نشانه‌شناسی اجتماعی دعوت موسی(ع) بر اساس الگوی ناامنی نشانه‌ای

Authors

Abstract:

واکاوی عناصر فرهنگی از رهگذر تدقیق در رمزگان نشانه‌ای و هنجارهای اجتماعی، غایتی است که در رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی دنبال می‌شود. رمزگان نشانه‌ای بیانگر میزان پایبندی افراد به طبقات خاص اجتماع است و همین امر موجب می‌شود تا افراد در صورت تطابق یا عدم تطابق با هنجارهای اجتماع، احساس امنیت یا ناامنی نمایند و در صورت احساس ناامنی، طیف متنوعی از عکس‌العمل‌ها همچون خاموشی، بیش‌تصحیحی، تلافی و سردرگمی را بروز دهند. این جستار با شیوة توصیفی- تحلیلی در آیات مرتبط با دعوت موسی(ع)، ضمن بررسی هنجارهای جامعة آن روز به مطالعة عکس‌العمل‌های فرعون و بنی‌اسرائیل در مقابل دعوت رسول الهی می‌پردازد تا بدین‌ وسیله از یک سو با پیاده‌سازی آن در متن مقدس در راه توسعه این الگو قدم بردارد و از سوی دیگر از منظری نو به بررسی ظرفیت شگرف متون قصص قرآنی در فرآیند معنا‌سازی بپردازد و افق نوینی در تحلیل قصص قرآنی بگشاید. یافته‌ها بیانگر آن است که می‌توان در زمان احساس ناامنی قبل از بروز هر گونه عکس العملی، موقعیتی با نام «پیشاناامنی نشانه‌ای» را مفروض دانست، نیز سطوح قدرت در زمان دعوت موسی(ع) ثابت نبوده و با تغییر و تحول معناداری از فرعون به موسی(ع) انتقال یافته است. در این راستا مواجهه فرعون با هنجارهای متضادی که حضرت موسی(ع) در فراز و نشیب دعوت الهی خویش در جامعه اشاعه داده بود، در قالب عکس‌العمل‌های تلافی‌جویانه متعدد ظهور داشته است. بنی‌اسرائیل نیز در مقابل دعوت توحیدی موسی(ع) گونه‌های مختلف عکس‌العمل همچون خاموشی وسردرگمی را از خود بروز دادند و در این میان عده کمی ایمان آوردند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

افغانستان؛ ناامنی و تغییر الگوی مصرف مواد مخدر

افغانستان کشوری است که ارتباط میان ناامنی و کشت تریاک در آن کاملاً‌ مشخص می‌باشد. کشوری با تولید حدود 5500 تن تریاک در مساحت حداقل 200 هزار هکتار زمین، به ویژه در دو استان هلمند، که نزدیک به نیمی از کشت خشخاش افغانستان را به خود اختصاص داده و قندهار، با داشتن حداقل 15 درصد از اراضی زیر کشت خشخاش. سؤال اساسی این است که با توجه به نیاز جامعه و کشورها به مصرف مواد مخدر، آیا خروج نیروهای ناتو از افغ...

full text

بررسی دعوت پیامبر اکرم| بر اساس آیه 214 شعراء و 94 حجر

دیدگاه مشهور درباره آیات «وَأَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الأَقْرَبِینَ» و «فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِکِینَ» این است که دو آیه­ مزبور، اشاره به آغاز مرحله‌ جدیدی از دعوت پیامبر اکرم| به‌سوی اسلام با عنوان دوره‌ دعوت علنی دارد، بنابر این دیدگاه، پس از نزول این دو آیه، پیامبر| مأمور به پایان دادن به دوره دعوت مخفی و آغاز مرحله دعوت علنی شدند. این دیدگاه، اشکال‌های فراوانی دارد، ازجمله اینکه روایاتِ مؤید آن، افزون بر داش...

full text

احساس ناامنی اجتماعی شهروندان تهرانی با تمرکز بر انتشار اخبار حوادث خشونت بار یک سال اخیر

نیاز به امنیت و احساس امنیت اجتماعی برای هر جامعه‌ای امری مسلم است که همۀ دولت‏ها و جوامع برای فراهم کردن آن در تلاش هستند. طبق تعریف، امنیت دارای دو بُعد است: بُعد عینی (محافظت در مقابل خطر عینی) و بُعد ذهنی (احساس ایمنی)؛ از میان این دو مؤلفه از دیدگاه بسیاری از کارشناسان، احساس ناامنی حتی بدتر از خود ناامنی است؛ وقوع جرم یا پدیدۀ ناامنی ممکن است یکی دو قربانی داشته باشد، اما همین حادثه ممکن است...

full text

ارائه الگوی مدیریتی «امنیت فرهنگی- اجتماعی» بر اساس عناصر هویت در ایران

این تحقیق با هدف بسط نظری و مدیریتی امنیت در شاخه تخصصی مدیریت و برنامه‌ریزی فرهنگی، به شناسایی عناصر «امنیتِ فرهنگی و اجتماعی» در کشور و ارائه الگوی مفهومی برای مدیریت آن پرداخته است. این تحقیق مبتنی بر پیمایش و نیز ارائه الگو به روش تبیینی است. متغیرها شامل هویت ملی، هویت قومی، هویت مذهبی، هویت مدرن و متغیر امنیت اجتماعی-فرهنگی‌ است. در تحلیل ثانویه مبتنی بر داده‌های اولیه مربوط سنجش هویت جمعی...

full text

الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت بر اساس دیدگاه فارابی (مطالعه موردی سعادت سیاسی اجتماعی)

چکیده الگوی ایرانی- اسلامی پیشرفت موضوعی است که در وضعیت امروز جزء برنامه فکری اندیشمندان ایرانی قرار گرفته است.الگوی بومی پیشرفت هر جامعه ای لاجرم باید بر گرفته از میراث فکری و اندیشه ای  آن جامعه باشد. فارابی یکی از اندیشمندان اسلامی است که با طرح مدینه فاضله، نوعی آرمانگرایی اسلامی را رقم زده است.یکی از موضوعات فلسفه سیاسی فارابی در طرح مدینه فاضله و آرمان شهر خود، «سعادت» است که در محدوده...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 3

pages  131- 160

publication date 2019-09-03

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023