاقی فیلسوف اخلاق معاصر جی. ال. مکی (موسوم به نظریۀ خطا) را توصیف و تحلیل و نهایتاً سنجش انتقادی کند. نظرات فرااخلاقی و موضع شکاکانه مکی در خصوص احکام و گزاره‌های اخلاقی نیز، همچون آرای او در حوزۀ فلسفۀ دین، عمدتاً متأثر از نظرات فیلسوف انگلیسی، دیوید هیوم، و شرح‌وبسط‌یافتۀ آنهاست؛ با این تفاوت که نظرات او، دست‌کم در قلمرو اخلاق، پیچیده‌تر از آرای هیوم است و د...

واقعیت‌های نهادی از دیدگاه جان سرل

برخی از فیلسوفان تحلیلی معاصر در یک تقسیم­بندی کلی واقعیت­ها را به دو گونۀ طبیعی و نهادی تقسیم می­کنند. ویژگی اصلی واقعیت­های نهادی این است که متقوم به اعتبار جمـعی انسان­ها است. این واقعـیت­ها عمومـاً از صـورت­بندی قواعد قوام­بخش یعنی «X در بافت C، به­عنوان Y محسوب می‌شود» تبعیت می­کنند. وجود چنین واقعیت­هایی پرسش­های مهمی را برای فیلسوفان پدید آورده است: چگونه ممکن است واقعیتی صرفاً به واسطۀ اع...

معنای زندگی از دیدگاه جان کاتینگهام

پرسش از "معنای زندگی" یکی از مهمترین مسائلی است که در طول تاریخ همواره مطرح شده است، امّا طرح آن و نحوه پاسخ­گویی به آن در دوران جدید به صورت خیلی جدّی­تر مورد توجّه قرار گرفته است. در پاسخ به چیستی معنای زندگی نظرات مختلفی بیان شده است. در این مقاله، ما به بیان دیدگاه جان کاتینگهام در این خصوص می­پردازیم. او در ابتدا اظهار می­کند که زندگی فارغ از اراده انسان دارای معنای ذاتی است و آدمی باید آن را...

نظریة قیاس ارسطویی از دیدگاه لوکاسیه‌ویچ

منطق ارسطو در دوران جدید با مخالفت­های بسیاری مواجه بوده است و برخی نیز بر آن بودند که با وجود نظریة مجموعه‌ها و منطق محمولات، دیگر نیازی به منطق ارسطو نیست. اما گسترة تحقیقاتی که منطقدانان غربی در چند دهة اخیر در زمینة منطق ارسطو به عمل آورده­‌اند، نشان می­دهد که این منطق هنوز هم زنده و قابل اعتنا است. در میان مطالعات انجام گرفته دربارة منطق ارسطو، دو رویکرد را می­توان از یکدیگر متمایز ساخت. د...

نظریة کنش گفتاری جان آستین و فهم زبان قرآن

هستی شناسی جان در دیدگاه مولانان از زاویه روانشناختی

هدف از این پژوهش بررسی هستی شناسی جان انسانی از دیدگاه مولانا در مثنوی معنوی است. جان انسانی به عنوان یک هستنده بدون در نظر گرفتن هستی او قابل فرض نیست. از جانبی دیگر می توان مثنوی معنوی را هستی شناسی جان انسان نامید که لبریز از سخن در مورد هستی انسان است. مولانا خود نیز اندیشمندی هستی نگر و کل گرا است که از رویکردهای جزءنگارانه نسبت به وجود انسانی انتقاد میکند. در این پژوهش محقق با روش کتابخان...