نظام گفتمانی تمبرهای دهه 50 از دیدگاه نشانه شناسی کاربردی برمبنای رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی ون لیوون

Authors

Abstract:

تحلیل گفتمان انتقادی، پیوندِ میانِ زبان، قدرت و ایدئولوژی را به وسیلة کشف ساختارها یا مؤلفه‌های گفتمان‌مدار نمایان می‌سازد. پژوهش حاضر، با هدفِ کشفِ لایه‌های پنهانیِ معانی تمبرهای پیش و پس از انقلاب در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی به انجام رسیده‌است. تحلیل‌گر این پژوهش با بررسی متن‌های تصویری نوشتاری می‌کوشد تا دریابد چگونه تمبرها زبان را به عنوان فرهنگ بدیهی، طبیعی و اجتناب ناپذیر به تصویر می‌کشند و کارکردهای متفاوت گفتمانی، اجتماعی و فرهنگی آن‌ها را بررسی می‌نماید. بنابراین 78 نمونه (39 تمبر پیش از انقلاب و 39 تمبر پس از انقلاب) از تمبرهای دهة 50 (1360-1350ه.ش) با بهره‌گیری از مؤلفه‌های جامعه‌شناختی-معنایی الگوی ون لیوون به صورت کیفی و کمی تجزیه تحلیل شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که ایدئولوژی حاکم بر اذهان طراحان، صاحبان اندیشه و حاکمان هر دو دوره با بهره‌گیری از مؤلفه‌های گفتمان‌مدار همچون تشخص‌بخشی، فردارجاعی، مکان‌مداری، ابزارمداری، منفعل‌سازی، کمرنگ‌سازی، پنهان‌سازی و موارد مشابه در متون بازنمایی می‌شوند. با این وجود، تجزیه و تحلیل داده‌های آماری هم درستی این یافته‌ها را تأیید کردند. همچنین مؤلفه‌های گفتمان‌مدار با ایدئولوژی و روابط قدرت در تعامل تنگاتنگ هستند و رابطة دوسویه با هم دارند که با بررسی این ساخت‌ها در متن‌ها و نهادهای اجتماعی قابلِ تبیین است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل گفتمان عدالت اجتماعی از دیدگاه امام خمینی(س) براساس رویکرد جامعه شناختی ـ معنایی ون لیوون

عدالت اجتماعی فلسفة اصلی بعثت پیامبران الهی و هدف اساسی حکومت دینی است. یکی از اصول مکتب سیاسی امام خمینی، نیز موضوع عدالت اجتماعی است. از نظر امام در همة برنامه­های حکومت (قانونگذاری، اجرا و قضا) باید عدالت اجتماعی و حذف شکاف­های طبقاتی و حمایت از قشرهای مستضعف و محروم جامعه مورد توجه باشد به طوری که با رعایت اصل عدالت اجتماعی و نفی هرگونه تبعیض و بی‌عدالتی دیدگاه متوازنی را در باب عدالت ت...

full text

تحلیل گفتمان انتقادی بازنمایی ایران در روزنامه الشرق الأوسط با تکیه بر الگوی ون لیوون

پژوهش حاضر تلاش دارد با تکیه بر اصول جامعه‌شناختی–معناییِ گفتمان، محتوای رسانه‌ای عربی را مورد تحلیل قرار دهد. اهمیت این کار در تبیین و آشکارسازی تکنیک‌هایی است که خبرنگاران با استفاده از آنها جنگ رسانه‌ای را علیه گفتمان مخالف با استفاده از ترفندهای معنایی و مطبوعاتی به انجام می‌رسانند. از آنجا که ایران به عنوان یک قدرت منطقه‌ای در خاورمیانه مطرح است، روزنامة الشرق الاوسط از کشوری با گف...

full text

تحلیل گفتمان انتقادی کتاب فارسی امروز برای دانشجویان خارجی بر اساس چارچوب تحلیلی ون دایک و ون لیوون

انتخاب کتاب درسی مناسب نقش بسزایی در فرایند آموزش زبان به‌ویژه آموزش زبان دوم دارد. برای انتخاب کتاب درسی می‌توان به شیوه‌های مختلفی اقدام کرد. در این میان رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی در سال‌های اخیر بسیار مورد استفاده تحلیل‌گران قرار گرفته است. در این روش به بررسی متون آموزشی پرداخته می‌شود تا دست‌اندرکاران امر آموزش در دست‌یابی به ایدئولوژی‌های استفاده شده در این کتاب‌ها بهتر یاری شوند. پژوه...

full text

تحلیل گفتمان انتقادی کتاب فارسی امروز برای دانشجویان خارجی بر اساس چارچوب تحلیلی ون دایک و ون لیوون

انتخاب کتاب درسی مناسب نقش بسزایی در فرایند آموزش زبان به ویژه آموزش زبان دوم دارد. برای انتخاب کتاب درسی می توان به شیوه های مختلفی اقدام کرد. در این میان رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی در سال های اخیر بسیار مورد استفاده تحلیل گران قرار گرفته است. در این روش به بررسی متون آموزشی پرداخته می شود تا دست اندرکاران امر آموزش در دست یابی به ایدئولوژی های استفاده شده در این کتاب ها بهتر یاری شوند. پژوهش...

full text

ایران‌هراسی در گفتگوهای خبری سی ان ان مطالعه‌ای بر مبنای رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی ون دایک

انقلاب اسلامی ایران با بهره از جوهره انقلابی مکتب تشیع، مدلی از ساختار حکومتی اسلام بر مدار اسلام سیاسی را در دنیا ترسیم می‌کند که برای نظام جهانی سلطه، پرچالش ارزیابی می‌شود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی گفتمان ایران‌هراسی در شبکه CNN انجام گرفته است. نویسندگان در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل انتقادی گفتمان ون دایک، به مطالعه گفتمان مجری برنامه گفتگوی خبری GPS در سال 2013 و در دو مقوله متن ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 35

pages  267- 295

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023